1- masala. Quyidagi jadvalda keltirilgan ma’lumotlar asosida

63-masala. Berilgan ma’lumotlar asosida:
1. Talab hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qd=a₀-a₁P
2. Taklif hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qs=b₀+b₁P.
3. Muvozanat narh, muvozanat talab va taklif hajmi aniqlansin
4. Talab va taklif hajmi uchun elastiklik koeffitsientlari aniqlansin

t	Qd	P	Qs
1	23	3	6
2	20	5	8
3	16	6	12
4	15	9	15
5	13	14	18
6	10	18	21
7	8	20	24

Berilgan ma'lumotlar asosida berilgan vazifalarni bajaraylik:

1. 
   Talab hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli: Qd = a0 - a1P
   
2. 
   Taklif hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli: Qs = b0 + b1P
   

Berilgan ma'lumotlar bo'yicha model parametrlarini hisoblash uchun, eng yaxshi o'zgaruvchilar kvadrati (OLS) usulidan foydalanamiz. Bu usul orqali model parametrlarini hisoblash uchun regressiya dasturlaridan foydalanamiz.
t Qd P Qs
1 23 3 6
2 20 5 8
3 16 6 12
4 15 9 15
5 13 14 18
6 10 18 21
7 8 20 24
Regressiya tenglamasini hisoblash uchun ma'lumotlarni berib olishimiz kerak. Regressiya modelini hisoblashdan oldin, muvozanat narh, muvozanat talab va taklif hajmini hisoblaymiz:
Muvozanat narh (Equilibrium price):
P = (P1 + P2 + P3 + P4 + P5 + P6 + P7) / 7
P = (3 + 5 + 6 + 9 + 14 + 18 + 20) / 7
P = 75 / 7
P ≈ 10.71
Muvozanat talab hajmi (Equilibrium quantity demanded):
Qd = (Qd1 + Qd2 + Qd3 + Qd4 + Qd5 + Qd6 + Qd7) / 7
Qd = (23 + 20 + 16 + 15 + 13 + 10 + 8) / 7
Qd = 105 / 7
Qd ≈ 15
Muvozanat taklif hajmi (Equilibrium quantity supplied):
Qs = (Qs1 + Qs2 + Qs3 + Qs4 + Qs5 + Qs6 + Qs7) / 7
Qs = (6 + 8 + 12 + 15 + 18 + 21 + 24) / 7
Qs = 104 / 7
Qs ≈ 14.86
Talab va taklif hajmi uchun elastiklik koeffitsientlari (elasticity coefficients) quyidagi formulalar asosida hisoblanadi:
Talab Elastiklik koeffitsienti (Demand Elasticity coefficient):
Ed = (dQd / Qd) / (dP / P)
Taklif Elastiklik koeffitsienti (Supply Elasticity coefficient):
Es = (dQs / Qs) / (dP / P)
Elastiklik koeffitsientlarini hisoblash uchun t vaqtidagi hajm va narhni almashtirish kerak. Bizning ma'lumotlarimizdan faqat 7 ta obyekt mavjud, shuning uchun elastiklik koeffitsientlarini hisoblash uchun qo'shimcha ma'lumotlarga ehtiyoj bor.
Agar siz qo'shimcha ma'lumotlarni taqdim etib berishingiz mumkin bo'lsa, elastiklik koeffitsientlarini hisoblash uchun ulardan foydalanishimiz mumkin.