ÓÕÐÀ
èñ. [éóí.] À÷ûã ãÿùâÿéè ðÿíýëè òÿáèè
áîéà.
ÎÕÐÀÍÌÀ
“Îõðàíìàã”äàí ô.èñ.
ÎÕÐÀÍÌÀÃ
ô. ìÿù. Éàâàøäàí êèøíÿìÿê.
Àò îõðàíäû.
ÎÕÐÀÍÒÛ
èñ. ìÿù. Éàâàø êèøíÿìÿ, êèø-
íÿðòè. Îõðàíòû ñÿñè. – [Ãîúà:] Î éàíäà ìàëûí
ýþâøÿìÿñè, èëõûíûí îõðàíòûñû ãóëàüûìà ýÿëìèð..
À.Äèâàíáÿéîüëó.
ÎÕØÀÄÛËÌÀ
“Îõøàäûëìàã”äàí ô.èñ.
ÎÕØÀÄÛËÌÀÃ
ô. Áÿíçÿäèëìÿê.
ÎÕØÀÌÀ
1
“Îõøàìàã
1
”äàí ô.èñ.
ÎÕØÀÌÀ
2
1. “Îõøàìàã
2
”äàí ô.èñ.
2. ÿä. Àçÿðáàéúàí øèôàùè õàëã ÿäÿáèééà-
òûíäà ëèðèê øåèð ôîðìàëàðûíäàí áèðè. Ñÿùùÿò,
Úàááàðëû âÿ Âóðüóí êèìè ñÿíÿòêàðëàðûìûç þç
ÿñÿðëÿðèíäÿ îõøàìàëàðäàí óñòàëûãëà èñòèôàäÿ
åòìèøëÿð.
ÎÕØÀÌÀÃ
1
ô. Áÿíçÿìÿê. Àíàñûíà îõøà-
ìàã. Áèð-áèðèíÿ îõøàìàã. – [Ñîíà:] Áàõûðàì,
ñèç ÷îõ éàõøû àäàìà îõøàéûðñûíûç. Ù.Íÿçÿðëè.
ÎÕØÀÌÀÃ
2
ô. 1. Íÿâàçèø åòìÿê, þç
ñåâýèñèíè, ðèããÿòèíè èôàäÿ åòìÿê; íàçëàìàã.
[Àñëàíûí] áåëÿ êþâðÿëäèéèíè ýþðÿí Ýèëÿ àðâàä
íÿâÿñèíè ãóúàüûíà àëûá .. îõøàìàüà áàøëàäû.
ß.Âÿëèéåâ. // Íÿâàçèø, ñåâýè, ðèããÿò ÿëàìÿòè
îëàðàã ÿëè èëÿ ñûüàëëàìàã, ÿëèíè ñöðòìÿê. [×î-
áàí:] Áóíóí íÿ ãÿäÿð àüûëëû âÿ èýèä ùåéâàí
îëäóüóíó áèëñÿí, ùå÷ âóðìàçñàí, – äåéÿ èòèí
áàøûíû ÿëëÿðè èëÿ îõøàäû. À.Øàèã. Ýÿë, èïÿê
ñà÷ûíû îõøàéûì! Ñÿíèíëÿ áèð àí äà éàøàéûì..
Ì.Ìöøôèã.
2. ìÿú. Õîøëàíäûðìàã, ëÿççÿò âåðìÿê, ðó-
ùóíó îõøàìàã. Õîø áèð éåë èíñàíû îõøàéûð,
êþêñöíÿ ñèðëè áèð ôÿðÿù äîëäóðóðäó. ×ÿìÿí-
çÿìèíëè. Õà÷ûí ÷àéû àøàüû ÿñÿí ñÿðèí êöëÿê
Íÿúÿôàëû êèøèíè îõøàäû. Á.Áàéðàìîâ.
3. Þëö ö÷öí îõóéóá àüëàìàã. Þëöíö îõ-
øàìàã.
ÎÕØÀÍÌÀ
“Îõøàíìàã”äàí ô.èñ.
ÎÕØÀÍÌÀÃ
ìÿúù. ßçèçëÿíìÿê, íÿâàçèø
îëóíìàã, ñåâèëìÿê, íÿâàçèøëÿíìÿê. Àíà ãó-
úàüûíäà èñèíÿðêÿí, ìåùðèáàí ÿëëÿðëÿ îõøàíàð-
êÿí .. ùå÷ áèð øåé ñÿíèí ö÷öí ãîðõóëó äåéèë.
Ìèð Úÿëàë. Ñåâèëäè, îõøàíäû î, ìÿêòÿáäÿ äÿ;
Åâäÿ îëäóüó òÿê ÿðêþéöí êèìè. Á.Âàùàáçàäÿ.
ÎÕØÀÐ
ñèô. Áÿíçÿð, îõøàéàí, áÿíçÿéÿí.
Úÿìèëÿéÿ îõøàð áèð àíà þç òîïïóø ãûçû èëÿ îé-
íàéûðäû. Ñ.Ðÿùèìîâ. ..ßíäàìëû õàíûì õàëàòà
îõøàð, ãûðìûçûýöëëö, ñàðû ïàëòàð ýåéìèøäè.
Ì.Èáðàùèìîâ. // Ìèñë, áÿðàáÿð. Îõøàðû éîõ-
äóð. // Èñ. ìÿíàñûíäà. Îõøàðëûã, áÿíçÿéèø, áÿí-
çÿðëèê. Ìÿùÿììÿä Ùÿñÿí ÿìèíèí åøøÿéèíèí
èòìÿêëèéèíèí þçýÿ åøøÿêëÿðèí èòìÿêëèéèíÿ áèð
òöê ãÿäÿð äÿ îõøàðû éîõäó. Ú.Ìÿììÿäãóëó-
çàäÿ.
ÎÕØÀÐËÛÃ
èñ. Áÿíçÿðëèê, óéüóíëóã, áÿí-
çÿéèø, îõøàìà. Îíëàðûí àðàñûíäà ùå÷ áèð îõ-
øàðëûã éîõäóð.
ÎÕØÀÒÌÀ
“Îõøàòìàã”äàí ô.èñ.
517
ÎÕ-ÊÀÌÀÍ
ÎÕØÀÒÌÀ
ÎÕØÀÒÌÀÃ
ô. 1. Áÿíçÿòìÿê. [Ãóëàì
ìöÿëëèì] Äÿìèðîâó îõøàòìûøäû, àíúàã òàíûéà
áèëìÿìèøäè. Ñ.Ðÿùèìîâ. Ãûç éåíÿ ýöëöìñöí-
äö âÿ áó òÿáÿññöì îíó ìÿñóì áèð óøàüà îõ-
øàòäû. Ù.Ñåéèäáÿéëè.
2. Éàíûëûá áèð øåéè áàøãà áèð øåé çÿíí
åòìÿê, éàíûëûá áÿíçÿòìÿê. Þç êîìàíäèðèíÿ
îõøàòìàã.
