Gənə Ensefalitinin Nəzərdən Keçirilməsi: Gənə Ensefalitinin Nəzərdən Keçirilməsi
tarix 06.03.2017 ölçüsü 445 b. #10480
Gənə Ensefalitinin Nəzərdən Keçirilməsi: Gənə Ensefalitinin Nəzərdən Keçirilməsi: Epidemiologiya Mikrobiologiya Patogenez Diaqnoz Müalicə Qarşısının Alınması Zoonoz arboviruslu MSS (Mərkəzi sinir sistemi) infeksiyası Zoonoz arboviruslu MSS (Mərkəzi sinir sistemi) infeksiyası Skandinaviya, qərbi və mərkəzi Avropa, Asiyanın bəzi hissələri və keçmiş Sovet İttifaqı ölkələri Kəskin ağır meninqitin təsviri aşağıdakı xəstəlik hallarında əksini tapmışdır 1931-ci ildə Avstriyada 1937-ci ildə Rusiyanın uzaq şərq bölgələrində Virus 1937-ci ildə təcrid edilmişdir Gənə ensefaliti virusunun yarımtipləri tərəfindən törədilən xəstəliklər: Mərkəzi Avropa ensefaliti, Rusiyada Yaz-Yay ensefaliti, Uzaq Şərq Ensefaliti Hər il >10,000 gənə ensefalitinə yoluxma hadisəsi Hər il >10,000 gənə ensefalitinə yoluxma hadisəsi Ölüm göstəricisi yalnız Yapon Ensefalitindən daha azdır Avropada (Rusiya istisna olmaqla): Son on il ərzində artma müşahidə edilməklə, hər il 3000 xəstəlik hadisəsi müalicə edilir 2007-ci ildə: Avropada 5462 qeydiyyatdan keçmiş xəstəlik hadisəsi (Rusiya daxil olmaqla) Maye ilə dolu gənələrdə 10%-ə qədər artma daxil olmaqla, Avropada gənələrdə Gənə Ensefaliti Virusunun (GEV) yayılması göstəricisi 0,1%-5% arasında dəyişir Mərkəzi (və ya Qərbi) Avropa yarımtipi Mərkəzi (və ya Qərbi) Avropa yarımtipi Skandinaviya, qərbi/mərkəzi Avropa, keçmiş Sovet İttifaqının şərqi ölkələrində yayılmışdır GEV-in Qərbi Avropa yarımtipi Cənubi Koreyada gəmirici/gənələrdə yenicə təcrid edilmişdir Qərbi Sibirdə Sibir yarımtipi aşkar edilmişdir Uzaq şərqi yarımtipi şərqi Rusiya, Koreya, Çin və qismən Yaponiyada yayılmışdır Yaponiyanın müəyyən bölgəsində 1993-cü ildə müşahidə edilmişdir Sofjin tipli ştamm ilə təmsil edilir Kliniki gedişatı digər gənə ensefaliti variantlarından daha kəskindir Endemik bölgələrdə yayılması 40% qədər yüksələ bilər Endemik bölgələrdə yayılması 40% qədər yüksələ bilər Ən yüksək rast gəlmə tezliyi Latviya, Ural bölgəsi və Qərbi Sibir regionlarındadır 115-199 xəstəlik hadisəsi/ 100,000 əhali/ ildə Əsas sahib/rezervuar – Kiçik gəmiricilər (siçanlar) Əsas sahib/rezervuar – Kiçik gəmiricilər (siçanlar) Daşıyıcı – Gənələr (İksodes növü) Təsadüfi Sahiblər - İnsanlar Keçilər, inəklər, qoyunlar, marallar, donuzlar Virusun təbiətdə keçidində kiçik rol oynayır Xəstəliyin keçidinin intensivliyinin qeyri-birbaşa ölçüsüdür Gənə ensefaliti serokompleksindəki digər gənələrdən keçən viruslar insan nevroloji xəstəliklərinin nadir səbəbləri kimi mövcuddur Gənə ensefaliti serokompleksindəki digər gənələrdən keçən viruslar insan nevroloji xəstəliklərinin nadir səbəbləri kimi mövcuddur Povassan: Ontario şəhəri , Kanadada, 1958-ci