136 Azərbaycan və Türkiyə ortaq tarix doktrinası: erməni iddialarına qarşı yeni platformanın yaradılması yaşanan bəzi problemlər əlaqələri zədələyəcək amillər kimi deyil, daha
da gücləndirəcək amillər olaraq qiymətləndirilməli və ortaq həll yolları
tapılmalıdır. Üzv ölkələr arasındakı problemlərə, bölgə və bölgə xaricindəki
dövlətlərin bu tipli birliyin yaranmasını istəməməsinə baxmayaraq,
Türkdilli Ölkələrin Dövlət Başçılarının Sammitinin davamlı olması
böyük bir müvəffəqiyyət kimi qiymətləndirilməlidir. Mühüm olan türk
respublikalarının bu mövzuda siyasi iradəyə sahib olması və zamanla daha
da təşkilatlanan birliyin türk dünyası, regional və beynəlxalq problemlərin
həllində iştirakına inanmalarıdır.
Türk dünyasının birlik və bərabərlik içində olması onların təbii haqqıdır
və dünyada son zamanlarda inkişaf edən geosiyasi dəyişikliklər bunu zəruri
edir. Əhəmiyyətli olan bu siyasi iradə və potensialı gerçəyə çevirməkdir.
Azərbaycan və Türkiyənin həm Türkdilli Ölkələrin Dövlət Başçılarının
Sammiti çərçivəsində, həm də ikitərəfli müqavilələr formasında siyasi,
iqtisadi, hərbi, mədəni, təhsil və elm sahələri üzrə əlaqələri inkişaf etdirmək
imkanları var. Lakin bu imkanlardan faydalanmaq üçün yaxın, orta və uzun
müddətli strategiya planı hazırlanmalıdır.
Azərbaycan və Türkiyə arasında mütəxəssis kadrların hazırlanması,
təhsil, elmi akademiyalar arasında əməkdaşlığın qurulması, idman,
mədəniyyət və digər sahələrdə ortaq fəaliyyət sahələrinin təməlini aşağıdakı
protokollar və müqavilələr təşkil edir:
- “Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Türkiyə Respublikası Hökuməti
arasında mütəxəssis kadrların hazırlanması haqqında” Protokol
(2 noyabr 1992-ci il);
- “Azərbaycan Respublikası ilə Türkiyə Respublikası arasında təlim, təhsil,
texniki və elmi əməkdaşlıq haqqında” Müqavilə (3 may 1992-ci il);
- “Azərbaycan Respublikasının Elmlər Akademiyası ilə Türkiyə Elmi
və Texnoloji Araşdırma Qurumu (TUBİTAK) arasında elmi və texniki
əməkdaşlıq haqqında” Müqavilə (2 noyabr 1992-ci il);
- “Azərbaycan Respublikası Dövlət Televiziya və Radio Komitəsi ilə
Türkiyə Respublikası Radio və Televiziya Qurumu arasında əməkdaşlıq
haqqında” Protokol (2 noyabr 1992-ci il);
- “Azərbaycan Respublikası ilə Türkiyə Respublikası arasında idman
sahəsində əməkdaşlıq haqqında” Protokol (9 fevral 1994-cü il);
- “Azərbaycan Respublikası ilə Türkiyə Respublikası arasında mədəniyyət
və incəsənət sahələrində əməkdaşlıq haqqında” Protokol (9 fevral 1994-
cü il);
- “Azərbaycan Respublikası ilə Türkiyə Respublikası arasında təhsil və