ÎÕØÀÉÛÚÛ
ñèô. 1. Íÿâàçèøëè, øÿôãÿòëè, ìåù-
ðèáàí. Îõøàéûúû áàõûø.
2. ìÿú. Ìöëàéèì, éóìøàã, ñàêèò; ðóùó îõ-
øàéàí. Ýåúÿíèí ñÿðèí, îõøàéûúû ìåùè [Ãÿäèðè]
àëûá àéðû àëÿìëÿðÿ àïàðäû. Ìèð Úÿëàë.
ÎÕØÀÉÛØ
1
èñ. Áÿíçÿéèø, îõøàðëûã, áÿíçÿð-
ëèê. Çàùèðè îõøàéûø.
ÎÕØÀÉÛØ
2
èñ. Íÿâàçèø.
ÎÕØßÊÈËËÈ
ñèô. Îõ øÿêëèíäÿ îëàí, óúó îõ
êèìè èòè îëàí; îõâàðè.
ÎÕØßÊÈËËÈËÈÊ
èñ. Îõøÿêèëëè øåéèí ôîð-
ìàñû; îõâàðèëèê.
ÎÕÓ
èñ. Ùÿð ùàíñû ìÿòíè ñÿñëÿ âÿ éà ñÿñ-
ñèç îõóìà; ãèðàÿò.
Îõó çàëû – êèòàá, ãÿçåò
âÿ ñ. îõóìàã ö÷öí êèòàáõàíà, êëóá âÿ ñ. éà-
íûíäà õöñóñè îòàã, çàë; ãèðàÿòõàíà. Îõó çà-
ëûíäà ìÿøüóë îëìàã.
ÎÕÓÚÓ
1. èñ. Êèòàá âÿ ñ. îõóéàí, ìöòà-
ëèÿ÷è. Éàçû÷ûëàðëà îõóúóëàðûí ýþðöøö. – Èíäè
õÿáÿð âåðèì îõóúóìà ìÿí; Õÿéàëû êöñäöðÿí
áèð ôàúèÿäÿí. Ñ.Âóðüóí.
2. èñ. Êèòàáõàíàéà éàçûëìûø àäàì, êèòàá-
õàíà öçâö, êèòàáõàíàäàí èñòèôàäÿ åäÿí øÿõñ.
Îõóúóëàðà íöìóíÿâè õèäìÿò. Îõóúó áèëåòè.
Îõóúó çàëû – á à õ îõó çàëû (“îõó”äà).
3. èñ. Òóòóøäóðóá éîõëàìàã ö÷öí îðèæèíàëû
âÿ éà ÿââÿëêè êîððåêòóðàíû êîððåêòîð ö÷öí
îõóéàí àäàì, êîððåêòîð êþìÿê÷èñè. Îõóúó
âÿçèôÿñè.
4. ñèô. Îõóéàí, þòÿí (ãóøëàð ùàããûíäà). Úÿù-
úÿùÿ áàøëàäû îõóúó ãóøëàð; Äèëëÿíäè àüàúëàð,
ãàðüû, ãàìûøëàð.. Ù.Ê.Ñàíûëû.
ÎÕÓÄÓËÌÀ
“Îõóäóëìàã”äàí ô.èñ.
ÎÕÓÄÓËÌÀÃ
“Îõóòìàã”äàí ìÿúù.
ÎÕÓÌÀ
“Îõóìàã”äàí ô.èñ. [Âàùèä:] Ëàêèí
[àíàìûí] îõóìàñû èëÿ àüëàìàñûíû ñå÷ìÿê ÷ÿòèí
èäè. Á.Áàéðàìîâ.
ÎÕÓÌÀÃ
ô. 1. Éàçûëìûø áèð øåéè ýþçäÿí
êå÷èðèá ñÿñëÿ âÿ éà ñÿññèç ãèðàÿò åòìÿê, ìö-
òàëèÿ åòìÿê. Èíýèëèñúÿ îõóìàã. – Úÿíàá Áàõ
êàüûçû .. äèããÿòëÿ îõóäó, ñÿòèðëÿðÿ òÿêðàð-
òÿêðàð ýþç ýÿçäèðäè, áèð ãöñóð òàïà áèëìÿäè..
×ÿìÿíçÿìèíëè.
2. Òÿùñèë àëìàã, åëì àëìàã, þéðÿíìÿê.
Óíèâåðñèòåòäÿ îõóìàã. Òåõíèêè ïåøÿ ìÿêòÿ-
áèíäÿ îõóìàã. – [Éóñèô:] Ìÿí îí èë áóíäàí
ìöãÿääÿì Øàìäàí áÿé èëÿ áèð éåðäÿ îõó-
ìóøàì. Í.Íÿðèìàíîâ. [Ùàúû] îõóìàìûøäûð,
àììà àâàì äà äåéèë. Ãàíòÿìèð. // Äÿðñè ìÿ-
íèìñÿìÿê, áèëèêëÿðè, ôÿíëÿðè þéðÿíìÿê. Ïèñ
îõóìàã. ßëà÷û îõóìàã. – Úÿëèë ùÿð÷ÿíä ìÿê-
òÿáÿ ýåäèá-ýÿëèðäè, àíúàã îõóäóüó áèð øåé
éîõ èäè. È.Ìóñàáÿéîâ. Ãûç áþéöäöêúÿ éàõøû
îõóéóð, ÿäÿáèééàòà õöñóñè ìåéèë ýþñòÿðèðäè.
ß.ßáöëùÿñÿí.
3. Ìàùíû âÿ ñ. èôà åòìÿê, áèð øåéè ùàâà èëÿ
èôà åòìÿê. Õàëã ìàùíûëàðû îõóìàã. Õîðäà
îõóìàã. – Ðÿããàñÿ ÿðÿá ãûçëàðû îéíàð âÿ àðà-
ñûðà îõóéàðëàð. Ù.Úàâèä. Öðÿê êþâðÿêëÿøèð
ñÿí îõóéàíäà; Ñÿí äÿ äèíëÿñÿéäèí ìÿí îõó-
éàíäà! Ì.Ìöøôèã.
4. Úÿù-úÿù âóðìàã, úèâèëäÿìÿê, þòìÿê
(ãóøëàð ùàããûíäà). Áöëáöëëÿð îõóéóð. – Àðòûã
ñöáù à÷ûëàí âàõòû ìàðàë ñöðöëÿðè .. äàüëàðà
ãàëõìûð, ýöíÿø äîüàíäà êÿíä áàüëàðûíäà ãóø-
ëàð îõóìóðäó. ß.Ìÿììÿäõàíëû.
5. ìÿú. Ùèññ åòìÿê, ñåçìÿê, äóéìàã. Ãÿë-
áèíè îõóìàã. Áàõûøëàðûíäàí îõóìàã. – Îõó-
éóðàì éåíè ùÿéàò ñþâäàñèëÿ ÷ûðïûíàí; ßêñèëèéÿ
öñéàí åäÿí êþíöëëÿðè ùÿð çàìàí. Ì.Ìöøôèã.