ildə 5 yaşlı oğlanın ölümcül xəstəlik hadisəsindən təcrid edilmişdir Povassan Şimali Amerika, Uzaq Şərqi Rusiyada aşkar edilmişdir 1958-dən 1998-ə qədər: xəstəlik hadisələrinin çoxunun Nyu York ştatında müşahidəsi ilə, Kanada və ABŞ-da 27 xəstəlik hadisəsi 1930-cu ildə Şotlandiya qoyunlarından Şotland ensefaliti təcrid edilmişdir Əlaqədar gənə viruslarının həmçinin səbəb olduğu qanaxmalı qızdırmalı viruslar Omsk qanaxmalı qızdırması və Kyasanur Qızdırması Qərbi GEV əsasən Ixodes ricinus növlü gənə tərəfindən yayılır Qərbi GEV əsasən Ixodes ricinus növlü gənə tərəfindən yayılır Uzaq şərqi – GEV əsasən Ixodes persulcatus növlü gənə tərəfindən yayılır Ixodes ovatus (Uzaq şərqi – GEV)Povasan Virusu - Ixodes cookei , (I. scapularis) Digər gənə növləri (Dermacentor, Haemaphysalis) Gənənin dişləməsindən sonra, gənənin tüpürcək vəzilərindəki virus bir neçə dəqiqə ərzində sahibə keçir. Gənənin dişləməsindən sonra, gənənin tüpürcək vəzilərindəki virus bir neçə dəqiqə ərzində sahibə keçir. Gənənin tez çıxarılması kömək etmir Yoluxmuş keçi, qoyun və ya inəyin südü və ya pasterizə edilməmiş südündən hazırlanmış pendirin yeyilməsi 1950-ci illərdə Slovakiyada alovlanma - 660 insan yoluxmuşdur Nadir hallar Qan köçürülməsi Laboratoriya işi Ana südü ilə qidalanma Yoluxmuş gənələrlə təmas sayı Yoluxmuş gənələrlə təmas sayı Bir mövsüm boyu, yerli əhalinin 45%-ə qədəri gənələr tərəfindən dişlənir Gənələrlə yoluxmanın yayılması müxtəlif illərdə və müxtəlif regionlarda müxtəlifdir Gənələrdə yoluxucu infeksiyasının sıxlığı GEV ştammlarının virulentliyi Adətən şəhərdən kənarda əldə edilən infeksiyadır Adətən şəhərdən kənarda əldə edilən infeksiyadır Yoluxma riski daha çoxdur Şəhər sakinləri arasında alovlanma təsvir edilmişdir Bütün yaşda olan şəxslərə, daha çox kişilərə yoluxur 17-40 yaş arasındakı şəxslərdə ən yüksək rast gəlmə tezliyi müşahidə edilir Mövsümi yoluxma – aprel ayından noyabr ayınadək Mövsümi yoluxma – aprel ayından noyabr ayınadək Uzaq Şərqi GEV – daha çox yazda Qərbi GEV – daha çox payızın əvvəllərində Avropada xəstəliyin rastgəlmə tezliyi getdikcə artır Ehtimal edilir ki, peyvənd vurulduğuna görə, Avstriyada rastgəlmə tezliyi azalmışdır Sabit, lakin paylanmış endemik ocaqlar Sabit, lakin paylanmış endemik ocaqlar İqlim amillərinin virusun paylanmasına və yayılmasına təsiri varmı? Mülayim iqlim> gənələrin yüksək sıxlığı Skandinaviyada 1990-ci illərdə mülayim qışlar> xəstəlik hallarının artdığı bildirilmişdir Mövsümi temperatur profili > sinxrondur Ortaq qidalanan gənələr arasında GEV-un virussuz yayılması Aşağıdakı hallarda xəstəlik daha ciddidir: Aşağıdakı hallarda xəstəlik daha ciddidir: Yaşlanma (adətən uşaqlarda xəstəlik daha yumşaq keçir) Xəstəliyin ağır mərhələsində onun kəskinliyi artır onurğa beyni mayesinin İgM (immunoqlobulin M)-ə erkən reaksiyasının aşağı olması Xəstəliyin başlanğıcında aşağı neytrallaşdırıcı əkscisim titrləri Virusun yarımtipi: Xəstəlik hadisələrinin daha yüksək ölüm göstəricisinin olduğu Uzaq Şərq tipi Sahibin genetik faktoru Gənə Ensefaliti Virusu (GEV) Gənə Ensefaliti Virusu (GEV) Flavivirus ailəsinin üzvüdür 3 yarımtipi vardır Mərkəzi/Qərbi Avropa (GEV-Av), Sibir (GEV-Sib), Uzaq Şərq (GEV-UŞ) Örtüyü M membran zülalından və E zülalı örtüyündən ibarətdir Bu zülalların arasındakı fərqlər yarımtipi fərqləndirir E zülalı virulentliyin başlanğıcında mühümdür, ən immunogendir, əkscismə qarşı reaksiyaya səbəb olur GEV orqanizmə gənə dişləməsi və ya pasterizə edilməmiş südün içilməsi vasitəsilə daxil olur GEV orqanizmə gənə dişləməsi və ya pasterizə edilməmiş südün içilməsi vasitəsilə daxil olur Əkmə yerində ilkin replikasiya Virus dərinin Lanqerhans hüceyrələrində özünü göstərir Virus üçün reseptor? İlk öncə yerli, daha sonra regiobal limfa sistemlərinə yayılır Virusun yayılmasında limfositlərin dövranının rolu Virusemiya Kəskin qızdırmalı xəstəliyə uyğundur MSS-ə daxil olma yolu Endetel hüceyrələri boyu passiv diffuziya və ya transsitoz. Endeteliositlərin replikasiyası Hal-hazırda qanla keçən yolun olduğu düşünülür , lakin məlumat ziddiyətlidir Beynin zədələnməsi mexanizmi qeyri-dəqiqdir Ensefalit Sindromu Meninqit sindromu ilə müqayisədə daha aşağı qabıqaltı immunoqlobulin M Xroniki xəstəlik? Uzaq Şərq və Sibir yarımtipləri ilə birlikdə qeyd edilir Qeyri-spesifik dəyişikliklər Qeyri-spesifik dəyişikliklər Hiperemiya Petexial nöqtəvi qansızmalar İltihablı pervaskulyar infiltrasiya Mikroqlial hüceyrələrin nekrozu Nevroloji degenerasiya Hipertrofik glial düyünlər MSS-də geniş yayılmış zədələr MSS-də geniş yayılmış zədələr Daha çox boz maddədə və leptomeninksdə Daha çox beyin kökünün periventrikulyar hissələrində yerləşir Daha çox təsirə məruz qalan sahələr: Uzunsov beyin Nüvə Beyin kökü Beyincik Onurğa beyni Endemik əraziyə son 4 həftə ərzində səyahət Endemik əraziyə son 4 həftə ərzində səyahət Simptomların başlamasından 1-3 həftə öncə gənə dişləməsi xəstələrin yalnız 50-60%-i dişləndiklərindən xəbərdar olmuşlar Pasterizə edilməmiş süd məhsullarının qəbulu Xüsusilə yerli epidemiya baş verdikdə Flaviviruslara qarşı daha öncə infeksiyanın olmaması və ya peyvəndlərin vurulmaması Dəyişkən Kliniki Spektr Dəyişkən Kliniki Spektr Simptomsuz Febril xəstəlik (İki fazalı süd qızdırması) Meninqit Meninqoensefalit+/- onurğa sinirinin iflic olması (Xroniki ensefalit) Əlamətsiz infeksiya göstəricisi ~70-98% Çox sayda gənə dişləməsi xəstəliyin daha ciddi olduğunu bildirir Çox sayda gənə dişləməsi xəstəliyin daha ciddi olduğunu bildirir İkifazalı kurs (72-87%-də) Təkfazalı meninqoensefalit kursu (UŞ-GEV xəstələrinin 85%-ində) İnsanların 