1 azərbaycan-tüRKİYƏ ƏlaqəLƏRİ son 20 İLDƏ: UĞurlar və İmkanlar
Yüklə 1,4 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Ɔ Ümumilikdə Azərbaycan-Türkiyə əlaqələri Türkiyə və Azərbaycan türkləri eyni millətin övladları kimi uzun illər boyunca eyni bölgədə yaşayıblar. Lakin tarixin müəyyən dövrlərindən etibarən bu iki cəmiyyət ayrı-ayrı dövlətlər qurub. Xüsusilə Osmanlı və Səfəvi dövründə bu iki türk cəmiyyəti arasında ciddi qopma, ictimai səviyyədə olmasa da dövlət səviyyəsində qarşıdurma yaşanıb. Səfəvi dövlətinin dağılmasından sonra Azərbaycanda meydana çıxan xanlıqlar ilə Osmanlı dövləti arasında əlaqələr mövcud olub. Osmanlı dövləti ilə çar Rusiyası arasında yaşanan döyüşlərdə digər Qafqaz xalqları kimi Azərbaycan türkləri də cəmiyyət olaraq Osmanlıya yaxın olublar. Azərbaycan və Anadolu türkləri arasındakı əlaqələr XIX əsrin sonları, XX əsrin əvvəllərində yüksək səviyyəyə çatıb. Sovet işğalı altında olarkən Azərbaycanın Türkiyə cəmiyyəti ilə əlaqəsi tam kəsilməsə də, çox məhdudlaşıb. 1991-ci ildə Azərbaycanın müstəqillik əldə etməsindən sonra iki cəmiyyət arasında əlaqələr yenidən inkişaf etməyə başlayıb. Azərbaycan müstəqilliyinə qovuşduğu zaman onu ilk olaraq Türkiyə tanıyıb. Rusiyadan dəstək alan Ermənistan ona hücum edən zaman Türkiyə Azərbaycanın yanında olub. Müstəqillikdən bu günə qədər keçən müddətə nəzər saldığımızda iki ölkə arasındakı əlaqələrin əhəmiyyətli mərhələlər qət etdiyini söyləyə bilərik. Bu əlaqələr başlanğıcda hisslərə və ideologiyaya əsaslanan dövr keçib. Çünki həm Türkiyədə, həm də Azərbaycanda müstəqilliyə qovuşmadan öncə milliyyətçi bir seqment formalaşıb. İkinci mərhələdə fərdi əlaqələr ön plana çıxıb. Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev ilə Türkiyə Respublikasının Prezidenti Süleyman Dəmirəl arasındakı şəxsi əlaqələr ikitərəfli əlaqələrin təməlini təşkil edib. Üçüncü isə əlaqələrin təşkilatlanması mərhələsidir. Bünövrəsi əvvəlki idarəçilər tərəfindən qoyulan münasibətlərin inkişafı Azərbaycanda İlham Əliyevin, Türkiyədə Ədalət və İnkişaf Partiyası (AK Yüklə 1,4 Mb. Dostları ilə paylaş:
|