Áèð àç ÿââÿë ñÿí þç .. ðàïîðòóíó ìÿíÿ îõóéàð-
êÿí ìÿí äÿ ñÿíèí ýþçëÿðèíäÿ áàøãà øåéëÿð îõó-
ìóøäóì. ß.Ìÿììÿäõàíëû.
◊ Ìåéäàí îõóìàã – á à õ ìåéäàí.
ÎÕÓÌÓØ
ô.ñèô. Òÿùñèë àëìûø, ìÿêòÿá ãóð-
òàðìûø; òÿùñèëëè, ñàâàäëû. Îõóìóø ãûç. – [Êÿò-
õóäà] áèëèðäè êè, Èíìèðÿ úàìààòûíûí øÿùÿðäÿ
éàõøû èø áèëÿí, îõóìóø àäàìëàðû âàðäûð.
Í.Íÿðèìàíîâ. // Èñ. ìÿíàñûíäà. Íÿ ÿùëèìèçäÿ
àéûãëûã ÿëàìÿòè ýþðöíÿéäè; Íÿ áèð ïàðà îõó-
ìóøëàðäà áó çÿêàâÿò îëàéäû. Ì.ß.Ñàáèð. Êÿðèì
áàáà ñîéóã òþâð èëÿ: – Áèëìèðÿì áó îõóìóø-
ëàðûí ñÿáðè íÿ ö÷öí àç îëóð? Ýÿëäèéèíèç èíäèäèð,
íÿ õÿáÿð? – äåäè. À.Øàèã. // ×îõ ìöòàëèÿ åòìèø,
ýåíèø äöíéàýþðöøö îëàí, áèëèêëè, ìÿëóìàòëû.
ÎÕÓÍÀÃËÛ
ñèô. Ùÿâÿñëÿ îõóíàí, ìàðàãëû.
Îõóíàãëû êèòàá. – Ìÿíúÿ “Àíà àáèäÿñè” ýÿðÿê
ôàéäàëû, îõóíàãëû áèð ðîìàí îëñóí. Ñ.Ðÿùèìîâ.
// Àñàí îõóíàí, ðÿâàí, ñÿëèñ. ßñÿðèí îõóíàãëû
äèëè âàð.
518
ÎÕØÀÒÌÀÃ
ÎÕÓÍÀÃËÛ
ÎÕÓÍÌÀ
“Îõóíìàã”äàí ô.èñ.
ÎÕÓÍÌÀÃ
ìÿúù. 1. Ýþçäÿí êå÷èðèëÿðÿê
ñÿñëÿ, éà ñÿññèç ãèðàÿò åäèëìÿê. Áó êèòàáëàð
îõóíóá. – Î áèðè íàìÿëÿð îõóíàíäà ÷îõëó
ãÿçåò÷è àäëàðû ñþéëÿíäè. ×ÿìÿíçÿìèíëè. ..Ãûø
ýåúÿëÿðèíè áó àèëÿ ìöùàðèáÿ ùàããûíäàêû ñþù-
áÿòëÿðÿ, éà äà áó áàðÿäÿ ãÿçåòäÿí îõóíàíëàðà
ãóëàã àñìàãëà êå÷èðÿðäè. ß.ßáöëùÿñÿí.
2. Ñÿñëÿ ìàùíû âÿ ñ. èôà åäèëìÿê. Êîíñåðòäÿ
éåíè ìàùíûëàð îõóíäó. – Õöñóñÿí îõóéàíûí
öðÿéÿéàòûìëû ñÿñè, îõóíàí áàéàòûäàêû ìÿíà
ýþçÿëëèéè ñàçûí óéüóí ñÿñèíÿ ãàðûøäûüû çàìàí
àëûíàí òÿñèð äàùà äà ãöââÿòëÿíèðäè. À.Øàèã.
3. ìÿú. Ùèññ åäèëìÿê, ñåçèëìÿê, äóéóëìàã.
Ýþçöíäÿí îõóíìàã. Öçöíäÿí îõóíìàã. –
Ùÿìèøÿ [Ñÿìÿäèí] ñèìàñûíäà äÿðèí áèð ôèêèð,
éà éöíýöë âÿ øèðèí õÿéàëàò îõóíóðäó. ×ÿìÿí-
çÿìèíëè. [Ìåùðèáàíûí] ñöðìÿéèéÿ ÷àëàí ãàðà
ýþçëÿðèíäÿ ùÿìèøÿ êÿäÿð îõóíóð. Ù.Ñåéèä-
áÿéëè.
ÎÕÓÍÓØ
èñ. Îõóìà èøè, îõóìà òÿðçè;
îõóíìà. Øåðèí îõóíóøó. – Ùàìû åùòèðàìëà
ôÿðìàíûí îõóíóøóíó äèíëÿäè, ñîíðà ùÿðÿ þç
öðÿê ñþçöíö äåäè. Ñ.Ðÿùèìîâ.
ÎÕÓØÌÀ
“Îõóøìàã”äàí ô.èñ.
ÎÕÓØÌÀÃ
ãàðø. 1. Ìàùíû âÿ ñ. îõóìàã-
äà éàðûøìàã; äåéèøìÿê. Àøûãëàð îõóøóðëàð.
– ..Ìÿí ñÿñäÿ îõóéàíû âÿ ìÿíèì òÿê àðòèñòè
èíäèéÿäÿê äöíéà éàðàòìàéûá. Ùÿð êÿñ õàùèø
åäÿðñÿ, áóéóðñóí îõóøàã. ß.Ùàãâåðäèéåâ.
2. Ñÿñ-ñÿñÿ âåðèá îõóìàã; úèâèëäÿøìÿê,
þòöøìÿê. Ãóøëàð ýþìýþé áóäàãëàðäà îòóðóá
îõóøóðäóëàð. Ñ.Ñ.Àõóíäîâ. Ìåøÿíèí òàìàì
áöëáöëëÿðè òàðëàðûí ñÿñèíÿ úÿì îëìóøäóëàð. Òàð
÷àëûíäûãúà îíëàð äà àüûç-àüûçà âåðèá îõóøóð-
äóëàð. ß.Ùàãâåðäèéåâ.
ÎÕÓÒÄÓÐÌÀ
“Îõóòäóðìàã”äàí ô.èñ.
ÎÕÓÒÄÓÐÌÀÃ
“Îõóìàã”äàí èúá. Êàüûçû
îõóòäóðìàã. – Ùàúû ìÿêòóáó õàíûìà îõóò-
äóðìàã èñòÿéèðäè. Ì.Ñ.Îðäóáàäè. [Ñÿðèééÿ:]
[ßìèì] 9 èë çÿùìÿòèìè ÷ÿêèá îõóòäóðäó.
Ú.Úàááàðëû.
ÎÕÓÒÌÀ
“Îõóòìàã”äàí ô.èñ.
