ÛÛÛ Cild Í ß Ñ È Ì È À Ä Û Í À Ä È Ë × È Ë È Ê È Í Ñ Ò È Ò Ó Ò Ó ÀÇßÐÁÀÉÚÀÍ Ä È Ë È Í È Í È Ç À Ù Ë Û
Yüklə 11,43 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
´Ê
ñèô. Ñèììåòðèê îëìàéàí, ìöòÿíàñèá îëìàéàí. ÃÅÉÐÈ-ØßÔÔÀÔ ñèô. [ÿð.] Øÿôôàô îëìàéàí, øÿôôàôëûãäàí ìÿùðóì. Ãåéðè-øÿôôàô øöøÿ. Íàô- òàëàí éàüàáÿíçÿð, ãàòû, ãåéðè-øÿôôàô áèð ìà- éåäèð.
ÃÅÉÐÈ-ØßÔÔÀÔËÛà èñ. Ãåéðè-øÿôôàô øå- éèí ùàëû, õàññÿñè. ÃÅÉÐÈ-ØÖÓÐÈ çÿðô [ÿð.] Äöøöíìÿäÿí, äöøöíöëìÿäÿí, áèëìÿäÿí; ãåéðè-èõòèéàðè, ãåéðè-èðàäè. Ãåéðè-øöóðè ñþéëÿìÿê. Ãåéðè- øöóðè ùàëäà äåìÿê. – Áÿçÿí àðõàäà ãàëàí àòëûéà [àòëûëàðäàí áèðè] àúûãëàíàðàã, ãåéðè- øöóðè áèð ùàëäà ÿëèíè ãàëäûðûá ÷àäûðûí çÿðëè ñöòóíóíà ÷ûðïûðäû. ×ÿìÿíçÿìèíëè. // Ñèô. ìÿíàñûíäà. Ãåéðè-øöóðè èø. Ãåéðè-øöóðè ùÿðÿêÿò. – Ñîíðà, òàìàìèëÿ ãåéðè-øöóðè áèð ùÿðÿêÿòëÿ èðÿëèëÿäèì, ÷àéíèêè ýþòöðöá þçöìÿ ÷àé òþêäöì. È.ßôÿíäèéåâ. 95 ÃÅÉÐÈ-ÌÖÍÁÈÒ ÃÅÉÐÈ-ØÖÓÐÈ ÃÅÉÐÈ-ØÖÓÐÈËÈÊ èñ. Ãåéðè-øöóðè îëìà, ãåéðè-èðàäèëèê, ãåéðè-èõòèéàðèëèê. ÃÅÉÐÈ-ÒßÁÈÈ ñèô. [ÿð.] 1. Òÿáèè îëìàéàí, ãåéðè-àäè. Ãåéðè-òÿáèè ñÿñ. Ãåéðè-òÿáèè (ç.) ñÿñëÿ áàüûðìàã. – Áàùàäûðûí éàøûíà óéüóí ýÿëìÿéÿí úèääèééÿòè íÿ ö÷öíñÿ ãîúàéà ãåéðè- òÿáèè ýþðöíìöðäö. Ì.Ùöñåéí. ×îõ éàòìàã òÿðèôëÿíÿñè àäÿò äåéèëäèð: áÿäÿíè ñöñòëÿøäèðÿð, õàñèééÿòè éåðèíäÿí îéíàäàð, èíñàíûí ñèôÿòèíè òÿáèè ùàëûíäàí ÷ûõàðûá, ãåéðè-òÿáèè ùàëà ñàëàð. “Ãàáóñíàìÿ”. 2. Ñöíè. Ãåéðè-òÿáèè ýöëöø. Ãåéðè-òÿáèè ñå- âèíú. Ãåéðè-òÿáèè (ç.) ýöëìÿê. ÃÅÉÐÈ-ÒßÁÈÈËÈÊ èñ. Ãåéðè-òÿáèè øåéèí ùàëû; ñöíèëèê. ÃÅÉÐÈ-ÒßÍÃÈÄÈ ñèô. [ÿð.] Òÿíãèäè îëìà- éàí, òÿíãèäÿ ÿñàñëàíìàéàí. Ãåéðè-òÿíãèäè ìöíàñèáÿò. Ìÿñÿëÿéÿ ãåéðè-òÿíãèäè (ç.) éà- íàøìàã. ÃÅÉÐÈ-ÖÇÂÈ ñèô. [ÿð.] Ùåéâàí, éà áèòêè àëÿìèíÿ ìÿíñóá îëìàéàí, ùÿéàò ïðîñåñëÿðè îëìàéàí; úàíñûç. Ãåéðè-öçâè ìàääÿëÿð. Ãåéðè- öçâè òÿáèÿò. // Áèòêè, éà ùåéâàí àëÿìèíÿ ìÿí- ñóá îëìàéàí ìàääÿëÿðäÿí èáàðÿò îëàí; òÿðêèáèíÿ áó êèìè ìàääÿëÿð äàõèë îëàí. Ãåéðè- öçâè ýöáðÿëÿð. Ãåéðè-öçâè àçîò áèðëÿøìÿëÿðè. Ãåéðè-öçâè êèìéà – êèìéàíûí ãåéðè-öçâè ìàääÿëÿðèí òÿðêèáèíè, õàññÿëÿðèíè âÿ áèð ùàëäàí áàøãà ùàëà êå÷ìÿñèíè òÿäãèã åäÿí øþáÿñè. ÃÅÉÑßÐ èñ. [ÿñëè ëàò.] Ãÿäèì Ðîìà âÿ Áèçàíñ ïàäøàùëàðûíûí öíâàíû. // Öìóìèé- éÿòëÿ, ïàäøàù. ßðÿá ìåéäàí îõóäó øþâêÿòëè ãåéñÿðëÿðÿ. ß.Úàâàä. ÃÅÉÑßÐËÈÊ èñ. êþùí. Èìïåðàòîðëóã, ïàäøàùëûã. ÃÅÉÇ èñ. [ÿð.] Ãÿçÿá, ùèääÿò, àúûã. Êî- ðîüëó ãåéç èëÿ íÿðÿ ÷ÿêÿíäÿ áèð àüàúëûãäàí åøèäèëèðäè. “Êîðîüëó”. Ãåéçÿ ýÿëìÿê, ãåéçè òóòìàã – ùèðñëÿíìÿê, ãÿçÿáëÿíìÿê, ùèääÿòëÿíìÿê, ãåéçè òóòìàã. Àüàëàð åëÿ áèð ãåéçÿ ýÿëäèëÿð êè, ïóëëàðû ÷ûðïäûëàð áè÷àðÿ Éóñèô ÿìèíèí öçöíÿ. Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ. Ãåéçÿ ýÿòèðìÿê – á à õ ãåéçëÿíäèðìÿê. ÃÅÉÇËßÍÄÈÐÈËÌß “Ãåéçëÿíäèðèëìÿê”- äÿí ô.èñ. ÃÅÉÇËßÍÄÈÐÈËÌßÊ ìÿúù. Ãåéçëÿí- ìÿñèíÿ ñÿáÿá îëìàã, àúûãëàíäûðûëìàã, ùèä- äÿòëÿíäèðèëìÿê, àúûüû òóòäóðóëìàã. ÃÅÉÇËßÍÄÈÐÌß “Ãåéçëÿíäèðìÿê”äÿí ô.èñ.
