Gənə Ensefalitinin Nəzərdən Keçirilməsi: Gənə Ensefalitinin Nəzərdən Keçirilməsi



Yüklə 445 b.
tarix06.03.2017
ölçüsü445 b.
#10480



Gənə Ensefalitinin Nəzərdən Keçirilməsi:

  • Gənə Ensefalitinin Nəzərdən Keçirilməsi:

  • Epidemiologiya

  • Mikrobiologiya

  • Patogenez

  • Kliniki Əlamətləri

  • Diaqnoz

  • Müalicə

  • Qarşısının Alınması



Zoonoz arboviruslu MSS (Mərkəzi sinir sistemi) infeksiyası

  • Zoonoz arboviruslu MSS (Mərkəzi sinir sistemi) infeksiyası

    • Skandinaviya, qərbi və mərkəzi Avropa, Asiyanın bəzi hissələri və keçmiş Sovet İttifaqı ölkələri
  • Kəskin ağır meninqitin təsviri aşağıdakı xəstəlik hallarında əksini tapmışdır

    • 1931-ci ildə Avstriyada
    • 1937-ci ildə Rusiyanın uzaq şərq bölgələrində
  • Virus 1937-ci ildə təcrid edilmişdir

  • Gənə ensefaliti virusunun yarımtipləri tərəfindən törədilən xəstəliklər:

    • Mərkəzi Avropa ensefaliti,
    • Rusiyada Yaz-Yay ensefaliti,
    • Uzaq Şərq Ensefaliti


Hər il >10,000 gənə ensefalitinə yoluxma hadisəsi

  • Hər il >10,000 gənə ensefalitinə yoluxma hadisəsi

  • Ölüm göstəricisi yalnız Yapon Ensefalitindən daha azdır

  • Avropada (Rusiya istisna olmaqla): Son on il ərzində artma müşahidə edilməklə, hər il 3000 xəstəlik hadisəsi müalicə edilir

  • 2007-ci ildə: Avropada 5462 qeydiyyatdan keçmiş xəstəlik hadisəsi (Rusiya daxil olmaqla)

  • Maye ilə dolu gənələrdə 10%-ə qədər artma daxil olmaqla, Avropada gənələrdə Gənə Ensefaliti Virusunun (GEV) yayılması göstəricisi 0,1%-5% arasında dəyişir



Mərkəzi (və ya Qərbi) Avropa yarımtipi

  • Mərkəzi (və ya Qərbi) Avropa yarımtipi

    • Skandinaviya, qərbi/mərkəzi Avropa, keçmiş Sovet İttifaqının şərqi ölkələrində yayılmışdır
    • GEV-in Qərbi Avropa yarımtipi Cənubi Koreyada gəmirici/gənələrdə yenicə təcrid edilmişdir
  • Qərbi Sibirdə Sibir yarımtipi aşkar edilmişdir

  • Uzaq şərqi yarımtipi

    • şərqi Rusiya, Koreya, Çin və qismən Yaponiyada yayılmışdır
    • Yaponiyanın müəyyən bölgəsində 1993-cü ildə müşahidə edilmişdir
    • Sofjin tipli ştamm ilə təmsil edilir
    • Kliniki gedişatı digər gənə ensefaliti variantlarından daha kəskindir


Endemik bölgələrdə yayılması 40% qədər yüksələ bilər

  • Endemik bölgələrdə yayılması 40% qədər yüksələ bilər

  • Ən yüksək rast gəlmə tezliyi Latviya, Ural bölgəsi və Qərbi Sibir regionlarındadır

    • 115-199 xəstəlik hadisəsi/ 100,000 əhali/ ildə




Əsas sahib/rezervuar – Kiçik gəmiricilər (siçanlar)

  • Əsas sahib/rezervuar – Kiçik gəmiricilər (siçanlar)

  • Daşıyıcı – Gənələr (İksodes növü)

  • Təsadüfi Sahiblər - İnsanlar

    • Keçilər, inəklər, qoyunlar, marallar, donuzlar
      • Virusun təbiətdə keçidində kiçik rol oynayır
      • Xəstəliyin keçidinin intensivliyinin qeyri-birbaşa ölçüsüdür


Gənə ensefaliti serokompleksindəki digər gənələrdən keçən viruslar insan nevroloji xəstəliklərinin nadir səbəbləri kimi mövcuddur

