~ 121 ~ 8-mavzu: korrupsiyaga qarshi kurash – fuqarolik jamiyatini rivojlantirishning ustuvor sharti

~ 128 ~ 

xavf-xatarlardan  biridir.  Jinoiy  tuzilmalarning  davlat  organlari  amaldorlari  bilan 

chatishib  ketishi,  ularning  turli  hokimiyat  tarmoqlariga  kirib  olishi  jamoatchilik 

nazdida  fuqarolarning  himoyasizligi  hissini  kuchaytiradi.  Davlatning  o’zini 

obro’sizlantiradi.  Mamlakat  ichkarisida  ham,  tashqarisida  ham  unga  ishonchsizlik 

ortib boradi. 

Beshinchidan,  nopok  yo’l  bilan  boylik  orttirganlar  jazodan  qutulib  qolish  va 

o’zlarining  jinoiy  sarmoyalarini  himoya  qilish  uchun  har  qanday  xatti-harakatlarga 

tayyor turishlarsni yaxshi bilib olish lozim. Bunday kimsalar edolatli jazodan qo’rqib, 

hamma  ishni  qilishga,  hatto  naziyatni  beqarorlashtirishga,  ommaviy  tartibsizliklarni 

keltirib  chiqarishga  shay  turadilar.  Bunday  paytda  zhtiroslarni  junbushga  keltirish, 

olomonni  qo’zg’atish  va  uning  orqasiga  yashirinib  olishdan  qulayi  yo’q.  Bunday 

odamlarning  "Faqat  bizga  yaxshi  bo’lsa,  ishimiz  bitsa  -bo’lgani"  qabilidagi  maslagi 

xudbinlikning, 

hamyurtlariga 

misbatan 

surbetlarcha 

loqaydlikning 

yaqqol 

ko’rinishidir. 

Oltinchidan, jinoiy usudlar bilan boylik va mo’may pul orttirgan kimsalarning 

yangi  hukuq  himoyachilari  va  hatto  demokratiya  uchun  jafo  chekkan  kurashchilar 

sifatida  siyosatga  kirib  olishga  harakat  silayotganidan  dalolat  beruvchi  misollar, 

jumladan, bizda ham oz emas. 

Ular  bunday  xatti-harakatlari  bilan  insoniyatning  adolat  va  demokratiya  kabi 

olijanob  ideallariga  naqadar  jiddiy  :{arar  yetkazayotganlarini,  o’z  xalqlari  va 

mamlakatlari  sha’niga  dog’  tushirayotganlarini  aytib  o’tirishning  hojati  bormikin? 

Nafsilamrini  aytganda,  ular

1

  o’z  xalqlari  va  mamlakatlarining  taqdiriga,  ozodlik  va 

mustaqillik  ideallariga  mutlaqo  befarq  qaraydilar.  Bunday  shaxslarning  turish-

turmushi ketma-ket qilingan jinoiy xatti-xdrakatlar zanjiridan iboratdir. Avvaliga o’z 

xalqini aldab kapital to’planadi, keyingi gal - demokratiya na adolatni ro’kach qilgan 

holda jamoatchilik fikrini aldab, siyosiy obro’ orttiriladi. Sir emaski, bunday shaxslar 

o’z  manfaatlari  yo’lida  respublikadagi  vaziyatga  ta’sir  ko’rsatishga  urinayotgan 

tashki  kuchlarga  xizmat  qilishga  hamisha  tayyor  turadilar.  Mamlakatimizning 

kelajagini  va  obro’-e’tiborini  qadrlaydigan  har  bir  vijdonli  fuqaro  bu  taxdidni  esda 

---

~ 129 ~ 

tutmog’i  darkor.  Halol  mehnat qilish, o’z bilimi,  kuch-g’ayrati  va  ijodiy qobiliyatini 

sarflash  uchun  barqaror  shart-sharoit  bo’lishini  istaydigan,  farzandlari  va  yaqin 

kishilari  kelajakda  ham  demokratik,  fuqarolik  jamiyatida  sivilizasiyalashgan  bozor 

munosabatlarining  samaralaridan  to’la-to’kis  foydalanishni  orzu  qiladigan  har  bir 

fuqaro,  jinoyatchilik  va  korrupsiya  yo’liga  o’z  vaqtida  zarur  to’siq  qo’yilmasa,  bu 

illatlar qanday ayanchli oqibatlarga olib kelishi mumkinligani yaxshi anglab yetmog’i 

lozim". 

 

NAZORAT SAVOLLARI 

 

1.    Korrupsiya deganda nimani tushunasiz? 

2.    Korrupsiyaga qarshi kurash tushunchasini izohlang. 

3.    Korrupsiyaga qarshi kurash borasida xalqaro huquqiy hujjatlarni bilasizmi? 

4.    Korrupsiyaning salbiy oqibatlarini sanab bering.