• Основные стратегические варианты

Bozorlarni quyidagi yo‘llar bilan sotib olish: 
-raqobatchi firmani uning bozordagi ulushini qo‘lga kiritish maqsadida sotib 
olish; 
-bozordagi katta ulushni nazorat qilish maqsadida qo‘shma korxona tashkil 
qilish. 
Bozordagi o‘z mavqeini himoya qilish (mijozlar bilan aloqa, sotish tarmog‘i, 
imidj): shu maqsadda operasion marketingni faollashtirish, masalan: 
-tovar yoki uning pozitsiyasini birmuncha yaxshilash; 
-narxni shakllantirishning mudofaa strategiyasi; 
-sotish tarmog‘ini mustahkamlash; 
-sotishni rag‘batlantirish chora-tadbirlarini kuchaytirish yoki qayta yo‘naltirish. 
Bozorni rasionallashtirish:
xarajatlarni kamaytirish yoki operasion marketing 
samaradorligini oshirish maqsadida xizmat ko‘rsatilayotgan bozorlarni qayta tashkil 
qilish. Masalan: 
-eng rentabelli segmentlarga e’tiborni jamlash; 

---

133 
-eng samarali distribyutorlarga murojaat qilish; 
-eng kam buyurtma hajmini belgilab, mijozlar sonini kamaytirish; 
-ba’zi segmentlardan ketish. 
Bozorni tashkil qilish:
iqtisodiy sektorning samaradorlik darajasiga 
qonunchilikda ruxsat berilgan darajada ta’sir ko‘rsatish. Masalan:
-
boshqaruv organlarining yordamidan foydalangan holda tegishli tarmoqdagi 
raqobatchilik kurashi qoidalarini o‘rnatish; 
-
professional 
tashkilotlar 
tashkil 
qilish 
(masalan, 
bozor 
haqidagi 
ma’lumotlarni yig‘ish uchun); 
-
ishlab chiqarishni qisqartirish yoki barqarorlashtirish to‘g‘risida bitim tuzish. 
Bu so‘nggi uch strategiya ko‘proq mudofaa xarakteriga ega bo‘lib, ularning 
maqsadi bozorga kirib borish darajasini qo‘llab-quvvatlashdan iboratdir. 
b)
 bozor chegaralarini kengaytirish-
amaldagi tovarlar bilan yangi bozorlarga 
kirish va zabt etishdir. 
v)