1-amaliy ish mavzu: Toponomika fanining maqsadi, predmeti va vazifalari Topshiriq: Tumaningizdagi geologik nomlarning paydo bo’lishi va xususiyatlariga ko’ra turlarini yozing

ESHIMJIRON – qishloq. Xorazm viloyati Gurlan tumani. Bu toponimning kelib chiqishi haqida turli xil farazlar mavjud. Bulardan biri shuki, bu yerda Eshim degan kishi yashagan bo‘lib, u jayron ovlashga qiziqqan. Uni hamma Eshim jayron deb atagan. Mana shu jumlaning talaffuzda buzilishidan Eshimjiron atamasi kelib chiqqan. Professor Z.Do‘simov ushbu terminni yorgan/yorg‘an so‘zi bilan bog‘liq deb ko‘rsatadi: Eshimjarg‘an/ Eshimjaran/ Eshimjiron. Bizningcha, bu topoantroponim bo‘lsa kerak, chunki Eshim nomidagi m harfi Muhammadning qisqargan shakli bo‘lib, aslida ushbu nom Eshmuhammad ismining dialektal variantidir.
CHINOBOD – Andijon viloyatining Baliqchi tumani, Toshkent viloyatining Qibray tumani, Samarqand viloyatining Poyariq tumani, Surxondaryo viloyatining Termiz tumani, Xorazm viloyatining Xiva tumani. Chin – haqiqiy, sof, obod – obod, seraholi (Chinobod – obod aholi punkti). Ushbu nom ham “chem” so‘ziga borib taqaladi. “Chem” va “chim” hamda “chin” so‘zlarining o‘zagi tarixan bitta (Chimkent, Chimqo‘rg‘on, Chinobod). Bizning tekshirishlarimiz xulosasiga qaraganda Chinobod qishlog‘ining tarixi shunday: 1840-yillardan qipchoqlarning urug‘ boshlig‘i Musulmonqul Qoradaryoning hozirgi “Yetti qashqa” qishlog‘i yuqorisidan Baliqchi tomonga Yangi kanal qazdirgan. O‘sha yangi sug‘oruv arig‘i bo‘ylarida Qo‘qondan ko‘chib kelganlar hozirgi Chinobod o‘rnidagi joy atrofini o‘rab yangi qishloqqa asos solganlar (biroq 1880-yildan Qoradaryo suvi kanalga urib ketib, o‘rnida daryoning yangi o‘zani paydo bo‘lgan. Eski o‘zan hozir ham “qolgan daryo" deb ataladi). Surxondaryoda ham Chinto‘qqizobod qishlog‘i bor. Ammo Angor tumanidagi Chinobod nomini “chinrovob" so‘ziga bog‘laydilar. Xorazm viloyatining Gurlan tumanidagi mahalla nomlaridan biri ham Chinobod deb atalgan. Bunday nom respublikamizning ko‘plab hududlarida uchrashini ta’kidlash lozim.
TOZAYORGAN – mahalla. Xorazm viloyati Gurlan tumani. Mazkur termin Gurlan shevasidagi yangi ma’nosini ifodalovchi "toza" va "yormoq" fe’li sifatdosh shaklining qo‘shilishidan hosil qilingan nom bo‘lib, XX asrning boshlarida ushbu hududdan yangi ariq qazilib, mahalliy aholi suv bilan ta’minlangan va shuning uchun ham Xorazm shevasiga xos bo‘lgan so‘z bilan atalgan. Mazkur o‘rinda ham toza so‘zi yangi ma’nosini ifodalayadi.