  • Gənə ensefaliti serokompleksindəki digər gənələrdən keçən viruslar insan nevroloji xəstəliklərinin nadir səbəbləri kimi mövcuddur

    • Povassan: Ontario şəhəri, Kanadada, 1958-ci ildə 5 yaşlı oğlanın ölümcül xəstəlik hadisəsindən təcrid edilmişdir
    • Povassan Şimali Amerika, Uzaq Şərqi Rusiyada aşkar edilmişdir
    • 1958-dən 1998-ə qədər: xəstəlik hadisələrinin çoxunun Nyu York ştatında müşahidəsi ilə, Kanada və ABŞ-da 27 xəstəlik hadisəsi
    • 1930-cu ildə Şotlandiya qoyunlarından Şotland ensefaliti təcrid edilmişdir
  • Əlaqədar gənə viruslarının həmçinin səbəb olduğu qanaxmalı qızdırmalı viruslar

    • Omsk qanaxmalı qızdırması və Kyasanur Qızdırması


Qərbi GEV əsasən Ixodes ricinus növlü gənə tərəfindən yayılır

  • Qərbi GEV əsasən Ixodes ricinus növlü gənə tərəfindən yayılır

  • Uzaq şərqi – GEV əsasən Ixodes persulcatus növlü gənə tərəfindən yayılır

  • Ixodes ovatus (Uzaq şərqi – GEV)

  • Povasan Virusu - Ixodes cookei, (I. scapularis)

  • Digər gənə növləri (Dermacentor, Haemaphysalis)



Gənənin dişləməsindən sonra, gənənin tüpürcək vəzilərindəki virus bir neçə dəqiqə ərzində sahibə keçir.

  • Gənənin dişləməsindən sonra, gənənin tüpürcək vəzilərindəki virus bir neçə dəqiqə ərzində sahibə keçir.

    • Gənənin tez çıxarılması kömək etmir
  • Yoluxmuş keçi, qoyun və ya inəyin südü və ya pasterizə edilməmiş südündən hazırlanmış pendirin yeyilməsi

    • 1950-ci illərdə Slovakiyada alovlanma - 660 insan yoluxmuşdur
  • Nadir hallar

    • Qan köçürülməsi
    • Laboratoriya işi
    • Ana südü ilə qidalanma




Yoluxmuş gənələrlə təmas sayı

  • Yoluxmuş gənələrlə təmas sayı

    • Bir mövsüm boyu, yerli əhalinin 45%-ə qədəri gənələr tərəfindən dişlənir
  • Gənələrlə yoluxmanın yayılması

    • müxtəlif illərdə və müxtəlif regionlarda müxtəlifdir
  • Gənələrdə yoluxucu infeksiyasının sıxlığı

  • GEV ştammlarının virulentliyi



Adətən şəhərdən kənarda əldə edilən infeksiyadır

  • Adətən şəhərdən kənarda əldə edilən infeksiyadır

    • Yoluxma riski daha çoxdur
  • Şəhər sakinləri arasında alovlanma təsvir edilmişdir

  • Bütün yaşda olan şəxslərə, daha çox kişilərə yoluxur

    • 17-40 yaş arasındakı şəxslərdə ən yüksək rast gəlmə tezliyi müşahidə edilir


Mövsümi yoluxma – aprel ayından noyabr ayınadək

  • Mövsümi yoluxma – aprel ayından noyabr ayınadək

    • Uzaq Şərqi GEV – daha çox yazda
    • Qərbi GEV – daha çox payızın əvvəllərində
  • Avropada xəstəliyin rastgəlmə tezliyi getdikcə artır

  • Ehtimal edilir ki, peyvənd vurulduğuna görə, Avstriyada rastgəlmə tezliyi azalmışdır





Sabit, lakin paylanmış endemik ocaqlar

  • Sabit, lakin paylanmış endemik ocaqlar

    • İqlim amillərinin virusun paylanmasına və yayılmasına təsiri varmı?
      • Mülayim iqlim> gənələrin yüksək sıxlığı
      • Skandinaviyada 1990-ci illərdə mülayim qışlar> xəstəlik hallarının artdığı bildirilmişdir
      • Mövsümi temperatur profili > sinxrondur
    • Ortaq qidalanan gənələr arasında GEV-un virussuz yayılması


Aşağıdakı hallarda xəstəlik daha ciddidir:

  • Aşağıdakı hallarda xəstəlik daha ciddidir:

    • Yaşlanma (adətən uşaqlarda xəstəlik daha yumşaq keçir)
    • Xəstəliyin ağır mərhələsində onun kəskinliyi artır
    • onurğa beyni mayesinin İgM (immunoqlobulin M)-ə erkən reaksiyasının aşağı olması
    • Xəstəliyin başlanğıcında aşağı neytrallaşdırıcı əkscisim titrləri
    • Virusun yarımtipi: Xəstəlik hadisələrinin daha yüksək ölüm göstəricisinin olduğu Uzaq Şərq tipi
  • Sahibin genetik faktoru



Gənə Ensefaliti Virusu (GEV)

  • Gənə Ensefaliti Virusu (GEV)

    • Flavivirus ailəsinin üzvüdür
    • 3 yarımtipi vardır
      • Mərkəzi/Qərbi Avropa (GEV-Av), Sibir (GEV-Sib), Uzaq Şərq (GEV-UŞ)
    • Örtüyü M membran zülalından və E zülalı örtüyündən ibarətdir
      • Bu zülalların arasındakı fərqlər yarımtipi fərqləndirir
      • E zülalı virulentliyin başlanğıcında mühümdür, ən immunogendir, əkscismə qarşı reaksiyaya səbəb olur


GEV orqanizmə gənə dişləməsi və ya pasterizə edilməmiş südün içilməsi vasitəsilə daxil olur

  • GEV orqanizmə gənə dişləməsi və ya pasterizə edilməmiş südün içilməsi vasitəsilə daxil olur

    • Əkmə yerində ilkin replikasiya
      • Virus dərinin Lanqerhans hüceyrələrində özünü göstərir
      • Virus üçün reseptor?
  • İlk öncə yerli, daha sonra regiobal limfa sistemlərinə yayılır

    • Virusun yayılmasında limfositlərin dövranının rolu
  • Virusemiya

    • Kəskin qızdırmalı xəstəliyə uyğundur


  • MSS-ə daxil olma yolu

    • Endetel hüceyrələri boyu passiv diffuziya və ya transsitoz.
    • Endeteliositlərin replikasiyası
    • Hal-hazırda qanla keçən yolun olduğu düşünülür, lakin məlumat ziddiyətlidir
  • Beynin zədələnməsi mexanizmi qeyri-dəqiqdir



  • Ensefalit Sindromu

    • Meninqit sindromu ilə müqayisədə daha aşağı qabıqaltı immunoqlobulin M
  • Xroniki xəstəlik?

    • Uzaq Şərq və Sibir yarımtipləri ilə birlikdə qeyd edilir


Qeyri-spesifik dəyişikliklər

  • Qeyri-spesifik dəyişikliklər

    • Hiperemiya
    • Petexial nöqtəvi qansızmalar
    • İltihablı pervaskulyar infiltrasiya
    • Mikroqlial hüceyrələrin nekrozu
    • Nevroloji degenerasiya
    • Hipertrofik glial düyünlər


MSS-də geniş yayılmış zədələr

  • MSS-də geniş yayılmış zədələr

    • Daha çox boz maddədə və leptomeninksdə
    • Daha çox beyin kökünün periventrikulyar hissələrində yerləşir
    • Daha çox təsirə məruz qalan sahələr:
      • Uzunsov beyin
      • Nüvə
      • Beyin kökü
      • Beyincik
      • Onurğa beyni


Endemik əraziyə son 4 həftə ərzində səyahət

  • Endemik əraziyə son 4 həftə ərzində səyahət

  • Simptomların başlamasından 1-3 həftə öncə gənə dişləməsi

    • xəstələrin yalnız 50-60%-i dişləndiklərindən xəbərdar olmuşlar
  • Pasterizə edilməmiş süd məhsullarının qəbulu

    • Xüsusilə yerli epidemiya baş verdikdə
  • Flaviviruslara qarşı daha öncə infeksiyanın olmaması və ya peyvəndlərin vurulmaması



Dəyişkən Kliniki Spektr

  • Dəyişkən Kliniki Spektr

    • Simptomsuz
    • Febril xəstəlik (İki fazalı süd qızdırması)
    • Meninqit
    • Meninqoensefalit+/- onurğa sinirinin iflic olması
    • (Xroniki ensefalit)
    • Əlamətsiz infeksiya göstəricisi ~70-98%


Çox sayda gənə dişləməsi xəstəliyin daha ciddi olduğunu bildirir

  • Çox sayda gənə dişləməsi xəstəliyin daha ciddi olduğunu bildirir

  • İkifazalı kurs (72-87%-də)