13-26%-də, gənə ensefaliti ikinci faza olmadan keçir İnsanların 13-26%-də, gənə ensefaliti ikinci faza olmadan keçir Onurğa beyninin boyun hissəsinin ön buynuzuna daha çox təsir edir Daha çox əllərin məruz qaldığı süst poliomelitə bənzər ifliclə nəticələnə bilər Həmçinin monoparez, paraparez, tetraparez, tənəffüs əzələlərinin iflici baş verə bilər Xəstəlik hadisələrinin ölüm göstəricisi Avropada: 1-2% (ən az ağırlıqda, adətən iki fazalı), Avropada ölüm göstəricisi <1% Sibir: nadir hallarda >8% (xəstəlik adətən qeyri-iflic ensefalit və xroniki gənə ensefaliti olur) Uzaq Şərq: 20%-ə qədər (ən ciddi, 60% hallarda xəstəliyin fəsadları ortaya çıxır) Kəskin faza (viruslu faza 5 gün davam edir , 2-10 arası müddəti olur) Kəskin faza (viruslu faza 5 gün davam edir , 2-10 arası müddəti olur) Qızdırma (2-7 gün davam edir, ən yüksək 37.5oC-39.0oC olur) Mialqiya Halsızlıq Baş ağrısı Trombositopeniya, Leykopeniya, az yüksəlmiş transopinaza 5-10%-də onurğa iflici, bulbar simptomlar Simptomsuz dövr (7 gün, 1-21 gün olur) İkinci faza Yüngül meninqitdən ağır ensefalit +/- onurga iflici və mielitə qədər dəyişir 20-30% hallarda Meninqoensefalit Qızdırmalı baş ağrısı Qızdırmalı baş ağrısı Aseptik Meninqit Meninqoensefalit Meninqoensefalomielit Kəllə-beyin sinirinə təsir nəticəsində göz, üz, udlaq hərəkət koordinasiyasının pozulması və eşitmə çatışmazlığı Mielitsiz təcrid edilmiş bulbar sindromu, adətən ölümlə nəticələnir Ensefalit sonrası sindrom: Xəstələrin 26-46%-də 6-12 ay ərzində qalıq əlamətlər müşahidə edilir Rudimentar və ya Qızdırmalı forma Rudimentar və ya Qızdırmalı forma Gənə ensefalitinə yoluxma hallarının 5-50% və ya daha çoxunda Əlamətlər Qızdırma (3-7 gün davam edir) Kəskin baş ağrısı Üz və boynun qızarması Beyin qabığının qıcıqlanması və ya OBM-nin pleositozu əlamətləri olmur Proqnoz: Əla Gənə ensefaliti xəstələrin 50%-də meninqit, 40%-də meninqoensefalit və 10%-də meninqoensefalomielit kimi özünü göstərir Gənə ensefaliti xəstələrin 50%-də meninqit, 40%-də meninqoensefalit və 10%-də meninqoensefalomielit kimi özünü göstərir Aseptik Meninqitin əlamətləri Qızdırma Baş ağrısı Qusma Başgicəllənmə Beyin qabığının qıcıqlanması əlamətləri (hiss edilməyən ola bilər) Onurğa beyni mayesinin pleositozu Yüksək qızdırma Yüksək qızdırma 4-10 gündən 1 aya qədər davam edir, Baş ağrısı Qabıq simptomları Koqnitiv disfunksiya Diqqətin pozulması Yaddaş çətinliyi Sayıqlama Psixoz Xəstəliyin ən kəskin formasıdır Xəstəliyin ən kəskin formasıdır Əlamətlər Parezdən öncə kəskin ağrı (qollar, bel, ayaqlar) ola bilər Qızdırmanın remissiyasından sonra 5-10 gün ərzində adətən parez yaranır Boyun və yuxarı ətrafların əzələlərinin süst iflici Xəstəliyin kəllə beyin sinirinin nüvəsi və onurğa sütununun hərəkət neyronlarına təsir etdiyinə görədir