1000 ichida ko`paytirish va bo`lish.
100 ichida nomerlash bilan tanishtirilgandan so`ng o`huvchilar yaxlit 100 liklar va 10 liklarni bir xonali songa ko`paytirish va bo`lishni og`zaki hisoblash bilan shug`ullanishi nazarda tutiladi.
So`ngra yozma hisoblashga o`tiladi. Yaxlit 100 liklar va 10 liklarni bir xonali songa og`zaki ko`paytirishda va bo`lishda bo`linuvchining 100 lik yoki 10 likning birliklari sifatida ifodalanadi.
1
|
90x4=360
|
90-bu 9 ta o’nlx4=36 o’nl yoki 360
Demak, 90x4=360
|
2
|
80:2=40
|
80- bu 8ta o’nl:2=4 o’nl yoki 40
Demak, 80:2=40
|
3
|
240x3=720
|
240-bu 24 o’nlx3 bu yerda jadvaldan tashkari Ko`paytiish usullaridan foydalaniladi.
|
4
|
24x3=(20+4)x3=20x3+4x3=60+12=72
|
24 o’nlx3=72 o’nl. Demak, 240x3=720
|
Sonlarni ko`paytirish natijalarini olgach bolalarga bu misollarni ustun shaklida yozib yechish kulayligi aytiladi: 2 o’nl. 4 birlik
x 2
4 o’nl 8 birlik= 48
Bu yozuvdan ko`rinadiki, ko`paytirish birlikdan boshlab ko`paytiriladi. 3 xonali sonlar ustida ham ish shunday bajariladi. 324x2 da ikkinchi ko`paytiuvchi (2) ni birinchi ko`paytuvchi (324)ning birliklari tagiga yoziladi va chap tomonga x belgi qo`yiladi.
Masalan: 127 141
x 3 x 5
381 705
Yozma bo`lishni o`rganishga tayyorgarlik bosqichida bolalar dastlabki bo`lish amalining ko`paytirishga teskari amal ekanini takrorlaydilar. M: 48 16 ni bo`lish kerak bo`lsa, biz shunday sonni topishimiz kerakki, 16 ni bu songa ko`paytiriganda natija 48 hosil bo`lsin. Shu yerda bo`lishning yozma belgisi (burchak) bilan tanishtiriladi:
Shundan keyin bir xonali songa bo`lish qaraladi.
Dostları ilə paylaş: |