ÎÕÓÒÌÀÃ
èúá. 1. Îõóìàüû õàùèø åòìÿê
(áàøãàñûíäàí), îõóìàüà ñþâã åòìÿê, éàõóä
èúàçÿ âåðìÿê. Ïÿðèíèñÿ .. ãàðäàøûíäàí òÿâÿããå
åëÿäè êè, êàüûçû àïàðûá áèð àäàìà îõóòñóí.
Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ. // Îõóìàüû ìÿñëÿùÿò
ýþðìÿê. Èíäè ìÿí áèëäèì êè, êèòàáõàíà÷û;
Íå÷èí áó êèòàáû ìÿíÿ îõóòäó. Á.Âàùàáçàäÿ.
2. Òÿùñèë àëìàñûíà êþìÿê åòìÿê, îõóéóá
òÿùñèë àëìàã ö÷öí ìÿêòÿáÿ âÿ ñ.-éÿ ãîéìàã.
Ùÿñÿí àüàíûí ïóëó àøûá-äàøûð, óøàãëàðûíû þç
õÿðúè èëÿ îõóäà áèëÿð. ß.Ùàãâåðäèéåâ. ßðè
þëÿíäÿí ñîíðà Ïÿðè èñòÿäè, ìîëëà òóòóá Íóðóíó
îõóòñóí, ëàêèí ÿðèíèí äåäèêëÿðè éàäûíà äöøäö.
ß.Âÿëèéåâ.
3. Äÿðñ âåðìÿê, ñàâàä þéðÿòìÿê, ìöÿë-
ëèìëèê åòìÿê, òÿäðèñ åòìÿê. Éàøëûëàðû îõóòìàã.
– [Ñàäûã:] Õàíëàðûí .. éîëäàøûäûð. Øÿùÿðäÿ îëóð,
óøàã îõóäóð. Ãàíòÿìèð.
4. Ùàâà èëÿ áèð øåé îõóìàñûíû õàùèø åòìÿê,
éàõóä ìÿúáóð åòìÿê. Õàíÿíäÿíè îõóòìàã.
Àðèéà îõóòìàã.
ÎÕÓÉÀÍ
èñ. 1. Õàíÿíäÿ. ßíòèãÿ èíäè íÿ
îõóéóð, íÿ äÿ îõóéàíëàðà éàíàøûðäû. Ìèð
Úÿëàë. Àéíà áóëàãëàðûí ëÿççÿòè âàðìû; Öñòöíäÿ
îõóéàí, ÷àëàí îëìàñà? Í.Ðÿôèáÿéëè.
2. Îõóúó. Áó òÿñÿââöðäÿ îëàí îõóéàíëàð
àç äåéèë. Í.Íÿðèìàíîâ. Ìÿí “Ùÿéàò”ûí úÿìè
îõóéàíëàðûíû ýÿðÿê ìöæäÿ àëûá õÿáÿðäàð åäÿì.
Í.Âÿçèðîâ.
3. Ñàâàäëû, îõóìóø ìÿíàñûíäà. Õàíáèáèì
ôàë÷û, íÿíÿì áàüòîõóéàí; Áèçäÿ ùàøà éîõ èäè
áèð îõóéàí! Ì.ß.Ñàáèð.
ÎÕÓ-ÉÀÇÛ
èñ. 1. Îõóéóá-éàçìàãëà ìÿø-
üóë îëìà, îõóìà âÿ éàçìà èøè. Âàõòûíû îõó-
éàçû èëÿ êå÷èðìÿê.
2. Îõóéóá-éàçìàüû áàúàðìà; ñàâàä. Íàäèð
âóðóøìàëàð ÿñàñûíäà îõó-éàçû þéðÿíèá, áèëè-
éèíè àðòûðìûøäû. Á.Òàëûáëû.
ÎÕÓÉÓÁ-×ÀËÀÍ
òîï. Õàíÿíäÿ âÿ ñà-
çÿíäÿ, îõóéàí âÿ ÷àëàí, õàíÿíäÿ âÿ ÷àëüû÷û.
Òîéà îõóéóá-÷àëàí äÿâÿò åòìÿê. – [Ñÿôÿð-
ãóëó áÿé:] ßäÿ, îõóéàí-÷àëàíëàðà õÿáÿð âåð-
ìèñÿíìè? Ñ.Ñ.Àõóíäîâ.
ÎÕÓÉÓÁ-ÉÀÇÌÀ
“Îõóéóá-éàçìàã”äàí
ô.èñ.
ÎÕÓÉÓÁ-ÉÀÇÌÀÃ
ô. Îõóìàã âÿ éàç-
ìàãëà ìÿøüóë îëìàã, çåùíè èøëÿ ìÿøüóë îë-
ìàã. Ýåúÿ-ýöíäöç îõóéóá-éàçìàã.
ÎÕÂÀÐÈ
á à õ îõøÿêèëëè.
ÎÕÉÀÐÏÀÃ
èñ. çîîë. ×àéëàðûí ñàùèëëÿðèíäÿ
âÿ éà áàòàãëûãäà áèòÿí àü ÷è÷ÿêëÿðè âÿ îõ-
øÿêèëëè éàðïàãëàðû îëàí îò áèòêèñè.
ÎÕ-ÉÀÉ
á à õ îõ-êàìàí.
ÎÊÅ
ÁÍ
[éóí. îêåàíîñ – óúñóç-áóúàãñûç
äÿíèç] Äöíéàíûí áöòöí ñó èëÿ þðòöëö, éàõóä
îíóí ìàòåðèêëÿð àðàñûíäàêû ùèññÿñè. Øèìàë
Áóçëó îêåàíû. Ñàêèò îêåàí.
519
ÎÕÓÍÌÀ
ÎÊÅÀÍ
ÎÊÅÀÍ
ÓÃÐÀÔ
[éóí.] Îêåàíîãðàôèéà ìö-
òÿõÿññèñè.
ÎÊÅÀÍÎÃÐÀÔÈÊ
ñèô. [éóí.] Îêåàíîãðà-
ôèéàéà àèä îëàí, îêåàíîãðàôèéà èëÿ áàüëû îëàí.
Îêåàíîãðàôèê òÿäãèãàò.
ÎÊÅÀÍÎÃÐ
ÁÔÈÉÀ
[éóí. îêåàíîñ – óúñóç-
áóúàãñûç äÿíèç âÿ ýðàïùî – éàçûðàì] Ôèçèêè
úîüðàôèéàíûí äÿíèç âÿ îêåàíëàðäà ýåäÿí ôè-
çèêè, êèìéÿâè, ýåîëîæè, áèîëîæè ïðîñåñëÿðè âÿ
ùàäèñÿëÿðè òÿäãèã åäÿí ñàùÿñè.
ÎÊÑÈÄ
èñ. [éóí.] Êèìéÿâè åëåìåíòëÿðèí
îêñèýåíëÿ áèðëÿøìÿñè.
ÎÊÑÈÝ
ÉÍ
[éóí. îõéñ – òóðø âÿ ýåíîñ –
ÿìÿëÿ ýÿòèðÿí] Ùàâàíûí òÿðêèáèíÿ äàõèë îëàí,
òÿíÿôôöñ âÿ éàíìàã ö÷öí çÿðóðè îëàí, ùèäðî-
ýåíëÿ áèðëÿøäèêäÿ ñó ÿìÿëÿ ýÿòèðÿí ðÿíýñèç
âÿ èéñèç ãàç – êèìéÿâè åëåìåíò.
Îêñèýåí
áàëûøû (éàñòûüû) – è÷è îêñèýåíëÿ äîëäóðóëìóø
êèñÿúèê (õÿñòÿëÿðèí îêñèýåíëÿ íÿôÿñ àëìàñû
ö÷öí).
ÎÊÒÀÅÄÐ
[éóí. îêòà – ñÿêêèç âÿ ùåäðà –
öç] ðèéàç. Ñÿêêèç ñÿòùäÿí èáàðÿò ôèãóð; ñÿê-
êèçòÿðÿôëè.
ÎÊÒ
ÁÂÀ
[ëàò. îúòàâà – ñÿêêèçèíúè] ìóñ.
1. Ãàììàíûí ñÿêêèçèíúè ïèëëÿñè, ùàáåëÿ ìöõ-
òÿëèô éöêñÿêëèêäÿ îëàí ÿí éàõûí åéíèàäëû ñÿñ-
ëÿð àðàñûíäàêû èíòåðâàë.
2. ßí àë÷àã áàñ ñÿñè.
ÎÊÒÉ
ÁÁÐ
[ëàò. îúòîáåð, îúòî – ñÿêêèç]
Òÿãâèì èëèíèí îíóíúó àéû. Îêòéàáð äþéöø-
ëÿðè. Ìöáàðèçÿ îêòéàáðûí 20-äÿ öñéàí÷ûëàðûí
òàì ìÿüëóáèééÿòè èëÿ ãóðòàðäû. Îêòéàáð àéû
Úàâèäëÿð àèëÿñèíèí àéûäûð.
ÎÊÓËÈÑÒ
[ëàò. îúóëèñ – ýþç] Ýþç õÿñ-
òÿëèêëÿðè ìöòÿõÿññèñè îëàí ùÿêèì.
ÎË
“Δ èøàðÿ ÿâÿçëèéèíèí êëàññèê äèëäÿ èø-
ëÿäèëÿí ôîðìàñû. Åøã ÿùëèíÿ îë ìàù, Ôöçóëè,
íÿçÿð åòìèø; Ñÿí ùÿì þçöíö ýþñòÿð, ÿýÿð áèð
ùöíÿðèí âàð. Ôöçóëè. Îë ýöí êè, ñÿíÿ õàëèã åäÿð
ëöòô áèð þâëàä; Îëñóí öðÿéèí øàä! Ì.ß.Ñàáèð.
ÎËÀÚÀÃ
èñ. 1. Òàëå, àëûí éàçûñû, ëàáöä øåé.
[Ìàùìóä áÿé:] Îëàúàüà ÷àðÿ éîõäóð, ùàúû!
Í.Âÿçèðîâ.
2. È÷èíäÿ éàøàìàã ö÷öí éåð (ìÿíçèë, åâ
âÿ ñ.). [Àëû Ðþâøÿíÿ:] Èíäè þçöìöçÿ áèð îëà-
úàã, àòëàðûìûçà äà áèð òþâëÿ òèê. “Êîðîüëó”.
ÎËÀÍ-ÃÀËÀÍ
ñèô. äàí. Èøëÿäèëäèêäÿí, ñÿðô
îëóíäóãäàí ñîíðà ãàëàí. [Ãóðáàí:] Îëàí-
ãàëàí ïóë äà áèð îòóç ìàíàò îëàðäû, òîéà õÿðú
îëóíäó, ýåòäè. ß.Ùàãâåðäèéåâ. Ñàìîâàðäà
îëàí-ãàëàí ñó àõûá ãóðòàðäûãäàí ñîíðà è÷èí-
äÿêè îä ñàìîâàðûí þçöíö éàíäûðûá îäëóüóíó
÷ûõàðàðäû. Ù.Ñàðàáñêè. // Èñ. ìÿíàñûíäà. Èøëÿ-
äèëäèêäÿí, ñÿðô îëóíäóãäàí ñîíðà ãàëàí ïóë,
øåé âÿ ñ. [Îüëàí] îäóð êè, îëàí-ãàëàíûíû äÿéÿð-
äÿéìÿçèíÿ ñàòìàüà áàøëàäû. Ñ.Ðÿùìàí.
ÎËÀÍ-ÎËÌÀÇ
ñèô. äàí. Ùÿð íÿ âàð, ìþâ-
úóä. Îëàí-îëìàç éåì åùòèéàòû òöêÿíäèéèíäÿí
ãûøäà çÿèô äöøìöø ùåéâàíûí ñàõëàíìàñû äàùà
äà ÷ÿòèíëÿøèðäè. Á.Áàéðàìîâ. // Èñ. ìÿíàñûíäà.
Ãàëàí-ãàëìàç, ìþâúóä îëàí, ãàëìûø îëàí ïóë,
øåé âÿ ñ. Àñëàí áöòöí îëàí-îëìàçûíû õÿðúëÿ-
ìèøäè. Ú.Úàááàðëû. [Ñÿôÿð êèøè:] Éàüûíëûã îë-
ìàäû, åë äöøäö äÿðäÿ; Îëàí-îëìàçû äà ìÿùâ
åòäè äîëó. Ñ.Ðöñòÿì.
ÎËÀÉ
èñ. Ùàäèñÿ, ÿùâàëàò.
ÎËÄÓÃÚÀ
ñèô. ×îõ, õåéëè, ëàï ÷îõ, ùÿä-
äÿí àðòûã. Îëäóãúà ìöðÿêêÿá ìÿñÿëÿ. – [Ìåù-
ðèáàí] õöñóñèëÿ ÷îúóüó äîüäóãäà îëäóãúà
àüûð âÿ áþùðàíëû ùàëëàð êå÷èðìèøäè. Ñ.Ùöñåéí.
Ýöí îëäóãúà èñòè èäè. ß.Âÿëèéåâ.
ÎËÅ
ÁÍÄÐ
[ôð.] Õîøèéëè ãûðìûçû, àë âÿ éà
àü ýöëëÿðè îëàí ùÿìèøÿéàøûë êîë áèòêèñè; ñþéöä-
ýöëö. Îëåàíäð âÿ éà ñþéöäýöëö .. ýåíèø áåúÿ-
ðèëÿí áÿçÿê áèòêèñèäèð, éàðïàãëàðû äÿñòÿ ùàëûíäà
ö÷-ö÷ äöçöëöð. Ì.Ãàñûìîâ.