Əlamətlərin başlanmasından sonra 5-10 gün ərzində ölümlə nəticələnir Xəstəliyin bulbar hissəyə təsiri və ya dağınıq beyin ödemindən sonra ikinci yerdədir Qeyri-spesifik əlamətlər Qeyri-spesifik əlamətlər Bağ ağrısı Stresə davamlılığın azalması Yaddaşın zəifləməsi Tarazlıq/Koordinasiyanın pozulması Eşitmənin itirilməsi Titrəmə Xroniki yorğunluq Ensefalitdən sonrakı gənə ensefaliti sindromu 35%-dən 58%-ə qədər xəstələrdə aşkar edilmişdir Ensefalitdən sonrakı gənə ensefaliti sindromu 35%-dən 58%-ə qədər xəstələrdə aşkar edilmişdir Qeyd edilən əlamətlər: stressə dözümün azalması, yaddaşın pozulması, baş ağrısı, tarazlığın pozulması, nitqin pozulması, eşitmənin pozulması, onurğa iflici Haqlund və başqaları tərəfindən İsveç tədqiqatı (47 aydan sonra təkrar tədqiqat) 36% (114 xəstədən 40-ı) hallarda ensefalit sonrası sindrom yaranmışdır 40-60%-i xəstələrin uzun müddətli xəstələnmə Tam sağalma Onurğa sinirinin daimi iflici +/- ensefalit sonrası əlamətlər Əsasən idrak funksiyasının uzunmüddətli pozulması Xroniki xəstəliyə gənə ensefalitinin digər formalarından daha az rast gəlinir Xroniki xəstəliyə gənə ensefalitinin digər formalarından daha az rast gəlinir Rusiyada baş verən bütün xəstəlik hadisələrinin 1-3%-i Sibir və Uzaq Şərq yarımtipləri səbəb olur Uzun müddətli inkubasiya dövründən sonra baş verə bilər Kəskin nevroloji xəstəliyin uzun müddətli nəticəsi ola bilər Müxtəlif Əlamətlər Müxtəlif Əlamətlər Kojevnikov epilepsiyası Çiyin kələflərinin proqressiv nevriti Lateral skleroz Dağınıq skleroz Parkinsona oxşar xəstəlik Əzələlərin proqressiv atrofiyası GEV-un törətdiyi xroniki xəstəliyi, Laym xəstəliyi kimi gənələrin törətdiyi infeksiyaların digər səbəblərindən fərqləndirmək çətindir İnfeksiyadan sonra immunitet uzun müddətli ola bilər İnfeksiyadan sonra immunitet uzun müddətli ola bilər Endemik regionlarda gənə ensefalitinin seroprevalentliyi Avropada 1 - 20% Rusiyada 30-100% Erkən GEV infeksiyası Erkən GEV infeksiyası Neytropeniya Trombositopeniya Transaminazların az yüksəlməsi (10-20%) İkinci faza ərzində tam qan analizi Leykositlər (15,000-ə qədər yüksəlir) İkinci və ya meninqoensefalit fazasında müşahidə edilir Sola sürüşmə olmadan neytrofiliya Zərdab biokimyası adətən normal olur Eritrositlərin Çökmə Sürəti və C-reaktiv zülal artmış ola bilər (proqnostik deyil) Onurğa Beyni Punksiyası Onurğa Beyni Punksiyası Mərkəzi Sinir Sistemi infeksiyasını müəyyən edir Digər törədiciləri istisna edir (həmçinin Laym xəstəliyinə yoluxmuş gənələr) Onurğa kanalı boşluğunda GEV-na məxsus Əkscisim (ƏC) Qismən immunizasiya olunmuşlarda xüsusilə faydalıdır Zərdabdan daha gec, lakin bütün xəstələrdə 10-cu günə qədər reaksiya müşahidə edilir İnfeksiyanın erkən mərhələsində Onurğa beyni mayesi (OBM) analizinin nəticəsi normal ola bilər