Tromboz : patolojik olaylar

Tromboz : patolojik olaylar

• Tromboz : patolojik olaylar

• sonucu dolaşımda oluşan

• pıhtılar

• Trombüs: kandaki elemanların oluşturduğu, dolaşımdaki solid kitleler veya tıkaçlar

• Klinik bulgular:Vasküler obstruksiyon veya embolizasyon

Normal insanların geliştirmeyeceği durumlarda tromboz geliştirme riski altında bulunma durumu hiperkoagulabilite olarak adlandırılır.

• Normal insanların geliştirmeyeceği durumlarda tromboz geliştirme riski altında bulunma durumu hiperkoagulabilite olarak adlandırılır.

• .

- Hiperkoagülabilite / protrombotik durumlar eşanlamlıdır.

• - Hiperkoagülabilite / protrombotik durumlar eşanlamlıdır.

• - Hiperkoagülabilite, primer ( herediter) ve sekonder ( akkiz ) olarak ikiye ayrılır.

Trombofili terimi ise tekrarlayan venöz tromboembolizm eğilimini ifade eder ve daha çok derin ven trombozuna yatkınlığı yansıtır

• Trombofili terimi ise tekrarlayan venöz tromboembolizm eğilimini ifade eder ve daha çok derin ven trombozuna yatkınlığı yansıtır

APC–Rez. (FVL Mut.)

• APC–Rez. (FVL Mut.)

• Protrombin 20210 mut.

• Hiperhomosisteinemi

• Protein S eksik

• Protein C eksik

• AT –III eksik

-VTE aile hikayesi olanlar

• -VTE aile hikayesi olanlar

• -Tekrarlayan idiopatik trombozu olanlar

• -Genç yaşta trombozu olanlar

• -Belirgin risk faktörü olmadan tromboz gelişenler

• -Alışılmamış bölgelerde tromboz oluşanlar

• -Kumadin ile ilişkili cilt nekrozu gelişen bireyler

• -Purpura fulminans tanısı konulan yeni doğan

• -Tekrarlayan fetal kayıplar

Aktif protein C direnci (Faktör V Leiden)

• Aktif protein C direnci (Faktör V Leiden)

• Antitrombin III (AT III düzeyi )

• Protein C ve S düzeyi

• Lupus inhibitörü ve antikardiyolipin antikorlar

• Homosistein (kanda ve idrarda).

• HAM testi (PNH açısından).

• Hb elektroforezi (Sickle cell anemi).

• Protrombin mutasyonu,MTHFR mutasyonu açısından moleküler analizler.

Koagülasyon aktivasyon testleri

• Koagülasyon aktivasyon testleri

• Fibrinopeptit-A

• Protrombin Fragman 1+2.(PF 1+2)

• Trombin-antitrombin kompleksi (TAT).

• Fibrinolizis testleri

• D-Dimer

• Eauglobulin lizis testi

• Plazminojen miktar ve niteliği

• Doku plazminojen aktivatör (t-PA) düzeyi.

• Plazminojen aktivatör inhibitörü (PAI) tayini.

Normalde APC , FVa ve FVIIIa’yı kofaktör protein S varlığında inaktive eder .

• Normalde APC , FVa ve FVIIIa’yı kofaktör protein S varlığında inaktive eder .

• O.D. aktarılan FVL mutasyonu aktive Protein C (APC)’nin Faktör V üzerindeki bağlanma yerlerinden birinde bozulmaya sebep olur.

• Faktör V , FV Leiden mutasyonu varlığında protein C tarafından inaktive edilemez yani protein C'ye karşı bir direnç (rezistans) oluşur. Buna Aktive protein C (APC) rezistansı denir, bu da artmış trombin oluşumu ve hiperkoagulapatiye yol açar.

• APC rezistansı gösterilen olguların %80-90’inde FV Leiden mutasyonu bulunduğu bildirilmiştir.

-Heterozigot PC eksikliğinde tromboz riski 7 kat artar.

• -Heterozigot PC eksikliğinde tromboz riski 7 kat artar.

• -Heterozigotlarda PC düzeyi %35-65 bulunur.

• -Homozigotlarda ise yeni doğan döneminde purpura fulminans görülür. Mortalitesi yüksektir.

-Protein S normalde APC’nin kofaktörüdür.

• -Protein S normalde APC’nin kofaktörüdür.

• -PS eksikliğinde heterozigotlarda tromboz riski PC eksikliğine göre daha düşüktür.

• -Homozigot eksiklikte ise yine purpura fulminans görülebilir.

-ATIII : trombin, FXa, IXa, XIa ve XIIa’yı inhibe eder.

• -ATIII : trombin, FXa, IXa, XIa ve XIIa’yı inhibe eder.