ÃÅÉÇËßÍÄÈÐÌßÊ ô. Àúûãëàíäûðìàã, ùèääÿòëÿíäèðìÿê, ãÿçÿáëÿíäèðìÿê, ùèðñëÿí- äèðìÿê, àúûüûíû òóòäóðìàã. ÃÅÉÇËßÍÌß “Ãåéçëÿíìÿê”äÿí ô.èñ. ÃÅÉÇËßÍÌßÊ ô. Ùèääÿòëÿíìÿê, ãÿ- çÿáëÿíìÿê, áÿðê àúûüû òóòìàã. [Èìàìâåð- äè:] Áÿé, íàìóñ áèð áÿéçàäÿëÿðäÿ äåéèë, êà- ñûá-êóñóáóí äà þçöíÿ ýþðÿ íàìóñó âàð âÿ íàìóñóì äà ìÿíè ãåéçëÿíìÿéÿ âàäàð åäèð. ß.Ùàãâåðäèéåâ. Ëàêèí áó äÿôÿ ãàðû àðòûã ãåéçëÿíìÿéÿðÿê, ìåùðèáàí ýþçëÿðèíè Ëåéëà- éà ãàëäûðäû. ß.Ìÿììÿäõàíëû. ÃÅÉÇËßÒÌß “Ãåéçëÿòìÿê”äÿí ô.èñ. ÃÅÉÇËßÒÌßÊ á à õ ãåéçëÿíäèðìÿê. ÃÅÉÇËÈ
ñèô. âÿ çÿðô Ùèääÿòëè, àúûãëû, ùèðñëè, ãÿçÿáëè; ùèääÿò, àúûã, ùèðñ, éàõóä áÿðê íàðàçûëûã èôàäÿ åäÿí. Ãåéçëè áàõûø. Ãåéçëè ñèôÿò. – Ùåéäÿð ÿìè ãåéçëè ÷ûõàðäû êö÷ÿéÿ âÿ ýÿëèá éàïûøàðäû ãóëàãëàðûìäàí, ãàëõûçàðäû ýþéÿ. Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ. Êàññèðè ãåéçëè ÷àüûðûá áóéóðäó êè, “êîìàíäèð”ÿ îí ìàíàò âåðñèí. ß.Ùàãâåðäèéåâ. ãåéçëè-ãåéçëè çÿðô Àúûãëû-àúûãëû, ùèääÿòëÿ. Ãåéçëè-ãåéçëè äàíûøìàã. – Ëöòôÿëè áÿé åâèíÿ ýÿëèá, ãåéçëè-ãåéçëè ýÿçèíÿðÿê þç-þçöíÿ äåéèð- äè: – Àðâàä, äàéàí, ýþð ìÿí ñÿíÿ íÿ ãàéûðà- ðàì. È.Ìóñàáÿéîâ. ÃÅÉÇÍÀÊ
çÿðô [ÿð. ãåéç âÿ ôàðñ. ...íàê] êþùí. Ãåéçëè ñóðÿòäÿ, ãåéçëÿ. Úöò÷ö áàáà áþéëÿ äåéèá ãåéçíàê; Åéëÿäè îë ãûðüûíû îë äÿì ùÿëàê. À.Ñÿùùÿò. ÃßÁÀ èñ. [ÿð.] Êå÷ìèøäÿ àäÿòÿí ìîëëà- ëàðûí ýåéäèéè óçóí ïàëòàð, úöááÿ, äîí (áÿçÿí ÿáà-ãÿáà øÿêëèíäÿ èøëÿíèð). [Ìèðçÿ Øÿôè:] Ìÿí Èðàíäàí áèð ÿáà, áèð ãÿáà èëÿ ýÿëìèø- äèì. Ìèð Úÿëàë. Éàõøûñû áóäóð êè, úàìààò øöáùÿëÿíìÿìèø áó ÿáà-ãÿáàíû ýåéèá, áóðà- äàí ÷ûõ ýåò. “Êîðîüëó”. ÃßÁÀÙßÒ èñ. [ÿð.] ×èðêèí èø, ÷èðêèí ùÿ- ðÿêÿò, éàðàøìàç èø; ãöñóð, íþãñàí, ýöíàù. ßýÿð ãÿáàùÿòäèð, áóíóí íèñáÿòèíè áèçÿ íèéÿ âåðèðñÿí? Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ. ..Î ñààò òóòäóüó èøèí ãÿáàùÿòèíè àíëàéûá, î èøè áèð äÿ òóòìàç. ß.Ùàãâåðäèéåâ. Ñÿëòÿíÿò áèëèðäè êè, Úåéðàíûí áó ùÿðÿêÿòè áþéöê âÿ áàüûøëàíìàç áèð ãÿ- áàùÿòäèð. Ìèð Úÿëàë. ÃßÁÀÙßÒËÈ ñèô. Ãÿáàùÿòè îëàí, ãöñóðó îëàí. Ãÿáàùÿòëè îëäóüóíà ýþðÿ ñÿñèíè ÷ûõàð- ìûð. Ãÿáàùÿòëè åéíèëÿðäè ÷îõ öçëÿøÿíëÿð; Íà- äàíëàðû òóòàøäûðûá çþâã àëàí àçìû? Ì.Àðàç. 96 ÃÅÉÐÈ-ØÖÓÐÈËÈÊ ÃßÁÀÙßÒËÈ ÃßÁÀÙßÒÑÈÇ ñèô. Ãÿáàùÿòè, ýöíàùû, ãöñóðó îëìàéàí. ÃßÁÀÙßÒÑÈÇËÈÊ èñ. Ãÿáàùÿòè, ýöíàùû, ãöñóðó îëìàìà. ÃßÁÀËß èñ. [ÿð.] êþùí. Áèð ìöëêöí âÿ ñàèðÿíèí àëûíûá-ñàòûëìàñû ùàããûíäà ðÿñìè ñÿ- íÿä. Áóíëàð ïóë òÿìÿññöêëÿðè, ìöëê ãÿáàëÿ- ëÿðè âÿ ñàèð ëàçûìñûç êàüûçëàðäû. Ì.Ñ.