İnfeksiyanın erkən mərhələsində Onurğa beyni mayesi (OBM) analizinin nəticəsi normal ola bilər Meninqoensefalit Yüksək kəllədaxili təzyiq OBM Analizi Normal glükoza Orta dərəcədə artmış zülal Pleositoz Xəstəliyin başlanğıcında bakterial meninqit ilə səhv salına bilər (Ağ qan hüceyrələri 1,000/mm3 əsasənnneyrofil) AQH adətən < 500/mm3 əsasən mononuklear hüceyrələr Virusun təcrid edilməsi Virusun təcrid edilməsi Virusa məxsus nuklein turşularının aşkar edilməsi Əks-transkriptaza PZR (ƏT-PZR) Elektron mikroskopiya vasitəsilə MSS-də virusun aşkar edilməsi Kəskin mərhələdə əkscisim mənfidir, xəstəlik erkən mərhələdədirsə, sınağı təkrarlayın Zərdab və OBM-də əkscismə reaksiya varsa, bir çox hallarda nevroloji əlamətlər özünü göstərəcəkdir. Zərdab və OBM-də əkscismə reaksiya varsa, bir çox hallarda nevroloji əlamətlər özünü göstərəcəkdir. Virus adətən qan və OBM-dən təmizlənir ƏT-PZR vasitəsilə aşkar etmə adətən uğursuzdur Serokonversiyadan dərhal öncə aşkar edilir İmmunoqlobulin M-müsbət, lakin İmmunoqlobulin –mənfi mərhələsində aşkar etmə Digər flavivirus xəstəliklərindən fərqli olaraq, PZR üsulu gənə ensefalitinin laboratoriya diaqnozu üçün yardımçı olmur Gənə ensefalitinin diaqnozu spesifik əkscisimlərin olmasına əsaslanır Gənə ensefalitinin diaqnozu spesifik əkscisimlərin olmasına əsaslanır Adətən 2-ci mərhələnin başlanğıcında aşkar edilə bilər Sürətlə yüksək titrlərə qalxır Cütləşdirilmiş zərdabda 4-qat artmadan istifadə edilərək tarixən aşkar edilmişdir Komplementin birləşmə reaksiyası (KBR) Hemaqqlutinasiyanın ləngiməsi (HL) 2- merkaptoetanol reduksiya üsulu (2-ME) Spesifik immunoqlobulinin aşkar edilməsi (İgM) Spesifik immunoqlobulinin aşkar edilməsi (İgM) Qeyri-birbaşa ELİZA -tutan ELİZA Qabıqdaxili əkscismi yüksək aşkar etmə həssaslığı Qeyri-spesifik müsbət nəticələrdən qaçır Qeyri-birbaşa ferment immunoanalizi (FİA) Immunoblot Gənə ensefaliti üçün spesifik İgM və İgG-in aşkar edilməsi Gənə ensefaliti üçün spesifik İgM və İgG-in aşkar edilməsi Adətən xəstəlik aşkar olduqda ilk zərdab nümunəsində aşkar edilə bilər İgM Əks cismi zərdabda 10 aya qədər aşkar edilə bilər Xəstəliyin başlanğıcında OBM Əks cismi yalnız 50% hallarda aşkar edilə bilər, amma bütün hallarda 10-cu günə qədər aşkar edilir Sınağın yanlış mənfi nəticəsinin səbəbləri Sınağın yanlış mənfi nəticəsinin səbəbləri Xəstəliyin başlanğıcında əkscismə reaksiya mənfidir Əgər şübgə doğuran xəstə, xəstəliyin başlanğıcında sınaqdan keçmişdirsə, sınağı 1 həftədən sonra təkrarlayın Daha sonra MSS əlamətləri olduqda, virus təcrid/aşkar edilmir Sınağın yanlış müsbət nəticəsinin səbəbləri ELİZA-da digər flaviviruslara qarşı qarşılıqlı-reaktiv əkscisimlər Peyvəndləmə GEV-a daha öncə yoluxma (təbii və ya peyvənd sonrası) Normanı aşan İgG immunoqlobulin artıq tövsiyə