ÎËÈÃÀÐÕÈÉÀ
[éóí. îëèýàðúùèà] 1. Ãÿäèì
âÿ îðòà ÿñðëÿðäÿ: úÿìèééÿòèí çàäÿýàíëàðäàí
èáàðÿò éóõàðû òÿáÿãÿñèíèí ÿñàñûíäà ãóðóëàí
äþâëÿò öñóëó, ùàáåëÿ ùàêèìèééÿò ñöðÿí áó ãðó-
ïóí þçö.
2. ìÿú. Èðè èíùèñàð÷û êàïèòàëûí íöìàéÿíäÿ-
ëÿðèíäÿí èáàðÿò êè÷èê áèð ãðóïóí ñèéàñè âÿ
èãòèñàäè ùàêèìèééÿòè. Ìàëèééÿ îëèãàðõèéàñû.
ÎËÈ´ÌÏ
[éóí. äàü àäû] ìèô. 1. Ãÿäèì éó-
íàí ÿñàòèðèíäÿ: àëëàùëàðûí ìÿñêÿíè, ùàáåëÿ
éûüûøäûüû éåð.
2. Á à õ îëèìïèéà. Îëèìï îéóíëàðû.
ÎËÈÌÏÈÀÄÀ
[éóí. îëéìïèàñ (îëéìïèàäîñ)]
1. Ãÿäèì Éóíàíûñòàíäà: îëèìïèéà îéóíëàðû
áàéðàìëàðû àðàñûíäàêû äþðä èëäÿí èáàðÿò òÿã-
âèì âàùèäè.
2. Äþðä èëäÿí áèð êå÷èðèëÿí áåéíÿëõàëã èä-
ìàí éàðûøëàðû.
3. Èäìàí, òåàòð âÿ ñ. éàðûøëàðû. Áÿäèè þçôÿà-
ëèééÿò îëèìïèàäàñû.
4. Ìÿêòÿáëèëÿð àðàñûíäà àéðû-àéðû ôÿíëÿð
öçðÿ êîíêðåò òàïøûðûãëàðû éåðèíÿ éåòèðìÿê öçðÿ
520
ÎÊÅÀÍÎÃÐÀÔ
ÎËÈÌÏÈÀÄÀ
éàðûø; ìÿñ.: ðèéàçèééàò, áèîëîýèéà, êèìéà, ôè-
çèêà âÿ ñ.
ÎËÈ´ÌÏÈÉÀ
[éóí.]: îëèìïèéà îéóíëàðû –
ãÿäèì Éóíàíûñòàíäà: Çåâñ àäëû àëëàùûí øÿ-
ðÿôèíÿ Îëèìïèéà éàõûíëûüûíäà ùÿð äþðä èëäÿí
áèð êå÷èðèëÿí öìóìõàëã îéóíëàðû, ùàáåëÿ èä-
ìàíûí áöòöí íþâëÿðè öçðÿ êå÷èðèëÿí ìöàñèð
áåéíÿëõàëã éàðûøëàð.
ÎËÈÌÏÈÉÀ×Û
èñ. Îëèìïèéà éàðûøëàðûíäà
èøòèðàê åäÿí èäìàí÷û. Îëèìïèéà÷ûëàðûí ìöâÿô-
ôÿãèééÿòëÿðè.
ÎËÌÀ
“Îëìàã”äàí ô.èñ. Ùàâàëàðûí èñòè
îëìàñûíà áàõìàéàðàã, ãàëûí èïÿê ïàð÷à âÿ
ìÿõìÿð ïàëòàð ýåéìèø [õàíûì] .. êþëýÿéÿ
÷ÿêèëìÿê èñòÿìèðäè. Ï.Ìàêóëó.
ÎËÌÀÃ
1. Ìöñòÿãèë ôåèë êèìè àøàüûäàêû
ìÿíàëàðäà èøëÿäèëèð: à) éàøàìàã, ñàêèí îë-
ìàã, þìöð ñöðìÿê. Èêè èë Áàêûäà îëäóì. Î,
éàòàãõàíàäà îëóð. Ñèç ùàíñû êö÷ÿäÿ îëóð-
ñóíóç? – Ìÿðúàí õàíûì óçàãäà îëìóðäó.
Ò.Ø.Ñèìóðã; á) ìþâúóä îëìàã, âàð îëìàã.
Èíñàí îëìàñàéäû íÿéÿ ýÿðÿêäè; Ñÿíèí ýþçÿë-
ëèéèí, àíà òÿáèÿò! Ì.Äèëáàçè; ú) èøòèðàê åòìÿê.
Äÿðñäÿ îëìàã. Ãîíàãëûãäà îëìàã. Èúëàñäà
îëìàã; ÷) öç âåðìÿê, áàø âåðìÿê, âàãå îë-
ìàã, ÿìÿëÿ ýÿëìÿê. Äöíÿí áàëàúà éàíüûí
îëìóøäó. – Àçàä ÷ûðïûíàúàã áöòöí âèúäàíëàð;
Íÿ ùèúðàí îëàúàã, íÿ äÿ èíòèçàð. Ñ.Âóðüóí.
Ãîíøó, éåíÿ íÿ îëóá? – äåéÿ ñîðóøäóì.
Ñ.Ðöñòÿì; ä) äîüóëìàã, äöíéàéà ýÿëìÿê,
àíàäàí îëìàã. – Îíóí íÿéè îëóá? – Áèð ãûçû
îëóá. Óøàãëàð åêèç îëóá. – ..Ìöíÿââÿð õàíûìûí
áèíàäàí-áàøäàí óøàüû îëìóðäó. Ìèð Úÿëàë.
Úàâàäëà Çþùðÿ Àñëàí îëàíäàí ñîíðà áèð-áèðèíè
äàùà äà ÷îõ ñåâìÿéÿ áàøëàäûëàð. ß.Âÿëèéåâ;
å) áèð éåðÿ ýÿëìÿê (ýåòìÿê), áèð éåðè ýåäèá
ýþðìÿê. Ñààò èêèäÿ ìÿêòÿáäÿ îëàúàüàì. –
[Ìàéà] ùÿëÿ þìðöíäÿ ÷îáàíëàðûí éàøàäûüû
àëà÷ûãäà îëìàìûøäû. Ì.Èáðàùèìîâ; ÿ) éåð-
ëÿøìÿê, ñûüìàã. Øåéëÿð ÷àìàäàíà îëìóð.
Ïàïàã áàøûíà éàõøû îëäó; ô) ìàëèê îëìàã.
Ïóëó îëìàìàã. Áàüû îëìàã. Ìàøûíû îëìàã.
– Úÿìè éåääèèëëèê òÿùñèëè îëàí Ýöëà÷àð ãûçüûí
ìöòàëèÿ ùÿâÿñêàðû èäè. È.ßôÿíäèéåâ; ý) ìöì-
êöí îëìàã, èúàçÿ âåðèëìÿê. Ýÿëìÿê îëàðìû?
È÷ÿðè ýèðìÿê îëàð; ü) áèð ùàëäàí áàøãà ùàëà
êå÷èëìÿê, äÿéèøìÿê. Ñó äîíóá áóç îëäó. Îä
ñþíöá êöë îëäó. – [Ýèëÿíèí] àõøàìäàí áàñ-
äûðäûüû ãàðàòèêàí êþòöéö ëöëÿ êþç îëìóøäó.
ß.Âÿëèéåâ; ù) ýÿëèá ÷àòìàã, éåòèøìÿê. Ñÿùÿð
îëäó. Ýåúÿ éàðû îëäó. – Áàéðàì îëäó, ùå÷ áèë-
ìèðÿì íåéëÿéèì? Áèçèì åâäÿ àõòà çîüàë äà
éîõäóð. Ì.Ï.Âàãèô. Àõøàì ùÿëÿ îëìàìûøäû.
Ñ.Ùöñåéí.
2. Êþìÿê÷è ôåèë êèìè èøëÿäèëèð: à) èõòèñàñ âÿ
ñÿíÿò ìÿíàñû âåðÿí èñèìëÿðäÿí ñîíðà ýÿëÿ-
ðÿê, ùÿìèí èõòèñàñ âÿ ñÿíÿòÿ éèéÿëÿíìÿéè,
îíóíëà ìÿøüóë îëìàüû áèëäèðèð. Ìöÿëëèì îë-
ìàã. Ùÿêèì îëìàã. – Ôèðÿíýèñòàíäà áèðèñè êè
èñòÿéèð àëèì îëà, ýÿðÿê ýåúÿëÿð éàòìàéûá çÿù-
ìÿò ÷ÿêÿ, åëì îõóéà.. Ú.Ìÿììÿäãóëóçàäÿ;
á) èñèì, ñèôÿò âÿ ñàéëàðäàí ñîíðà ýÿëÿðÿê
ùÿìèí ñþçëÿðäÿí -ëàí // -ëÿí âÿ -ëàø // -ëÿø
øÿêèë÷èëÿðèíèí ÿëàâÿñèëÿ äöçÿëÿí ôåèëëÿðèí ñè-
íîíèìëÿðè îëàí ìöðÿêêÿá ôåèëëÿð ÿìÿëÿ ýÿòè-
ðèð; ìÿñ.: õÿñòÿ îëìàã (õÿñòÿëÿíìÿê), éàõøû
îëìàã (éàõøûëàøìàã), ãîøà îëìàã (ãîøàëàø-
ìàã), éîõñóë îëìàã (éîõñóëëàøìàã), øÿí îë-
ìàã (øÿíëÿíìÿê); ú) áèð ñûðà ñþçëÿðäÿí ñîíðà
ýÿëÿðÿê ìöðÿêêÿá ôåèë âÿ èôàäÿëÿð äöçÿëäèëèð;
ìÿñ.: áÿíä îëìàã, õàðàáà îëìàã, äàõèë îëìàã,
àøèã îëìàã.
3. Îëäó! øÿêëèíäÿ – òàáå øÿõñèí, âåðèëÿí
ÿìðè, òàïøûðûüû áàøà äöøäöéöíö âÿ îíó äÿð-
ùàë èúðà åäÿúÿéèíè áèëäèðÿí úàâàáû; áàø öñòÿ!
◊ Îëàí îëäó (îëóá) – îëóá êå÷ìèø, äöçÿë-
ìÿñèíÿ, èñëàùûíà âàõò, èìêàí îëìàéàí ùàäèñÿ
ùàããûíäà. Îëàí îëäó, êå÷ÿí êå÷äè – êå÷ìèø
îëà, àðòûã ýåúäèð, êå÷ÿíÿ ýöçÿøò äåéÿðëÿð.
Îíëàð äåéÿí éàëàí îëäó; Êå÷ÿí êå÷äè, îëàí
îëäó. Ì.Ìöøôèã. Éàõøû, îëàí îëäó, êå÷ÿí äÿ
êå÷äè; Èíäè ôèêðèí íÿäèð, äå ýþðÿê èíäè?
Ñ.Âóðüóí. Àé îëäó ùà! – èøèí áàø òóòìàéà-
úàüûíû áèëäèðìÿê ö÷öí èøëÿäèëÿí èñòåùçàëû èôàäÿ.
Áèð äÿôÿ (êÿðÿ) äÿ îëñóí – ùå÷, ãÿòèééÿí,
ÿñëà, òàìàìèëÿ. Áèð äÿôÿ äÿ îëñóí èøÿ ýåúèê-
ìÿéèá. – Ìèðçàüà åëìè òÿíÿççþùëÿðÿ, ñÿéàùÿò-
ëÿðÿ áèð êÿðÿ äÿ îëñóí ýåòìÿìèøäè. Ñ.Ùöñåéí.
(Áó) îëìàäû – áèð ôèêèð âÿ éà òÿêëèôëÿ ðàçûëàø-
ìàäûãäà åòèðàç èôàäÿñè êèìè èøëÿäèëèð. Áó îë-
ìàäû, î áèçèì ÿí éàõøû îïåðàòîðëàðûìûçäàíäûð.
Ùÿð íåúÿ (úöð) îëóðñà îëñóí – 1) ùå÷ áèð øåéÿ
áàõìàéàðàã. Ùÿð íåúÿ îëóðñà îëñóí ýåòìÿëè-
ñÿí. – [Êîð Ñåéèä] ùÿð íåúÿ îëóðñà îëñóí àðâà-
äûíû àïàðàúàüûíû ñþéëÿéèðäè. Ñ.Ùöñåéí; 2) á à õ
ùÿð íåúÿ îëñà. Ùÿð íåúÿ îëñà – ùþêìÿí, ìöò-
ëÿã, ùå÷ áèð øåéÿ áàõìàéàðàã. [Òóáó:]
Ãûçûì,
äÿëè îëìà, Ùÿñÿí ùÿð íåúÿ îëñà, ñÿíèí àòàíäûð.
Îíà íèéÿ êþìÿê åëÿìÿéÿñÿí? ß.Ùàãâåðäèéåâ.
521
ÎËÈÌÏÈÉÀ
ÎËÌÀÃ
ÎËÌÀËÛ
ñèô. Îëìàñû, ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñè,
âàðëûüû, èøòèðàêû ëàçûì ñàéûëàí, àðçó åäèëÿí, èñ-
òÿíèëÿí. Áó ýöí èøäÿ îëìàëûñàí.
ÎËÌÀÉÀ
1. “Áÿëêÿ”, “éîõñà” ìÿíàëàðûí-
äà àðà ñþç. Îëìàéà, ñÿí äÿ áó ôèêèðäÿñÿí. Îë-
ìàéà, îíóí äà êþíëöíäÿí êå÷èð. – Îëìàéà,
ñÿí ìÿíè áèèãðàð ñàíäûí; Çàðàôàò åéëÿäèì,
îíà èíàíäûí. Ì.Ï.Âàãèô. [Ùàìáàë:] Ìÿøÿäè,
îëìàéà, îüóðëóüà ýåäèðñÿí? Ö.Ùàúûáÿéîâ.
2. Á à õ îëìàéà-îëìàéà. Îëìàéà, îðà ýå-
äÿñÿí!
îëìàéà-îëìàéà çÿðô 1. Áèð èøèí èúðàñûíûí
ãÿòè ñóðÿòäÿ ìÿñëÿùÿò ýþðöëìÿäèéèíè, òþâñèéÿ
åäèëìÿäèéèíè, áèð èøäÿí ñàãûíäûðìàüû áèëäèðèð;
ìÿáàäà. Îëìàéà-îëìàéà ýåäÿñÿí! – [Òàüû
ÿìè:] ..Àòû éàâàø ñöð. Îëìàéà-îëìàéà ÷àïà-
ñàí. Ñ.Ñ.Àõóíäîâ.
2. Îëìàäûüû ùàëäà, îëìàäûüûíà áàõìàéà-
ðàã. Âàõòû îëìàéà-îëìàéà ñþç âåðèð.
ÎËÌÀÇ
1. Èìêàí éîõäóð, ìöìêöí äåéèë.
Ãèäàñûç éàøàìàã îëìàç. Ðàçû îëìàìàã îë-
ìàç.
2. Èúàçÿ éîõäóð, ãàäàüàíäûð, éàðàìàç. Èúà-
çÿñèç è÷ÿðè ýèðìÿê îëìàç. Ìåòðîäà ïàïèðîñ
÷ÿêìÿê îëìàç. // Éàõøû äåéèë, àéûáäûð, ãåéðè-
ìöìêöíäöð. Áåëÿ ñþç äåìÿê îëìàç. Úàâàá
ãàéòàðìàã îëìàç.
ÎËÌÀÇÛÍ
ñèô. 1. Ñîí äÿðÿúÿ, ùÿääÿí àðòûã,
þë÷öéÿýÿëìÿç, ýþðöíìÿìèø. Îëìàçûí ÿçèé-
éÿò. Îëìàçûí çèéàí. – Ãàçàìàò ãóëëóã÷óëàðû
Ùÿúÿðÿ îëìàçûí ÿçèééÿòëÿð âåðèðëÿð. “Ãà÷àã
Íÿáè”. [Ìÿñìÿ:] [ßðèìè] õÿñòÿõàíàéà éåð-
ëÿøäèðìÿê ö÷öí îëìàçûí ÿìÿê ñÿðô åòäèì.
Ñ.Ùöñåéí.
2. Éîëâåðèëìÿç, íàìöíàñèá, íàëàéèã, éàðàø-
ìàç. Îëìàçûí ñþç. – Ëàêèí áèð ñààòäàí áÿðè
ùàìû àüçûíà ýÿëÿíè äàíûøìàãäàí âÿ îëìàçûí
øåéëÿðè åøèòìÿêäÿí éîðóëìóøäó. ß.ßáöëùÿñÿí.
3. Ìöìêöí îëìàéàí, îëà áèëìÿéÿí, áàø
âåðÿ áèëìÿéÿí. [Ìöøàâèð:] Äöíéàäà îëìàçûí
èø éîõäóð. Ï.Ìàêóëó.
ÎËÑÀ-ÎËÑÀ
àðà ñ. Àíúàã, àíúàã-àíúàã,
úèääè ãèéìÿò âåðèëÿðñÿ, ÿí ÷îõó. [Ôèðÿíýèç:]
Îëñà-îëñà [Ìóõòàð] ñÿùâ åòìèøäèð, èøèí ìà-
ùèééÿòèíè áàøà äöøìÿìèøäèð. Á.Áàéðàìîâ.
ÎËÑÓÍ
1. Éàõøû, ðàçûéàì, åòèðàçûì éîõ-
äóð. – Îëñóí, – äåéÿ äèðåêòîð ýöëöìñöíäö.
2. “Êè” áàüëàéûúûñû èëÿ: îëñóí êè... – îëà áèë-
ñèí êè..., îëà áèëÿð êè..., ìöìêöíäöð êè..., éÿãèí,
åùòèìàë êè..., áÿëêÿ äÿ... Îëñóí êè, î áó òÿêëèôè
ãÿáóë åòìÿñèí.
ÎËÓÁ-ÊÅ×ßÍ
èñ. Îëìóø ÿùâàëàò, êå÷ìèø
ìÿñÿëÿ, âàãèÿ, èø, ùàäèñÿ. Îëóá-êå÷ÿíëÿðè éàäà
ñàëìàã. – ..Ãàäèðëÿ ÿìèñè .. îëóá-êå÷ÿíè äàùà
éàõøû áàøà äöøöðëÿðìèø êèìè, ýþçëÿðèíè áèð-
áèðèíäÿí ÷ÿêìèðäèëÿð. ß.ßáöëùÿñÿí. Î âàõò
îëóá-êå÷ÿíè ýÿòèðèá áèð-áèð éàäà; Ìÿí ñþùáÿò
à÷àúàüàì ÿñýÿðëèêäÿí, äàâàäàí. ß.Úÿìèë.
ÎËÓÁ-ÊÅ×ÌÈØ
ñèô. Îëìóø, îëóá-áèòìèø,
áàø âåðìèø, êå÷ìèø. Îëóá-êå÷ìèø ÿùâàëàò.
– [Ýöëíàç] îëóá-êå÷ìèø ùàäèñÿëÿðè õàòûðëàìà-
ìàã ö÷öí áàøãà øåé ùàããûíäà ôèêèðëÿøèðäè.
Ã.Èëêèí.
ÎËÓÍÌÀ
“Îëóíìàã”äàí ô.èñ.
ÎËÓÍÌÀÃ
“Îëìàã”äàí ìÿúù. Èäàðÿ îëóí-
ìàã. Àçàä îëóíìàã. Òÿøêèë îëóíìàã. Òÿêëèô
îëóíìàã.
ÎËÓØ
èñ. Êöðÿêàéàãëûëàð ôÿñèëÿñèíäÿí áÿ-
äÿíè âÿ ãàíàäëàðû àü èðè ãóø.
ÎÌ
[õöñ. èñ.-äÿí] Åëåêòðèê ìöãàâèìÿòè âà-
ùèäè.
ÎÌÀ×
èñ. Ñó ñÿïèëìèø óíóí îâóíòóëàðûí-
äàí áèøèðèëÿí äóðó õÿìèð õþðÿéè.
ÎÌÀÐ
èñ. Îíóðüàñûç äÿíèç ùåéâàíû; îí-
àéàãëû õÿð÷ÿíý.
ÎÌÁÀ
èñ. àíàò. Ãû÷ûí ÷àíàãäàí äèçÿ ãÿäÿð
îëàí ùèññÿñè.
ÎÌ
Dostları ilə paylaş: |