Îðäó- áàäè. [Ùÿêèìöëìöëê:] Ìàëûìûç äà, úàíûìûç äà ãóðáàí îëñóí, ñàáàù ãÿáàëÿñèíè .. òÿãäèì åäÿðÿì, – äåéèá éåë êèìè þçöíö ÷þëÿ àòäû. Ì.Èáðàùèìîâ. Ìÿðäàí óøàüû è÷ÿðè ÷àüûðûá ñîðóøäó: – Êèì âàð ñèçäÿ? – Ìÿøÿäè Éóñèô ÿìè. Ãÿáàëÿ éàçûð. Ìèð Úÿëàë. ÃßÁÀËßÍÀÌß èñ. [ÿð. ãÿáàëÿ âÿ ôàðñ. ...íàìÿ] á à õ ãÿáàëÿ. ÃßÁÀËÛ ñèô. êþùí. Ãÿáà ýåéìèø, ÿéíèíäÿ ãÿáà îëàí. Àòëàçäàí ãÿáàëû, áåëèíäÿ øàëû; Ýþâ- ùÿðäÿí áàùàëû öçöíäÿ õàëû. Àøûã ßëÿñýÿð. Éåð èëÿ ýþéöí àðàñû, àäëàðûíû ìöúòÿùèä âÿ ðóùàíè ãîéàí ÿììàìÿëè, ÿáàëû, ãÿáàëû ùÿøÿðàò èëÿ, éûðòûúû ãóðäëàðëà äîëóäóð. ß.Ùàãâåðäèéåâ. ÃßÁÈÙ
ñèô. [ÿð.] êþùí. 1. ×èðêèí, éàðà- øûãñûç, êèôèð. Ãÿáèù öç. Ãÿáèù ÿíäàì. 2. Ãÿáàùÿòëè, íàëàéèã, éàðàøìàéàí, ëÿéà- ãÿòñèç, ïèñ. Ãÿáèù ñþç. Ãÿáèù èø. – [Ãÿìÿð:] Éîõ, þçýÿíèí ìÿêòóáóíó îõóìàã ãÿáèù øåé- äèð. Ñ.Ñ.Àõóíäîâ. Àäàìëàðà ëÿãÿá ãîéìàã êå÷ìèøèí ãÿáèù àäÿòëÿðèíäÿí áèðè èäè. Ù.Ñàðàáñêè. ÃßÁÈË [ÿð.] Úöð, íþâ, êèìè, úèíñ. Áèçèì ìöáàðèçÿ àïàðäûüûìûç ÿìèð äÿ áó ãÿáèë àäàì- ëàðäàíäûð. Ì.Ñ.Îðäóáàäè. Ãÿùðÿìàíè î ãÿáèë èíñàíëàðäàí èäè êè, îíëàðûí ôèêðè áèð ìÿñÿëÿ- íèí öñòöíäÿ ýÿðýèí èøëÿäèéè çàìàí õàðèúè àëÿìäÿ ùå÷ áèð øåé ýþðìÿç âÿ åøèòìÿçëÿð. Ì.Èáðàùèìîâ. ÃßÁÈËß èñ. [ÿð.] Èáòèäàè úÿìèééÿòäÿ: áèð ñîéäàí òþðÿìèø âÿ áèð ðÿèñèí èäàðÿñè àëòûíäà áèðëèêäÿ éàøàéàí êþ÷ÿðè òàéôà, íÿñèë; ÿøèðÿò, îéìàã. Ãÿáèëÿ áèðëèêëÿðè. Ãÿáèëÿ ãóðóëóøó. – [Ñêèôëÿð] úÿñàðÿòëè, âÿùøè õàñèééÿòëè âÿ êþ÷ÿðè îëàí ìöõòÿëèô ãÿáèëÿëÿðäÿí èáàðÿò èäèëÿð. À.Áàêûõàíîâ. [Ìöäèð ñÿéàùÿò÷èëÿðè ö÷öíúö îòàüà ýÿòèðäè:] Ìÿëóìóíóç îëìàëûäûð êè, áóí- ëàðûí ÿêñÿðèééÿòè úÿðèìÿ, âåðýè âÿ ùÿðá òÿ- ìèíàòû ìöãàáèëèíäÿ àëûíàí ãûçëàðäûð; ÷öíêè ãÿáèëÿëÿð áèð-áèðèíè ìÿüëóá åòäèéè çàìàí ÿëÿ êå÷èðäèêëÿðè ãûçëàðû âÿ îüëàíëàðû ñàòûðëàð. Ì.Ñ.Îðäóáàäè. // ìÿú. Òàéôà, õàëã, ìèëëÿò ìÿíàñûíäà. Ãÿáèëÿìèç áóðäà ãóðóá îúàüû; Èíäè îëìóø ãóðä-ãóøëàðûí éàòàüû.. Øÿùðèéàð. ÃßÁÈÐ èñ. [ÿð.] Þëöëÿðè áàñäûðìàã ö÷öí õöñóñè øÿêèëäÿ ãàçûëàí ÷óõóð: ìÿçàð, ýîð. Ùÿð úöìÿ àõøàìû [Çåéíÿá] ÿðèíèí ãÿáðè öñòÿ ýåäèá, áèð éåêÿ ìÿðÿêÿ ãóðàð. Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ. ◊ Ãÿáðè ãàçûëìûøäûð – þëöìöíÿ àç ãàë- ìûøäûð, þëöìö éàõûíëàøìûøäûð. Áèð àéàüû ãÿ- áèðäÿ – þëöìöíÿ àç ãàëìûø (àäÿòÿí ÷îõ ãîúà àäàì ùàããûíäà äåéèëèð). [Ñÿàäÿò õàíûì:] Ãàðäàø, áèç ùåéâàí äåéèëèê, áèçÿ èíñàí äå- éèðëÿð. ..Àòàìûçûí áèð àéàüû ãÿáèðäÿäèð, ëàçûìäûð êè, áèç ìàíå îëàã îíóí âÿùøè èøëÿ- ðèíÿ. Í.Âÿçèðîâ. Áèðèíÿ ãÿáèð ãàçìàã ìÿú. – áèðèíèí ÿëåéùèíÿ èøëÿìÿê, áèðèíè áÿäáÿõò åòìÿê ö÷öí ýèçëèíäÿ òÿäáèð ýþðìÿê, ãóéó ãàçìàã.
ÃßÁÈÐÄÀØÛ èñ. Ãÿáðèí öñòöíÿ ãîéóëàí òàâàäàøû. ÃßÁÈÐÅØßÍ á à õ ýîðåøÿí. ÃßÁÈÐÈÑÒÀÍ èñ. [ÿð. ãÿáð âÿ ôàðñ. ...ñòàí] Ãÿáèðëÿð îëàí éåð, þëöëÿðèí áàñäûðûëäûüû éåð; ìÿçàðëûã. Ãÿáèðèñòàíäàí þëö ãàéûòìàç. (Àòà. ñþçö). Ùÿìèí áîç äàüäà, éîë êÿíàðûíäà êþùíÿ õàðàáà áèð ãÿáèðèñòàí âàðäûð. Ñ.Ñ.Àõóíäîâ. [Ìÿììÿä:] Åâèìèçäÿí èêè éöç àääûì î éàíäà áþéöê, êþùíÿ áèð ãÿáèðèñòàí âàðäû. Ú.Úàááàðëû. ÃßÁÈÐÈÑÒÀÍËÛà á à õ ãÿáèðèñòàí. Ãÿ- áèðèñòàíëûüûí ýèðÿúÿéèíäÿ Àüàñû áÿé ÿëèíè äþ- øöíÿ ãîéóá õàíà âÿ ìÿèééÿòèíÿ òÿçèì åäèá äþíäö. ×ÿìÿíçÿìèíëè. ÃßÁÈÐÃÀÇÀÍ èñ. 1. Þëöëÿðè áàñäûðìàã ö÷öí ãÿáèð ãàçàí àäàì. Àé ãÿáèðãàçàíëàð; ýåäèí åâ òèêèí! Áó ãÿìëè äÿðÿäÿ [“Ãóðä àüçû”íäà] ïëàí êè, éîõäóð. Í.Êÿñÿìÿíëè. 2. çîîë. Ãÿáèðëÿðè åøèá ãàçûéàí áèð úöúö, ùÿøÿðàò. // Êàôòàð, ýîðåøÿí, ñûðòëàí. 3. ìÿú. Þëöì ýÿòèðÿí, ìÿùâ åäÿí, ìÿù- âèíè ùàçûðëàéàí. Áåëÿëèêëÿ, .. áóðæóà ãóðó- ëóøó, “Ìàíèôåñòèí” äèëè èëÿ äåñÿê, þç ãÿáèð- ãàçàíëàðûíû äîüóðìóøäóð. Ô.Åíýåëñäÿí. ÃßÁÈÇ
èñ. [ÿð.] Ãàðíû áàüëàíìà, ìÿäÿñè èøëÿìÿìÿ. Ãÿáèç åòìÿê (åëÿìÿê) – ãà- ðíûíû áÿðêèòìÿê, áàüëàìàã. Ãÿáèç îëìàã – ãàðíû èøëÿìÿìÿê, ãàðíû áÿðêèìÿê. ÃßÁÈÇËÈÊ
èñ. Ãÿáèç îëìà, ãàðíû èøëÿìÿìÿ. ÃßÁÓË
èñ. [ÿð.] 1. Âåðèëÿí, òÿñëèì åäèëÿí, ýþíäÿðèëÿí, òÿêëèô åäèëÿí øåéè àëìà. ßðèçÿëÿðèí 97 ÃßÁÀÙßÒÑÈÇ ÃßÁÓË ãÿáóëó áàøëàíûð. Òåëåãðàìëàðûí ãÿáóëó. Ìàë- ëàðûí ãÿáóëó ùàããûíäà àêò. 2. Ýþòöðìÿ; þç ñûðàëàðûíà àëìà, äàõèë åòìÿ. Èíñòèòóòà ãÿáóë. 3. Ñþùáÿò åòìÿê, äàíûøìàã, äèíëÿìÿê, éîõëàìàã, ìöàéèíÿ åòìÿê âÿ ñ. ö÷öí áèðèíè þç éàíûíà áóðàõìà. Ìöäèðèí ãÿáóë ñààòëàðû. Ãÿáóë îòàüû (ýÿëÿíëÿð ö÷öí õöñóñè îòàã). – Àäèëÿ áó ýöí õÿñòÿëÿðèíèí ãÿáóëóíäàí ñîíðà èø ýöíöíö ãóðòàðûá õàëàòûíû ñîéóíìàã èñòÿ- éèðäè êè, Õàñàéîüëó îíóí éàíûíà, êÿíä ùÿêèì ìÿíòÿãÿñèíÿ ýÿëäè. ß.Ìÿììÿäõàíëû. ◊ Ãÿáóë åòäèðìÿê – ãÿáóë åòìÿéÿ ìÿúáóð åòìÿê. [Ãÿòèáÿíèí] áó öñéàíû òÿøêèë åòäèéè çàìàí Òîüðóëó ãîðõóòìàã âÿ íÿòè- úÿäÿ äÿ þç òÿêëèôëÿðèíè ãÿáóë åòäèðìÿéè äö- øöíìöøäö. Ì.Ñ.Îðäóáàäè. Ãÿáóë åòìÿê – 1) âåðèëÿí, ýþíäÿðèëÿí, òÿñëèì åäèëÿí áèð øåéè àëìàã, ýþòöðìÿê. Ïî÷òäàí ìÿêòóáëàðû ãÿáóë åòìÿê. Ýþíäÿðèëÿí øåéëÿðè ãÿáóë åòìÿê; 2) èäàðÿ åòìÿéÿ áàøëàìàã, áèð èøè ýþðìÿéÿ ðàçû îëìàã, âÿçèôÿíè òóòìàã. Èäàðÿíè ãÿáóë åòìÿê. Äèðåêòîðëóã âÿçèôÿñèíè ãÿáóë åòìÿê. Éåíè âÿçèôÿíè ãÿáóë åòìÿê. Øþáÿíè ãÿáóë åòìÿê; 3) áèð òÿøêèëàòûí ñûðàëàðûíà, òÿðêèáèíÿ äàõèë åòìÿê, èøòèðàêà áóðàõìàã, ýþòöðìÿê. Ùÿìêàðëàð Èòòèôàãûíà ãÿáóë åòìÿê. Èíñòèòóòà ãÿáóë åòìÿê. Èøÿ ãÿáóë åòìÿê; 4) ñþùáÿò åò- ìÿê, äàíûøìàã, éîõëàìàã, ìöàéèíÿ åòìÿê âÿ ñ. ö÷öí ýÿëÿíëÿðè éàíûíà áóðàõìàã. Äèðåêòîð ñààò 2-äÿ ãÿáóë åäÿúÿêäèð. Ùÿêèì áó ýöí 10 õÿñòÿ ãÿáóë åòìèøäèð; 5) ýÿëÿí àäàìû (ãîíàüû âÿ ñ.-íè) ëàçûìè ñóðÿòäÿ âÿ éà ùÿð ùàíñû áèð òÿðçäÿ ãàðøûëàìàã, ìöíà- ñèáÿò ýþñòÿðìÿê. Ãîíàãëàðû òÿíòÿíÿ èëÿ ãÿ- áóë åòäèëÿð. – Íÿñèð äÿ [Ìèðçÿ Ãÿäèðè] áèð ãàðäàø êèìè õîø öçëÿ ãàðøûëàéûá ãÿáóë åò- ìèøäè. Ñ.Ùöñåéí; 6) òÿñäèã åòìÿê, ñÿñ âåð- ìÿêëÿ þç ðàçûëûüûíû èôàäÿ åòìÿê. Éûüûíúàã ãÿðàð ãÿáóë åòäè. Êîìèññèéà ëàéèùÿíè ãÿáóë åòäè; 7) è÷ìÿê, óäìàã, àòìàã (äÿðìàí). Ùÿáè ýöíäÿ ö÷ äÿôÿ ãÿáóë åòìÿê ëàçûìäûð; // þç öçÿðèíäÿ ùÿð ùàíñû áèð ìöàëèúÿ âàñèòÿñè òÿòáèã åòìÿê. Âàííà ãÿáóë åòìÿê. Äóø ãÿáóë åòìÿê. Ãÿáóëà êå÷ìÿê – ãÿáóë åäèëìÿê, ìÿãáóë ùåñàá åäèëìÿê. ÃßÁÓË×Ó èñ. Ýþíäÿðèëÿí, éà òÿùâèë âå- ðèëÿí ìàëû âÿ ñ. ãÿáóë åäÿí èø÷è, õèäìÿò÷è. Çàâîä ñàùèáè ýÿëèð, ãÿáóë÷óéà ëàçûìè áóéó- ðóã âÿ ýþñòÿðèøëÿð ñþéëÿéèð. Ù.Íÿçÿðëè. ÃßÁÓËÅÄÈÚÈ ñèô. Ðàäèî (åëåêòðîìàãíèò) äàëüàëàðûíû ãÿáóë åäÿí; àëûúû. Ãÿáóëåäèúè ðà- äèîñòàíñèéà. // Èñ. ìÿíàñûíäà. Ðàäèî äàëüàëà- ðûíû òóòóá, îíëàðû ñÿñ ùàëûíà ñàëàí àïàðàò, úèùàç. ÃßÁÇ èñ. [ÿð.] Ïóë, ãèéìÿòëè øåé âÿ ñàèðÿ- íèí àëûíìàñû, ãÿáóë åäèëìÿñè ùàããûíäà âåðè- ëÿí êàüûç, ñÿíÿä. Åâ êèðÿñè ãÿáçè. Ïóëó âåðèá ãÿáç àëìàã. – [Àëëàùãóëó:] Áîñòàí ïóëóíó ìÿí èñòÿéÿíäÿ, ìÿíÿ ãÿáç ýþñòÿðäèëÿð. Í.Âÿçè- ðîâ. Áàêû úÿìèééÿòè-õåéðèééÿñè åëàí åäèð êè, úÿìèééÿòÿ öçâ îëìàã èñòÿéÿíëÿð 5 ìàíàòëàðûíû ýÿòèðèá âåðñèíëÿð úÿìèééÿò õÿçèíÿäàðûíà âÿ ãÿáçëÿðèíè àëñûíëàð. Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ. ÃßÁÇß èñ. [ÿð.] Áèð øåéèí òóòóëàúàã éåðè, ãóëïó, äÿñòÿñè. Ãûëûíúûí ãÿáçÿñè. – Çàêèðèí ãÿòëèíÿ áÿñäèð íèýàùûí; ßë âóðìà, ãÿáçåéè- õÿíúÿð èñòÿìÿç. Ã.Çàêèð. Ãûëûíú âÿ õÿíúÿðëÿ- ðèí ýöìöø ãÿáçÿëÿðè, òöôÿíýëÿðèí áÿíäëÿðè ñþíöê ïàðûëòû ñà÷ûðäû. ×ÿìÿíçÿìèíëè. ßëÿì- äàð òèòðÿéÿí ÿëèíè õÿíúÿðèíèí ãÿáçÿñèíÿ àïàð- äû. Ñ.Ðÿùèìîâ. ÃßÁÇßËÈ
ñèô. Òóòàúàüû, äÿñòÿñè îëàí; ñàïëû, äÿñòÿëè. [Úàâàíøèð:] Îíóí ãûëûíúû ãûçûë ãÿáçÿëè îëñà äà, ìÿí þçöíÿ ãàéòàðàðäûì. Ì.Ùöñåéí. ÃßÚßÚ
èñ. áîò. Äÿíèç ñàùèëè ãóìëóãëà- ðûíäà âÿ øîðàíëûãëàðäà áèòÿí êîë-áèòêè. ÃßÚßËß èñ. Ñàüñàüàí. ÃßÚßÐß èñ. ìÿù. Éÿùÿðèí öñòöíäÿí ñà- ëûíàí áÿçÿêëè þðòö, úåúèì. ÃßÚßÐßËÈ
ñèô. ìÿù. Öñòöíäÿí ãÿúÿðÿ ñàëûíìûø. ÃßÄÄ èñ. [ÿð.] 1. Áîé, áîé-áóõóí, ãàìÿò. Ãÿääèí êè, ñÿðâè-õóðàìàí èëÿí áÿðàáÿðäèð. Ãþâñè. Çîðáàäûð ùÿð÷ÿíä êè, ãÿääèí ñÿíèí; Éîõ ìÿíÿ òàé îëìàüà ùÿääèí ñÿíèí. Ì.ß.Ñàáèð. 2. Áåë.
Ãÿääè áöêöëìÿê (ÿéèëìÿê) – áåëè áöêöëìÿê. Àëà ýþçëöì, ñÿíäÿí àéðû äö- øÿëè; Ãÿää ÿéèëèá, áåë áöêöëöá, ùóø ýåäèá. Àøûã ßëÿñýÿð. Ãÿääè áöêöëìöø (ÿéèëìèø) – áåëè áöêöëìöø. Ãÿääè áöêöëìöø áó ãîúàíûí íÿìëè íÿçÿðè .. äàëüàëàðû ñöðÿòëÿ éàðàðàã ýå- äÿí áèð ýÿìèéÿ äèêèëìèøäè. Ì.Ùöñåéí. Íàçè- ìÿ õàëàíûí ñà÷û àüàðìûø, ãÿääè ÿéèëìèø, ñÿñè äÿ .. àë÷àëìûøäû. Ìèð Úÿëàë. Ãÿääèíè áöê- ìÿê (ÿéìÿê) – 1) áåëèíè ÿéìÿê, ÿéèëìÿê. Ìöôÿòòèø ÿëèíè äþøöíÿ ãîéàðàã óçóí ãÿääèíè ÿéäè. Ñ.Ðÿùèìîâ; 2) ìÿú. áÿäáÿõò åòìÿê, áåëèíè ãûðìàã, ñàðñûòìàã. Åé ÿðÿíëÿð, ñûíäû- ðûáëàð áåëèìè; Ìþùíÿò éöêö ãÿääèì ÿéÿð, 98 ÃßÁÓË×Ó
ÃßÄÄ àüëàðàì. Ì.Â.Âèäàäè; 3) ìÿú. ÿéèëìÿê, òàáå îëìàã, àë÷àëìàã. Ãÿääèíè äöçÿëòìÿê – 1) áåëèíè äöçÿëòìÿê, àéàüà ãàëõìàã. Ãà÷àé ãÿääèíè äöçÿëäèá, éàí-éþðÿñèíÿ áàõäû: ÿòðàô- äà êèìñÿ ýþðöíìöðäö. È.Ìÿëèêçàäÿ; 2) ìÿú. çöëì âÿ ÿñàðÿòäÿí ãóðòàðìàã. Ãÿääèíè êàìàí åòìÿê – á à õ ãÿääèíè áöêìÿê 2-úè ìÿíàäà. Éÿãèí ôÿðàãûí åäÿð ãÿääèìè êÿìàí, ýåòìÿ! Õ.Íàòÿâàí. ÃßÄÄÀÐ
èñ. âÿ ñèô. [ÿð.] Ðÿùìñèç, àìàí- ñûç, ìÿðùÿìÿòñèç, çàëûì. Ãÿääàð äöøìÿí. – Áöòöí äþâðëÿðäÿ ìöñòÿáèä, ãÿääàð; Àüûëäàí, êàìàëäàí, ôèêèðäÿí ãîðõàð. Á.Âàùàáçàäÿ. // Ãàòû, éàìàí, áÿðê. ÃßÄÄÀÐÀÍß çÿðô [ÿð. ãÿääàð âÿ ôàðñ. ...àíÿ] Àìàíñûçúàñûíà, ìÿðùÿìÿòñèçúÿñèíÿ, èíñàôñûçúàñûíà, çàëûìúàñûíà. ÃßÄÄÀÐÚÀÑÛÍÀ á à õ ãÿääàðàíÿ. ÃßÄÄÀÐß
èñ. [ÿð.] êþùí. Ùÿð èêè òÿðÿôè êÿñÿí àüûð ãûëûíú. Íÿùàéÿò, [ÿëáÿéàõà âó- ðóøìàëàðäàí] ùå÷ áèð øåé ÷ûõìàçäû, ãÿääà- ðÿëÿð âÿ õÿíúÿðëÿð èøÿ äöøÿðäè. Ù.Ñàðàáñêè. ÃßÄÄÀÐËÛà èñ. Ðÿùìñèçëèê, ìÿðùÿìÿò- ñèçëèê, àìàíñûçëûã, çàëûìëûã. Éàüûëàðû ñåâèí- äèðäèê, áÿñ åëÿéÿð! Àë ìóìëóüó; àë, ãÿääàð- ëûã þéðÿò áèçÿ! Ì.Àðàç. ÃßÄÄßÌßÊ
ô. äàí. Éîíìàã, ÷ÿðòìÿê. Ùèêìÿò ùàðàäàíñà ÷îõëó êàðàíäàø ýÿòèðèá ãÿääÿäè, ñòîëóí öñòöíÿ ãîéäó. Ìèð Úÿëàë. ÃßÄÄßÍÌßÊ ìÿúù. äàí. ×ÿðòèëìÿê, éîíóëìàã. ÃßÄÄßÍÌÈØ ô.ñèô. äàí. ×ÿðòèëìèø, éî- íóëìóø. ÃßÄÄ-ÃÀÌßÒ èñ. Áîé-áóõóí. ÃßÄÄ-ÃÀÌßÒËÈ ñèô. Áîé-áóõóíëó. ÃßÄßÙ
èñ. [ÿð.] Øÿðàá, ñó âÿ ñ. è÷ìÿéÿ ìÿõñóñ ãàá; ïèéàëÿ, êàñà. Øÿðàá ãÿäÿùè. – Ñàãè, êÿðÿì åéëÿ, úàì ýÿçäèð! Äóðìà, ãÿ- äÿùè ìöäàì ýÿçäèð! Ôöçóëè. Áèð àç ñîíðà øèøëèê ãîõóñó, çóðíà-ãàâàë ñÿñëÿðè, øÿðàá ãÿäÿùëÿðèíèí úèíýèëòèñè áèð-áèðèíÿ ãàðûøäû. Ì.Ðçàãóëóçàäÿ. ÃßÄßÙÚÈÊ
èñ. Êè÷èê ãÿäÿù, èíúÿ ãÿäÿù. ÃßÄßÙÍÓØ
ñèô. [ÿð. ãÿäÿù âÿ ôàðñ. ...íóø] êëàñ. È÷êè è÷ÿí, øÿðàá è÷ÿí. Ãÿäÿùíóø îëìàã – è÷êè è÷ìÿê, øÿðàá è÷ìÿê. Î ëàëÿ- ðöõëÿ ãÿäÿùíóø îëäóüóì ýåúÿëÿð. Ñ.ß.Øèðâàíè. ÃßÄßÙÂÀÐÈ ñèô. áîò. Ýþðöíöøúÿ ãÿäÿùÿ îõøàéàí. Ãÿäÿùâàðè òàú. ÃßÄßÊ èñ. êþùí. Ïàìáûãäàí òîõóíìà ñàäÿ âÿ óúóç ïàð÷à, òöíä ýþé ðÿíýÿ áî- éàíìûø áåç. Áàçàðûí áèð êöíúöíäÿ òèêèëìèø äöêàíûí è÷èíäÿ ãÿäÿêäÿí, áåçäÿí, øèëÿäÿí, àë÷àã ÷èòëÿðäÿí òþêöëöáäöð. Ì.Ô.Àõóíä- çàäÿ. [Ùàúû Êÿðèì] ÿââÿëëÿðè Èðàíà ñÿôÿð åäÿðÿê ÷èò, ãÿëÿìêàð âÿ ãÿäÿê àëûá ñàòûðäû. À.Øàèã. [Ýöëíàçûí] ÿéíèíäÿ ÷èéíèíäÿí äèçèíÿ ãÿäÿð óçàíàí áîç ãÿäÿêäÿí òèêèëìèø áèð êþéíÿê âàðäû. Ì.Èáðàùèìîâ. // Áó ïàð÷àäàí òèêèëìèø. Õóäàéàð áÿé êàðâàíñàðàíûí ãàïû- ñûíà éåòèøúÿê, è÷ÿðèäÿí áèð àë÷àã, ãÿäÿê àð- õàëûãëû .. êèøè ÷ûõûá, ãàøãàáàãëû öç òóòäó Õóäàéàð áÿéÿ. Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ. ÃßÄßÌ
èñ. [ÿð.] 1. Àääûì. Âÿñèãÿëè àäàì- ëàðà ùÿð ãÿäÿìäÿ òÿñàäöô åòìÿê ìöìêöí èäè. Ì.Ñ.Îðäóáàäè. Àòëàð áàøëàäûëàð ãÿäÿì èëÿ ýåòìÿéÿ. ß.Ùàãâåðäèéåâ. // Ñàéëàðëà áÿðàáÿð ìÿñàôÿ áèëäèðèð. Óçàãäà áèð àëà÷ûã ýþðöíöð, àëà÷ûãäàí îí ãÿäÿì êÿíàð, êîëóí äàëûñûíäà Ñîíà õàíûì .. î éàí-áó éàíà áàõûð. Ì.Ô.Àõóíäçàäÿ. [Ýöëäÿñòÿ:] ..Çèíéÿò õàíûì áó äþðä äèâàðûí àðàñûíäà ãàëûá, èêèúÿ ãÿäÿì êÿíàðà ÷ûõìàéûá. Í.Âÿçèðîâ. 2. Àéàã. Íÿ õîø îëàðäû î ñààò êè, áÿõò öçöíäÿí ìÿí; Ãÿäÿìëÿðèíäÿ þëöá éàðûìûí, âåðÿéäèì úàí. Ùåéðàí õàíûì. Áèð èø ýþðìÿê õÿéàëûí âàðñà, ãÿäÿìëÿðèíè òàíûäûüûí éåðëÿðÿ ãîé. Ì.Ñ.Îðäóáàäè. [ßáäöëÿëè áÿé:] Î ýþçÿë ãÿäÿìëÿðÿ áàõìàã áþéöê ñÿàäÿòäèð. Ú.Úàááàðëû. Ãÿäÿì áàñìàã (ãîéìàã) – 1) àéàã áàñìàã, äàõèë îëìàã. Äöí íàç èëÿ ãÿäÿì áàñàíäà áàüà; Øèìøàäö ñÿíóáÿð äöøäö àéàüà. Ã.Çàêèð. Ãÿäÿì ãîéóá éàð éàíûíà ýÿëÿíäÿ; Åëÿ ýÿë, åëÿ ýåò, éîë èíúèìÿñèí. Àøûã Àááàñ; 2) ìÿú. áàøëàìàã, øöðó åòìÿê, èãäàì åòìÿê. Èúòèìàè èøëÿðÿ éåíèúÿ ãÿäÿì ãîéìóø áó ãàäûíëàð äÿñòÿñèíèí áàøûíäà äóðàí .. ãîúà áèð ãàäûí èäè. Ñ.Ñ.Àõóíäîâ. ßùìÿä ùÿìè- øÿêè êèìè áóðàäà äà þç ñåâäèéè øöàðûíû òÿêðàð åäèá, èúðàñûíà ãÿäÿì ãîéäó. Á.Òàëûáëû. ◊ Ãÿäÿìè éöíýöë (õîø) – á à õ àéàüû éöí- ýöë (“àéàã”äà). [Ìèðçÿ Ñàëìàí:] Áÿíþâøÿ, éåíÿ äÿ ãàáàüà äöøöá éîë ýþñòÿð. Íèøàíëû ãûçûí ãÿäÿìëÿðè éöíýöëäöð. Ñ.Ðÿùìàí. Éàü, à ãàð, éàü, ãÿäÿìèí õîøäóð, éàü! Äþéöíÿí ãÿëáèìèçè úîøäóð, éàü! Ñ.Ðöñòÿì. Ãÿäÿìèí ìöáàðÿê (îëñóí)! – ýÿëÿí àäàìû òÿáðèê ö÷öí èøëÿíèð – õîø ýÿëìèñÿí! [Àüúà õàíûì:] 99 ÃßÄÄÀÐ
ÃßÄßÌ Åëÿ ùÿìèøÿ ñÿí ýÿëÿñÿí, ãÿäÿìèí ìöáàðÿê îëñóí! Ù.Ñàðàáñêè. ãÿäÿì-ãÿäÿì çÿðô Àääûì-àääûì. Ýÿ- çÿúÿêäèð ãÿääÿì-ãÿäÿì áàüûìû; Ýþðÿúÿê- äèð öçöìëö ÷àðäàüûìû. À.Ñÿùùÿò. ÃßÄßÌß
èñ. [ÿð.] Ïèëëÿ (íÿðäèâàíäà, ïèë- ëÿêÿíäÿ). // ìÿú. Ñÿâèééÿ, äÿðÿúÿ. ÃßÄßÌËÈ ñèô. Àéàüû õåéèðëè, óüóðëó; õîøãÿäÿì. Ìåé è÷äèëÿð ùÿð ýÿëÿíèí ñàüëû- üûíà, .. Ýöëäàíäàêû ãûçûëýöëöí ñàüëûüûíà; Õîø ãÿäÿìëè àéûí, èëèí ñàüëûüûíà! Õ.Ðçà. ÃßÄßÌÑÈÇ
ñèô. Àéàüû äöøÿðñèç, àéàüû äöøìÿç; óüóðñóç, áÿäãÿäÿì. ÃßÄßÐ 1
éÿò. Ùÿð øåéèí ãÿäÿðè âàðäûð. // Áàøãà íèòã ùèññÿëÿðè èëÿ (ñàé âÿ ÿâÿçëèêëÿðëÿ) áèðëèêäÿ ãåéðè-ìöÿééÿí ñàé áèëäèðèð. Áèð ãÿäÿð – áèð àç, ãåéðè-ìöÿééÿí ìèãäàð. Áèð ãÿäÿð ôèêèðëÿøäèêäÿí ñîíðà àéàüà ãàëõäû. – Áèð ãÿäÿð ïóë êè, åòäèëÿð ñàìàí; Îëäóëàð õàëã õöððÿìö õÿíäàí. Ñ.ß.Øèðâàíè. Ñàðà õàíûìûí ùèääÿòëÿíìÿñèíäÿí, äîüðóñó, ìÿí áèð ãÿäÿð ãîðõäóì. Ãàíòÿìèð. Áèð áó ãÿäÿð – á à õ áó ãÿäÿð 1-úè ìÿíàäà. Áó ãÿäÿð – 1) áó ìèãäàðäà (àäÿòÿí ÷îõëóëóã ìÿíàñûíäà). Áó ãÿäÿð âàõò ùàðàäà èäèí? – Íåéëÿìèøÿì áèë- ìÿì äþâðè-çàëèìÿ; Èíúèäÿð äöøÿíäÿ áó ãÿ- äÿð ìÿíè. Ã.Çàêèð. Áó ãÿäÿð ÷ÿòèíëèê âÿ ìÿùðóìèééÿòÿ áàõìàéàðàã, Àçÿðáàéúàí õàëãûíûí èñòèãëàëÿ îëàí öìèäëÿðè ñþíìÿìèøäè. Ì.Ñ.Îðäóáàäè; 2) áèòäè, âÿññàëàì, äàùà äå- éÿúÿê ñþç éîõäóð (ñþùáÿòÿ, ñþçÿ õèòàì âåðìÿê ö÷öí èøëÿíèð). Íÿ ãÿäÿð – 1) íÿ ìèãäàð? íå÷ÿ? íå÷ÿ äÿíÿ? Ïàëòîéà íÿ ãÿäÿð âåðìèñÿí? Êèòàáõàíàäà íÿ ãÿäÿð êèòàá âàð? Íÿ ãÿäÿð âàõòà ýåäèðñÿí?; 2) íÿ äÿðÿúÿäÿ, íÿ íèñáÿòäÿ. Ãîçàëàð íÿ ãÿäÿð ÷îõ, íÿ ãÿäÿð èðè îëñà, î ãÿäÿð éàõøûäûð. ß.Âÿëèéåâ; 3) èñ- òÿäèéèí ãÿäÿð, öðÿéèí èñòÿéÿí ãÿäÿð. Ñÿíÿ, éàëíûç ñÿíÿ; ñÿíÿ äåìÿê÷öí; Êþíëöìäÿ íÿ ãÿäÿð ìÿíèì ñþçöì âàð. Á.Âàùàáçàäÿ. Íÿ ãÿäÿð êè... – î âàõòà ãÿäÿð êè... Íÿ ãÿäÿð êè ìÿíèì ýþçöìäÿ éàø âàð; Îëñóí öðÿéèíèí äàøûíà ãóðáàí! Ì.Ìöøôèã. Î ãÿäÿð – 1) î ìèãäàðäà (àäÿòÿí ÷îõëóëóã áèëäèðèð). Î ãÿäÿð êèòàáû ùàðàäàí àëìûñàí? Î ãÿäÿð øåéè éûüìàã ìöìêöí äåéèë. – [Ãóðáàíÿëè:] Ìÿùÿììÿä àüà îõóìàãäàí î ãÿäÿð äÿì âóðäó êè, èíäè äÿ ãóëàüûì ýóð-ýóð ýóðóëäàéûð. Í.Íÿðèìà- íîâ. Î ãÿäÿð ÷îõ êè, áþéöê èøëÿðèìèç; Îíó íÿãë åòìÿéÿ øåðèì àúèç. Ì.Ìöøôèã; 2) î äÿðÿúÿäÿ, î íèñáÿòäÿ. Áóðà î ãÿäÿð ýþçÿëäèð êè... Íÿ ãÿäÿð ëàçûìñà, î ãÿäÿð ÷àëûøìàã ëà- çûìäûð. – [Ïðèñòàâ:] Äîüðóñóíó äå, éîõñà ñÿíè éûõäûðûá î ãÿäÿð äþéäöðÿðÿì êè, áèð àé éîðüàí-äþøÿêäÿ ãàëàðñàí. ß.Ùàãâåðäèéåâ. Ùÿð íÿ èñÿ, ãÿðÿç, áóíóí äà î ãÿäÿð åéáè éîõäóð.. Ãàíòÿìèð. 2. ãîø. Òÿõìèí âÿ òÿãðèá ìÿíàñûíäà. Îí- ëàð îòóç íÿôÿðÿ ãÿäÿð àäàì èäè. Èúëàñà èêè éöçÿ ãÿäÿð àäàì ýÿëìèøäè. 3. ãîø. Áèð èøèí èíòÿùàñûíû, ùÿääèíè, éàõóä äàâàìûíû áèëäèðèð; ...äÿê, ...êèìè. Àõøàìà ãÿ- äÿð ñÿíè ýþçëÿäèì. Ýåúÿíè ñàáàùà ãÿäÿð éàò- ìàìûøàì. – Î ýöí Àðàç àõøàìà ãÿäÿð ãûçäûðìà è÷èíäÿ îä òóòóá éàíà-éàíà èíëÿäè. À.Øàèã. Êèì áèëèð [Áóüàú] áþéöéÿíÿ ãÿäÿð áàøûíà íÿëÿð ýÿëÿúÿê. Ì.Ðçàãóëóçàäÿ. // Áèð øåéèí áþéöêëöéöíö, óçóíëóüóíó, þë÷öñöíö áèëäèðèð. Òîïóãëàðûíà ãÿäÿð óçàíìûø ñà÷. Äèçëÿðèíÿ ãÿäÿð. // Áèð éåðè äèýÿð éåðäÿí àéûðàí ìÿñàôÿíè, éàõóä áèð ùàäèñÿíè äèýÿð ùàäèñÿäÿí àéûðàí âàõòû ýþñòÿðìÿê ö÷öí èøëÿíèð (...äÿê øÿêèë÷èñè èëÿ äÿ èôàäÿ îëóíóð). Áàêûäàí Ìîñêâàéà ãÿäÿð ãàòàðëà èêè ýöíëöê éîëäóð. Ôöçóëèäÿí Âàãèôÿ ãÿäÿð îëàí äþâð. – Äèëýóøà ïàëòîñóíó ÷èéíèíÿ àòûá, äàðâàçàéà Yüklə 11,43 Mb. Dostları ilə paylaş:
|