edilmir, lakin verilmişdirsə serokonversiya gecikdirilə bilər Seroloji quruluş peyvənd vurulmamış xəstələrlə oxşar ola bilər Seroloji quruluş peyvənd vurulmamış xəstələrlə oxşar ola bilər İgG əks cismi ilk aşkar edilə və sürətlə arta bilər İgM haqqında məlumat gecikir Kliniki olaraq Gənə ensefalitinə şübhə varsa 10 gündən sonra zərdabda İgM aşkar etmə sınağını təkrarlayın Qabıqdaxili əkscisim reaksiyasının aşkar edilməsi Gənə ensefaliti əks cisminin aviditinin ölçülməsi Endemik regionlara çoxsaylı səyahətlər Endemik regionlara çoxsaylı səyahətlər Çarpaz-reaktiv əkscisim qorunmaya vasitəçilik etmir “İlkin antiqen stimul fenomeni” Homoloji gənə ensefaliti əks cisminin reaksiyasının yaranmasından öncə heteroloji əks cismin artması İgG ELİZA və Hemaglutinasiyanın ləngidilməsi sınağına mane olur İgG ELİZA və Hemaglutinasiyanın ləngidilməsi sınağına mane olur Çarpaz-reaktivliyi istisna etmək üçün neytrallaşdırma sınağı ilə təkrar sınaqdan istifadə edin Canlı virus zərrəcikləri ilə iş Biotəhlükəsizlik səviyyəsi 3 (BTS 3) Texniki cəhətdən tələbkar Bahadır Təxminən 18% hallarda MRT norma pozuntuları Təxminən 18% hallarda MRT norma pozuntuları Talamus, beyincik, beyin özəyi və quyruqlu nüvədə yaralar 77% hallarda elektroensefaloqrammada dəyişikliklər olur (yerli pozuntular müşahidə olunan və ya olunmayan diffuz ləngimə, ) Gənə ensefalitinə qarşı simptomatik terapiyadan başqa spesifik müalicə mövcud deyil Gənə ensefalitinə qarşı simptomatik terapiyadan başqa spesifik müalicə mövcud deyil Təsdiq edilmiş virusa qarşı müalicə yoxdur 1970-ci illərdə eksperiment olaraq ribonukleazadan istifadə edilmişdir Virusun RNT sintezini ləngidir Xəstəliyin gedişat proqnozuna müsbət təsir edir Təkrar tədqiqatlar aparılmamışdır Orta hallar Orta hallar 2 həftəyə qədər yataq rejimi nəticəni yaxşılaşdırır Lazım olarsa asetaminofen, aspirin, iltihab əleyhinə qeyri-steroid vasitələr, qıcolmaya qarşı vasitələr Ciddi hallar Kortikosteroidlər? Steroidlərdən istifadə heç bir tədqiqatda dəstəklənmir, lakin Litvada getdikcə ağırlaşan 1 xəstə steroid və plazma mübadiləsinə reaksiya vermişdir Meninqoensefalit Yaxından müşahidə (koma, sinir-əzələ iflici) Zondun daxil edilməsi və yardımçı tənəffüs Südlə keçən GEV yoluxmasının qarşısının alınması Südlə keçən GEV yoluxmasının qarşısının alınması Gənələrin dişləməsindən qorunma Yaşayış mühitindən kənar durmaq (hündür ot və kiçik kollar) Çəkmə geyinmək və dərinin açıq sahələrini örtmək Satılan ağcaqanaq qovuculardan istifadə etmək Permetrin N,N-dietol-meta-toluamid (DEET) Akarisidi(gənə) olan heyvanların müalicəsi GEV-Av ştammlarına əsaslanan iki qeyri-fəal peyvənd Avropada GEV-ə qarşı istifadə edilmək üçün lisenziyalaşdırılmışdır GEV-Av ştammlarına əsaslanan iki qeyri-fəal peyvənd Avropada GEV-ə qarşı istifadə edilmək üçün lisenziyalaşdırılmışdır FSME-IMMUN® (Baxter Vaccine AG) Encepur® (Chiron) Bütün GEV yarımtiplərinə qarşı çarpaz-qoruma İmmunizasiyaya qarşı reaksiya yaşdan asılıdır İmmunizasiyaya qarşı reaksiya yaşdan asılıdır Böyüklərlə müqayisədə, uşaqlar daha yaxşı reaksiya verirlər >60 yaşlıların əks cismə reaksiyaları zəifdir 74-100%-lik serokonversiya göstəriciləri qeyd edilir Uzun müddətdən sonra təkrar göstəricilər yoxdur Üçüncü dozadan 3 il sonra yenidən peyvəndləmə Birinci təkrar peyvəndin vaxtı haqqında məlumat məhduddur Müşahidə məlumatı 8 ilə qədər intervalla immunitet reaksiyası yetərlidir Buster doza (təkrar peyvənd) üçün bir birini əvəz edə bilən 2 peyvənd Buster doza (təkrar peyvənd) üçün bir birini əvəz edə bilən 2 peyvənd Öncədən peyvənd vurulmamışdırsa xəstəliyin gedişını dəyişdirməyəcəkdir Ehtimal edilən xəstəlik hadisəsi: > 38°C dərəcə hərarəti olan xəstə, meninqit və ya meninqoensefalit sindromu və aşağıdakılardan ən az biri: Ehtimal edilən xəstəlik hadisəsi: > 38°C dərəcə hərarəti olan xəstə, meninqit və ya meninqoensefalit sindromu və aşağıdakılardan ən az biri:Gənə dişləməsi Simptomların nümayişindən 3 həftə öncə təbii gənə ocağına səyahət Pasterizə edilməmiş südün içilməsi Təsdiq edilmiş xəstəlik hadisəninin baş verdiyi coğrafi bölgə ilə epidemioloji əlaqə Gənə ensefaliti virusu ilə çirkləndiyindən şübhələnilən materiallarla təmasda olan laboratoriya işçiləri Təsdiq edilmiş xəstəlik hadisəsi: Təsdiq edilmiş xəstəlik hadisəsi: Müsbət laboratoriya sınağı nəticələri (virusologiya və ya PZR) Gənə ensefaliti ciddi kəskin kliniki kursu olan və əhəmiyyətli dərəcədə uzun müddətli xəstələnmə göstəricisi olan xəstəlikdir Gənə ensefaliti ciddi kəskin kliniki kursu olan və əhəmiyyətli dərəcədə uzun müddətli xəstələnmə göstəricisi olan xəstəlikdir Kliniki diapazonu simptomsuz xəstəlikdən onurğa sinirinin iflic olması və ya olmaması ilə müşaiət edilən meninqoensefalitə qədər dəyişir GEV-un geniş coğrafi yayılma ərazisi oxşar xəstəliklərin kliniki differensiasiyasını çətinləşdirir Laboratoriya və radioloji norma pozuntuları Laboratoriya və radioloji norma pozuntuları Ümumiyyətlə spesifik deyil Gənə Ensefalitinin Diaqnozu Zərdab və ya onurğa beyni mayesində spesifik immunoqlobulin M-in aşkar edilməsi PZR Sınaqları xəstəliyin sonrakı mərhələlərində yardımçı olmur Diaqnostik çətinliklər bildirilməlidir GEV ilə təması azaltmaq üçün strategiyalar vardır GEV ilə təması azaltmaq üçün strategiyalar vardır Gənə dişləməsinin qarşısının alınması Südün pasterizə edilməsi Fəal peyvəndləmə gənə ensefalitinin qarşısının alınması üçün ən effektiv üsul kimi tanınır İki qeyri-fəal peyvənd Avropada istifadə üçün lisenziyalanmışdır Gənə ensefalitinin müalicəsi simptomlara əsaslanır Heç bir özünəməxsus müalicə yoxdur Dostları ilə paylaş:
