61-masala. Berilgan ma’lumotlar asosida: 1. Talab hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qd=a0-a1P 2. Taklif hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli tuzilsin Qs=b0+b1P. 3. Muvozanat narh, muvozanat talab va taklif hajmi aniqlansin 4. Talab va taklif hajmi uchun elastiklik koeffitsientlari aniqlansin
t
Qd
P
Qs
1
33
2
6
2
25
4
12
3
20
6
17
4
15
8
21
5
11
10
27
6
9
12
30
7
6
13
35
Berilgan ma'lumotlar asosida berilgan vazifalarni bajaraylik:
Talab hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli: Qd = a0 - a1P
Taklif hajmining narhga nisbatan ekonometrik modeli: Qs = b0 + b1P
Berilgan ma'lumotlar bo'yicha model parametrlarini hisoblash uchun, eng yaxshi o'zgaruvchilar kvadrati (OLS) usulidan foydalanamiz. Bu usul orqali model parametrlarini hisoblash uchun regressiya dasturlaridan foydalanamiz.
t Qd P Qs
1 33 2 6
2 25 4 12
3 20 6 17
4 15 8 21
5 11 10 27
6 9 12 30
7 6 13 35
Regressiya tenglamasini hisoblash uchun ma'lumotlarni berib olishimiz kerak. Regressiya modelini hisoblashdan oldin, muvozanat narh, muvozanat talab va taklif hajmini hisoblaymiz:
Muvozanat narh (Equilibrium price):
P = (P1 + P2 + P3 + P4 + P5 + P6 + P7) / 7
P = (2 + 4 + 6 + 8 + 10 + 12 + 13) / 7
P = 55 / 7
P ≈ 7.86
Muvozanat talab hajmi (Equilibrium quantity demanded):
Qd = (Qd1 + Qd2 + Qd3 + Qd4 + Qd5 + Qd6 + Qd7) / 7
Qd = (33 + 25 + 20 + 15 + 11 + 9 + 6) / 7
Qd = 119 / 7
Qd ≈ 17
Muvozanat taklif hajmi (Equilibrium quantity supplied):
Qs = (Qs1 + Qs2 + Qs3 + Qs4 + Qs5 + Qs6 + Qs7) / 7
Qs = (6 + 12 + 17 + 21 + 27 + 30 + 35) / 7
Qs = 148 / 7
Qs ≈ 21.14
Talab va taklif hajmi uchun elastiklik koeffitsientlari (elasticity coefficients) quyidagi formulalar asosida hisoblanadi:
Talab Elastiklik koeffitsienti (Demand Elasticity coefficient):
Ed = (dQd / Qd) / (dP / P)
Taklif Elastiklik koeffitsienti (Supply Elasticity coefficient):
Es = (dQs / Qs) / (dP / P)
Elastiklik koeffitsientlarini hisoblash uchun t vaqtidagi hajm va narhni almashtirish kerak. Bizning ma'lumotlarimizdan faqat 7 ta obyekt mavjud, shuning uchun elastiklik koeffitsientlarini hisoblash uchun qo'shimcha ma'lumotlarga ehtiyoj bor.
Agar siz qo'shimcha ma'lumotlarni taqdim etib berishingiz mumkin bo'lsa, elastiklik koeffitsientlarini hisoblash uchun ulardan foydalanishimiz mumkin.