1 azərbaycan-tüRKİYƏ ƏlaqəLƏRİ son 20 İLDƏ: UĞurlar və İmkanlar
Yüklə 1,4 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Ɔ Azərbaycan-Türkiyə münasibətlərinə ümumi baxış Ulu öndər Heydər Əliyevin dediyi kimi, Azərbaycan və Türkiyə “bir millət, iki dövlət” olub. Bu, qarşılıqlı münasibətlərin yeni keyfiyyət mərhələsindən xəbər verir. Azərbaycan Türkiyənin, Türkiyə də Azərbaycanın xarici siyasətində xüsusi bir yer tutub. Azərbaycan Respublikasının Prezi- denti İlham Əliyevin də qeyd etdiyi kimi, “dünyada Türkiyə ilə Azərbaycan 48 Parlamentlərarasi əlaqələr: nailiyyətlər və perspektivlər qədər bir-biri ilə siyasi, iqtisadi və mədəni sahələrdə səmimi fayda- lı əməkdaşlıq edən ölkələr yoxdur”. Bu əməkdaşlıq yalnız etnik, mədəni və dil birliyinə deyil, eyni zamanda qarşılıqlı maraqlara əsaslanır. Dövlət müstəqilliyini bərpa etmiş Azərbaycan üçün Türkiyə ilə əməkdaşlıq ərazi bütövlüyünün bərpası, beynəlxalq dəstəyin qazanılması, Qərbin siyasi, iqti- sadi, hərbi strukturlarına inteqrasiyası baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Qərb dövlətlərinin strateji müttəfiqi olan Türkiyənin Cənubi Qafqaz və Mərkəzi Asiya regionunda yürütdüyü siyasətdə Azərbaycan xüsusi yer tutur. Regionun kilid ölkəsi olan Azərbaycanın geostrateji mövqeyi, zəngin enerji ehtiyatları, Mərkəzi Asiya regionuna açılan “qızıl körpü” rolunu oynaması həyata keçirilən istənilən siyasətin uğurlu olması üçün Azərbaycanın işti- rakını labüd edir. Regionda hər hansı bir dövlət nüfuz qazanmaq istəyirsə, mütləq Azərbaycanla yaxından əməkdaşlıq etməlidir. Ötən illər ərzində Azərbaycan ilə Türkiyə arasında qarşılıqlı münasibətlərin maddi təməlləri möhkəmləndirilib. Qurulan strateji əməkdaşlıq regionda bir çox mühüm layihələrin həyata keçirilməsinə şərait yaradıb. Bakı-Tbilisi-Ceyhan, Bakı- Tbilisi-Ərzurum kimi enerji layihələrinin, Bakı-Tbilisi-Qars kimi Avropa- nı Asiya ilə birləşdirən nəqliyyat layihələrinin icrası iki ölkənin siyasi və iqtisadi maraqlarını təmin etməklə yanaşı, ümumən regionun inkişafında xüsusi rol oynayır. Bu layihələrin həyata keçirilməsi dünya siyasətində Azərbaycan və Türkiyənin əhəmiyyətini artırır, onları qaz və neftpaylaş- dırıcı ölkəyə çevirir. Bu, iki olkənin sıx əməkdaşlığı nəticəsində mümkün olub. Əbəs deyil ki, Prezident İlham Əliyevin “Azərbaycan-Türkiyə işbirli- yi olmadan bölgədə heç bir layihə reallaşa bilməz” sözləri ortaq maraqlara əsaslanan bu əməkdaşlığın regionda sülhün, sabitliyin və təhlükəsizliyin təmin edilməsində böyük əhəmiyyətə malik olduğunu göstərir. Azərbaycan ilə Türkiyə arasında ortaq tarixə və ümumi maraqlara əsaslanan əməkdaşlıq bu iki dövlətin problemli sahələr üzrə də birgə fəaliyyətini zəruri edir. Türkiyə Ermənistanın Azərbaycan torpaqlarını işğal etməsinə cavab ola- raq, bu ölkə ilə sərhədlərini bağlayıb və beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində Azərbaycanı həmişə dəstəkləyir. Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qa- rabağ münaqişəsinin Azərbaycanın ərazi bütövlüyü çərçivəsində həlli Azərbaycanla yanaşı, Türkiyənin də xarici siyasətində prioritet vəzifə kimi qalmaqdadır. Türkiyənin son dövrlərdə Ermənistanla münasibətlərini nor- mallaşdırmaq cəhdlərinə baxmayaraq, Azərbaycan Türkiyənin prezident, baş nazir və xarici işlər naziri səviyyəsində verdiyi “Dağlıq Qarabağın işğalına son qoyulmayınca, Ermənistanla sərhədlər açılmayacaq” vədinə |