• -Heterozigot ATIII eksikliği olanlarda AT düzeyleri % 45-75 arasındadır.

• -Bu olgularda tromboz riski 5 kat artmıştır.

• -Homozigot durum yaşamla bağdaşmaz.

-FVIII yüksekliği olanlarda tromboz eğiliminin arttığı gösterilmiştir.

• -FVIII yüksekliği olanlarda tromboz eğiliminin arttığı gösterilmiştir.

• -FVIII düzeyi % 200’nin üzerinde olanlarda tromboz riski 4-6 kat artmıştır.

• - FVIII yüksekliği olup tromboz öyküsü

• olanlarda rekürrens riski % 10 olarak belirlenmiştir.

MTHFR gen mutasyonunda metilentetrahidrofolat enzim geninde mutasyon sonucu homosistein düzeyi artar (hiperhomosisteinemi)

• MTHFR gen mutasyonunda metilentetrahidrofolat enzim geninde mutasyon sonucu homosistein düzeyi artar (hiperhomosisteinemi)

• En sık C677T mutasyonu görülür. Toplumlarda %10-15 oranında görülür.

• Hiperhomosisteinemi MTHFR gen mutasyonu dışında başka nedenlerle de oluşabilir.

• MTHFR mutasyonunun tekrarlayan gebelik kayıpları ile ilişkisi çalışmalarda net olarak gösterilememiştir.

• Çalışmaların bazıları MTHFR mutasyonu ile tekrarlayan düşükler arasında ilişki olduğunu gösterirken çoğu çalışmada bir ilişki gösterilememiştir.

Hiperhomosisteinemi: Hem arteriyel hem de venoz tromboza neden olabildiği gosterilmiş tek trombofili nedenidir.

• Hiperhomosisteinemi: Hem arteriyel hem de venoz tromboza neden olabildiği gosterilmiş tek trombofili nedenidir.

• Kalıtsal ve edinsel nedenler ile gelişebilmektedir.

• Son calışmalarda MTHFR mutasyonlarının toplumda çok sık gorulduğu, folik asit eksikliği olmayan mutantlarda homosistein düzeyinin normal olduğu gosterilmiştir.

• Bu nedenle MTHFR mutasyonları ile tromboz arasındaki ilişki tartışmalıdır.

Trombozlar Arter veya ven sisteminde oluşabilir.

• Trombozlar Arter veya ven sisteminde oluşabilir.

• Trombozun hangi sistemde oluştuğuna göre farklı klinik bulgular ortaya çıkar

• Arteryel trombozlar; doku iskemisi ve nekrozuna yolaçar.

• Akut arteryel trombozlarda , tromboz distalinde iskemi ve nekroz (gangren) gelişir. İlgili dokuda şiddetli ağrı vardır

• İskemik dokunun tipi ve lokalizasyonuna göre değişen semptom ve fizik bulgular ortaya çıkar.

Mezenter arter trombozunda şiddetli karın ağrısı koroner arter trombozunda anjina pektoris gözlenir.

• Mezenter arter trombozunda şiddetli karın ağrısı koroner arter trombozunda anjina pektoris gözlenir.

• SSS’nin art. trombozlarında, çeşitli nörolojik kusurlar gelişir.

• Eksremite arterlerinin akut trombozlarında ilgili ekstremite , soğuk , soluk , şiddetli ağrılıdır, nabız alınamaz.

Venöz trombozlarda dokuda geri dönüş engellenir,” konjesyon” ortaya çıkar (ödem).

• Venöz trombozlarda dokuda geri dönüş engellenir,” konjesyon” ortaya çıkar (ödem).

• Trombozun yer ve boyutuna göre, semptomların tipi ve şiddeti farklıdır.

• Venöz trombüsler, bulundukları yerden koparak, arteryel sisteme karışabilirler (embolizasyon).

Akut venöz trombozda ilgili doku sıcak , kırmızı ödemli , ağrılıdır.

• Akut venöz trombozda ilgili doku sıcak , kırmızı ödemli , ağrılıdır.

• Ağrı çok şiddetli değildir.

• Kronik venöz trombozlarda , tromboz distalinde ödem ve kollateral gelişimi gözlenir.

• Venöz trombozlar sıklıkla alt ext. lerde olur.

• Ancak VCS , femoral , aksiller , subklaviyan venlerde de tromboz gelişebilir

İyi bir anamnez ve fizik bulgular ,

• İyi bir anamnez ve fizik bulgular ,

• Aile anamnezi / ağacı,

• AT III, Protein C, S, APC direnci ölçümü

• genetik testler ,gerekirse tekrarı

• Hemoglobin elektroforezi (S Hb )

• Bunların “normal olması halinde”, çok seyrek raslanan “diğer” herediter tromboz nedenleri de araştırılır.