  • Təkfazalı meninqoensefalit kursu (UŞ-GEV xəstələrinin 85%-ində)



İnsanların 13-26%-də, gənə ensefaliti ikinci faza olmadan keçir

  • İnsanların 13-26%-də, gənə ensefaliti ikinci faza olmadan keçir

  • Onurğa beyninin boyun hissəsinin ön buynuzuna daha çox təsir edir

    • Daha çox əllərin məruz qaldığı süst poliomelitə bənzər ifliclə nəticələnə bilər
  • Həmçinin monoparez, paraparez, tetraparez, tənəffüs əzələlərinin iflici baş verə bilər

  • Xəstəlik hadisələrinin ölüm göstəricisi

    • Avropada: 1-2% (ən az ağırlıqda, adətən iki fazalı), Avropada ölüm göstəricisi <1%
    • Sibir: nadir hallarda >8% (xəstəlik adətən qeyri-iflic ensefalit və xroniki gənə ensefaliti olur)
    • Uzaq Şərq: 20%-ə qədər (ən ciddi, 60% hallarda xəstəliyin fəsadları ortaya çıxır)


Kəskin faza (viruslu faza 5 gün davam edir , 2-10 arası müddəti olur)

  • Kəskin faza (viruslu faza 5 gün davam edir , 2-10 arası müddəti olur)

    • Qızdırma (2-7 gün davam edir, ən yüksək 37.5oC-39.0oC olur)
    • Mialqiya
    • Halsızlıq
    • Baş ağrısı
    • Trombositopeniya, Leykopeniya, az yüksəlmiş transopinaza
    • 5-10%-də onurğa iflici, bulbar simptomlar
    • Simptomsuz dövr (7 gün, 1-21 gün olur)
  • İkinci faza

    • Yüngül meninqitdən ağır ensefalit +/- onurga iflici və mielitə qədər dəyişir
    • 20-30% hallarda Meninqoensefalit


Qızdırmalı baş ağrısı

  • Qızdırmalı baş ağrısı

  • Aseptik Meninqit

  • Meninqoensefalit

  • Meninqoensefalomielit

  • Kəllə-beyin sinirinə təsir nəticəsində göz, üz, udlaq hərəkət koordinasiyasının pozulması və eşitmə çatışmazlığı

  • Mielitsiz təcrid edilmiş bulbar sindromu, adətən ölümlə nəticələnir

  • Ensefalit sonrası sindrom: Xəstələrin 26-46%-də 6-12 ay ərzində qalıq əlamətlər müşahidə edilir



Rudimentar və ya Qızdırmalı forma

  • Rudimentar və ya Qızdırmalı forma

  • Gənə ensefalitinə yoluxma hallarının 5-50% və ya daha çoxunda

  • Əlamətlər

    • Qızdırma (3-7 gün davam edir)
    • Kəskin baş ağrısı
    • Üz və boynun qızarması
    • Beyin qabığının qıcıqlanması və ya OBM-nin pleositozu əlamətləri olmur
  • Proqnoz: Əla



Gənə ensefaliti xəstələrin 50%-də meninqit, 40%-də meninqoensefalit və 10%-də meninqoensefalomielit kimi özünü göstərir

  • Gənə ensefaliti xəstələrin 50%-də meninqit, 40%-də meninqoensefalit və 10%-də meninqoensefalomielit kimi özünü göstərir

  • Aseptik Meninqitin əlamətləri

    • Qızdırma
    • Baş ağrısı
    • Qusma
    • Başgicəllənmə
    • Beyin qabığının qıcıqlanması əlamətləri (hiss edilməyən ola bilər)
    • Onurğa beyni mayesinin pleositozu


Yüksək qızdırma

  • Yüksək qızdırma

    • 4-10 gündən 1 aya qədər davam edir,
  • Baş ağrısı

  • Qabıq simptomları

  • Koqnitiv disfunksiya

    • Diqqətin pozulması
    • Yaddaş çətinliyi
    • Sayıqlama
    • Psixoz


Xəstəliyin ən kəskin formasıdır

  • Xəstəliyin ən kəskin formasıdır

  • Əlamətlər

    • Parezdən öncə kəskin ağrı (qollar, bel, ayaqlar) ola bilər
    • Qızdırmanın remissiyasından sonra 5-10 gün ərzində adətən parez yaranır
    • Boyun və yuxarı ətrafların əzələlərinin süst iflici
      • Xəstəliyin kəllə beyin sinirinin nüvəsi və onurğa sütununun hərəkət neyronlarına təsir etdiyinə görədir
    • Əlamətlərin başlanmasından sonra 5-10 gün ərzində ölümlə nəticələnir
    • Xəstəliyin bulbar hissəyə təsiri və ya dağınıq beyin ödemindən sonra ikinci yerdədir


Qeyri-spesifik əlamətlər

  • Qeyri-spesifik əlamətlər

    • Bağ ağrısı
    • Stresə davamlılığın azalması
    • Yaddaşın zəifləməsi
    • Tarazlıq/Koordinasiyanın pozulması
    • Eşitmənin itirilməsi
    • Titrəmə
    • Xroniki yorğunluq


Ensefalitdən sonrakı gənə ensefaliti sindromu 35%-dən 58%-ə qədər xəstələrdə aşkar edilmişdir

  • Ensefalitdən sonrakı gənə ensefaliti sindromu 35%-dən 58%-ə qədər xəstələrdə aşkar edilmişdir

  • Qeyd edilən əlamətlər:

    • stressə dözümün azalması, yaddaşın pozulması, baş ağrısı, tarazlığın pozulması, nitqin pozulması, eşitmənin pozulması, onurğa iflici
  • Haqlund və başqaları tərəfindən İsveç tədqiqatı (47 aydan sonra təkrar tədqiqat)

    • 36% (114 xəstədən 40-ı) hallarda ensefalit sonrası sindrom yaranmışdır
  • 40-60%-i xəstələrin uzun müddətli xəstələnmə

  • Tam sağalma

  • Onurğa sinirinin daimi iflici +/- ensefalit sonrası əlamətlər

  • Əsasən idrak funksiyasının uzunmüddətli pozulması



Xroniki xəstəliyə gənə ensefalitinin digər formalarından daha az rast gəlinir

  • Xroniki xəstəliyə gənə ensefalitinin digər formalarından daha az rast gəlinir

    • Rusiyada baş verən bütün xəstəlik hadisələrinin 1-3%-i
    • Sibir və Uzaq Şərq yarımtipləri səbəb olur
  • Uzun müddətli inkubasiya dövründən sonra baş verə bilər

  • Kəskin nevroloji xəstəliyin uzun müddətli nəticəsi ola bilər



Müxtəlif Əlamətlər

  • Müxtəlif Əlamətlər

    • Kojevnikov epilepsiyası
    • Çiyin kələflərinin proqressiv nevriti
    • Lateral skleroz
    • Dağınıq skleroz
    • Parkinsona oxşar xəstəlik
    • Əzələlərin proqressiv atrofiyası
  • GEV-un törətdiyi xroniki xəstəliyi, Laym xəstəliyi kimi gənələrin törətdiyi infeksiyaların digər səbəblərindən fərqləndirmək çətindir



İnfeksiyadan sonra immunitet uzun müddətli ola bilər

  • İnfeksiyadan sonra immunitet uzun müddətli ola bilər

  • Endemik regionlarda gənə ensefalitinin seroprevalentliyi

    • Avropada 1 - 20%
    • Rusiyada 30-100%


Erkən GEV infeksiyası

  • Erkən GEV infeksiyası

    • Neytropeniya
    • Trombositopeniya
    • Transaminazların az yüksəlməsi (10-20%)
  • İkinci faza ərzində tam qan analizi

    • Leykositlər (15,000-ə qədər yüksəlir)
      • İkinci və ya meninqoensefalit fazasında müşahidə edilir
    • Sola sürüşmə olmadan neytrofiliya
  • Zərdab biokimyası adətən normal olur

  • Eritrositlərin Çökmə Sürəti və C-reaktiv zülal artmış ola bilər (proqnostik deyil)



Onurğa Beyni Punksiyası

  • Onurğa Beyni Punksiyası

    • Mərkəzi Sinir Sistemi infeksiyasını müəyyən edir
    • Digər törədiciləri istisna edir (həmçinin Laym xəstəliyinə yoluxmuş gənələr)
    • Onurğa kanalı boşluğunda GEV-na məxsus Əkscisim (ƏC)
      • Qismən immunizasiya olunmuşlarda xüsusilə faydalıdır
      • Zərdabdan daha gec, lakin bütün xəstələrdə 10-cu günə qədər reaksiya müşahidə edilir


İnfeksiyanın erkən mərhələsində Onurğa beyni mayesi (OBM) analizinin nəticəsi normal ola bilər

  • İnfeksiyanın erkən mərhələsində Onurğa beyni mayesi (OBM) analizinin nəticəsi normal ola bilər

  • Meninqoensefalit

    • Yüksək kəllədaxili təzyiq
    • OBM Analizi
      • Normal glükoza
      • Orta dərəcədə artmış zülal
      • Pleositoz
        • Xəstəliyin başlanğıcında bakterial meninqit ilə səhv salına bilər (Ağ qan hüceyrələri 1,000/mm3 əsasənnneyrofil)
        • AQH adətən < 500/mm3 əsasən mononuklear hüceyrələr


Virusun təcrid edilməsi

  • Virusun təcrid edilməsi

  • Virusa məxsus nuklein turşularının aşkar edilməsi

    • Əks-transkriptaza PZR (ƏT-PZR)
  • Elektron mikroskopiya vasitəsilə MSS-də virusun aşkar edilməsi

    • Nadirən ölümcül hallarda
  • Kəskin mərhələdə əkscisim mənfidir, xəstəlik erkən mərhələdədirsə, sınağı təkrarlayın



Zərdab və OBM-də əkscismə reaksiya varsa, bir çox hallarda nevroloji əlamətlər özünü göstərəcəkdir.

  • Zərdab və OBM-də əkscismə reaksiya varsa, bir çox hallarda nevroloji əlamətlər özünü göstərəcəkdir.

  • Virus adətən qan və OBM-dən təmizlənir

    • ƏT-PZR vasitəsilə aşkar etmə adətən uğursuzdur
    • Serokonversiyadan dərhal öncə aşkar edilir
    • İmmunoqlobulin M-müsbət, lakin İmmunoqlobulin –mənfi mərhələsində aşkar etmə
  • Digər flavivirus xəstəliklərindən fərqli olaraq, PZR üsulu gənə ensefalitinin laboratoriya diaqnozu üçün yardımçı olmur





Gənə ensefalitinin diaqnozu spesifik əkscisimlərin olmasına əsaslanır

  • Gənə ensefalitinin diaqnozu spesifik əkscisimlərin olmasına əsaslanır

  • Adətən 2-ci mərhələnin başlanğıcında aşkar edilə bilər

    • Sürətlə yüksək titrlərə qalxır
  • Cütləşdirilmiş zərdabda 4-qat artmadan istifadə edilərək tarixən aşkar edilmişdir

    • Komplementin birləşmə reaksiyası (KBR)
    • Hemaqqlutinasiyanın ləngiməsi (HL)
      • 2- merkaptoetanol reduksiya üsulu (2-ME)


Spesifik immunoqlobulinin aşkar edilməsi (İgM)

  • Spesifik immunoqlobulinin aşkar edilməsi (İgM)

    • Qeyri-birbaşa ELİZA
    • -tutan ELİZA
      • Qabıqdaxili əkscismi yüksək aşkar etmə həssaslığı
      • Qeyri-spesifik müsbət nəticələrdən qaçır
    • Qeyri-birbaşa ferment immunoanalizi (FİA)
    • Immunoblot


Gənə ensefaliti üçün spesifik İgM və İgG-in aşkar edilməsi

  • Gənə ensefaliti üçün spesifik İgM və İgG-in aşkar edilməsi

    • Adətən xəstəlik aşkar olduqda ilk zərdab nümunəsində aşkar edilə bilər
    • İgM Əks cismi zərdabda 10 aya qədər aşkar edilə bilər
    • Xəstəliyin başlanğıcında OBM Əks cismi yalnız 50% hallarda aşkar edilə bilər, amma bütün hallarda 10-cu günə qədər aşkar edilir




Sınağın yanlış mənfi nəticəsinin səbəbləri

  • Sınağın yanlış mənfi nəticəsinin səbəbləri

    • Xəstəliyin başlanğıcında əkscismə reaksiya mənfidir
    • Əgər şübgə doğuran xəstə, xəstəliyin başlanğıcında sınaqdan keçmişdirsə, sınağı 1 həftədən sonra təkrarlayın
    • Daha sonra MSS əlamətləri olduqda, virus təcrid/aşkar edilmir
  • Sınağın yanlış müsbət nəticəsinin səbəbləri

    • ELİZA-da digər flaviviruslara qarşı qarşılıqlı-reaktiv əkscisimlər
    • Peyvəndləmə
    • GEV-a daha öncə yoluxma (təbii və ya peyvənd sonrası)
    • Normanı aşan İgG immunoqlobulin artıq tövsiyə edilmir, lakin verilmişdirsə serokonversiya gecikdirilə bilər


Seroloji quruluş peyvənd vurulmamış xəstələrlə oxşar ola bilər

  • Seroloji quruluş peyvənd vurulmamış xəstələrlə oxşar ola bilər

  • İgG əks cismi ilk aşkar edilə və sürətlə arta bilər

    • İgM haqqında məlumat gecikir
  • Kliniki olaraq Gənə ensefalitinə şübhə varsa

    • 10 gündən sonra zərdabda İgM aşkar etmə sınağını təkrarlayın
    • Qabıqdaxili əkscisim reaksiyasının aşkar edilməsi
    • Gənə ensefaliti əks cisminin aviditinin ölçülməsi


Endemik regionlara çoxsaylı səyahətlər

  • Endemik regionlara çoxsaylı səyahətlər

  • Çarpaz-reaktiv əkscisim qorunmaya vasitəçilik etmir

  • “İlkin antiqen stimul fenomeni”

    • Homoloji gənə ensefaliti əks cisminin reaksiyasının yaranmasından öncə heteroloji əks cismin artması


İgG ELİZA və Hemaglutinasiyanın ləngidilməsi sınağına mane olur

  • İgG ELİZA və Hemaglutinasiyanın ləngidilməsi sınağına mane olur

  • Çarpaz-reaktivliyi istisna etmək üçün neytrallaşdırma sınağı ilə təkrar sınaqdan istifadə edin

    • Canlı virus zərrəcikləri ilə iş
    • Biotəhlükəsizlik səviyyəsi 3 (BTS 3)
    • Texniki cəhətdən tələbkar
    • Bahadır


Təxminən 18% hallarda MRT norma pozuntuları

  • Təxminən 18% hallarda MRT norma pozuntuları

    • Talamus, beyincik, beyin özəyi və quyruqlu nüvədə yaralar
  • 77% hallarda elektroensefaloqrammada dəyişikliklər olur (yerli pozuntular müşahidə olunan və ya olunmayan diffuz ləngimə, )



Gənə ensefalitinə qarşı simptomatik terapiyadan başqa spesifik müalicə mövcud deyil

  • Gənə ensefalitinə qarşı simptomatik terapiyadan başqa spesifik müalicə mövcud deyil

  • Təsdiq edilmiş virusa qarşı müalicə yoxdur

  • 1970-ci illərdə eksperiment olaraq ribonukleazadan istifadə edilmişdir

    • Virusun RNT sintezini ləngidir
    • Xəstəliyin gedişat proqnozuna müsbət təsir edir
    • Təkrar tədqiqatlar aparılmamışdır


Orta hallar

  • Orta hallar

    • 2 həftəyə qədər yataq rejimi nəticəni yaxşılaşdırır
    • Lazım olarsa asetaminofen, aspirin, iltihab əleyhinə qeyri-steroid vasitələr, qıcolmaya qarşı vasitələr
  • Ciddi hallar

    • Kortikosteroidlər?
      • Steroidlərdən istifadə heç bir tədqiqatda dəstəklənmir, lakin Litvada getdikcə ağırlaşan 1 xəstə steroid və plazma mübadiləsinə reaksiya vermişdir
  • Meninqoensefalit

    • Yaxından müşahidə (koma, sinir-əzələ iflici)
    • Zondun daxil edilməsi və yardımçı tənəffüs


Südlə keçən GEV yoluxmasının qarşısının alınması

  • Südlə keçən GEV yoluxmasının qarşısının alınması

    • Pasterizə etmə
  • Gənələrin dişləməsindən qorunma

    • Yaşayış mühitindən kənar durmaq (hündür ot və kiçik kollar)
    • Çəkmə geyinmək və dərinin açıq sahələrini örtmək
    • Satılan ağcaqanaq qovuculardan istifadə etmək
      • Permetrin
      • N,N-dietol-meta-toluamid (DEET)
    • Akarisidi(gənə) olan heyvanların müalicəsi


GEV-Av ştammlarına əsaslanan iki qeyri-fəal peyvənd Avropada GEV-ə qarşı istifadə edilmək üçün lisenziyalaşdırılmışdır

  • GEV-Av ştammlarına əsaslanan iki qeyri-fəal peyvənd Avropada GEV-ə qarşı istifadə edilmək üçün lisenziyalaşdırılmışdır

    • FSME-IMMUN® (Baxter Vaccine AG)
    • Encepur® (Chiron)
    • Bütün GEV yarımtiplərinə qarşı çarpaz-qoruma


İmmunizasiyaya qarşı reaksiya yaşdan asılıdır

  • İmmunizasiyaya qarşı reaksiya yaşdan asılıdır

    • Böyüklərlə müqayisədə, uşaqlar daha yaxşı reaksiya verirlər
    • >60 yaşlıların əks cismə reaksiyaları zəifdir
  • 74-100%-lik serokonversiya göstəriciləri qeyd edilir

    • Uzun müddətdən sonra təkrar göstəricilər yoxdur
  • Üçüncü dozadan 3 il sonra yenidən peyvəndləmə

    • Birinci təkrar peyvəndin vaxtı haqqında məlumat məhduddur
    • Müşahidə məlumatı
      • 8 ilə qədər intervalla immunitet reaksiyası yetərlidir


Buster doza (təkrar peyvənd) üçün bir birini əvəz edə bilən 2 peyvənd

  • Buster doza (təkrar peyvənd) üçün bir birini əvəz edə bilən 2 peyvənd

  • Gənə dişləməsindən sonra peyvənd tövsiyyə edilmir

    • Öncədən peyvənd vurulmamışdırsa xəstəliyin gedişını dəyişdirməyəcəkdir


Ehtimal edilən xəstəlik hadisəsi: > 38°C dərəcə hərarəti olan xəstə, meninqit və ya meninqoensefalit sindromu və aşağıdakılardan ən az biri:

  • Ehtimal edilən xəstəlik hadisəsi: > 38°C dərəcə hərarəti olan xəstə, meninqit və ya meninqoensefalit sindromu və aşağıdakılardan ən az biri:

      • Gənə dişləməsi
      • Simptomların nümayişindən 3 həftə öncə təbii gənə ocağına səyahət
      • Pasterizə edilməmiş südün içilməsi
      • Təsdiq edilmiş xəstəlik hadisəninin baş verdiyi coğrafi bölgə ilə epidemioloji əlaqə
      • Gənə ensefaliti virusu ilə çirkləndiyindən şübhələnilən materiallarla təmasda olan laboratoriya işçiləri


Təsdiq edilmiş xəstəlik hadisəsi:

  • Təsdiq edilmiş xəstəlik hadisəsi:

    • Müsbət laboratoriya sınağı nəticələri (virusologiya və ya PZR)


Gənə ensefaliti ciddi kəskin kliniki kursu olan və əhəmiyyətli dərəcədə uzun müddətli xəstələnmə göstəricisi olan xəstəlikdir

  • Gənə ensefaliti ciddi kəskin kliniki kursu olan və əhəmiyyətli dərəcədə uzun müddətli xəstələnmə göstəricisi olan xəstəlikdir

  • Kliniki diapazonu simptomsuz xəstəlikdən onurğa sinirinin iflic olması və ya olmaması ilə müşaiət edilən meninqoensefalitə qədər dəyişir

  • GEV-un geniş coğrafi yayılma ərazisi oxşar xəstəliklərin kliniki differensiasiyasını çətinləşdirir



Laboratoriya və radioloji norma pozuntuları

  • Laboratoriya və radioloji norma pozuntuları

    • Ümumiyyətlə spesifik deyil
  • Gənə Ensefalitinin Diaqnozu

    • Zərdab və ya onurğa beyni mayesində spesifik immunoqlobulin M-in aşkar edilməsi
    • PZR Sınaqları xəstəliyin sonrakı mərhələlərində yardımçı olmur
    • Diaqnostik çətinliklər bildirilməlidir


GEV ilə təması azaltmaq üçün strategiyalar vardır

  • GEV ilə təması azaltmaq üçün strategiyalar vardır

    • Gənə dişləməsinin qarşısının alınması
    • Südün pasterizə edilməsi
  • Fəal peyvəndləmə gənə ensefalitinin qarşısının alınması üçün ən effektiv üsul kimi tanınır

    • İki qeyri-fəal peyvənd Avropada istifadə üçün lisenziyalanmışdır
  • Gənə ensefalitinin müalicəsi simptomlara əsaslanır

    • Heç bir özünəməxsus müalicə yoxdur




Yüklə 445 b.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin