1. Keçiriciliyin quyuların məhsuldarlıq əmsalı üzrə müəyyən edilməsi

Layın keçiriciliyinin quyuların mədən hidrodinamik tədqiqi əsasında müəyyən edilməsi.


1.Keçiriciliyin quyuların məhsuldarlıq əmsalı üzrə müəyyən edilməsi

Quyuların məhsuldarlıq əmsalları quyuların mədən təcrübəsinə artıq çoxdan tətbiq edilmiş tədqiqi metodları əsasında müəyyən etmək olar.

Aşağıda verilmiş düstur layda qazın neftdə həll edilmiş vəziyyətdə olması və xətti filtrasiya qanununa riayət olunması halı üçün doğrudur:


(VIII.1)

burada к — keçiricilik D; η — quyuların məhsuldarlıq əmsalı t/sutka (kqs/sm²); b — lay neftinin həcm əmsalı; μ — neftin qatılığı sPz; R_к — adətən quyular arasında məsafənin yarısına bərabər qəbul edilən şərti qidalanma konturunun radiusu, m; τ_с — quyunun radiusu, m; h — plastin effektiv gücü, sm; С — quyunun qeyri-mükəmməlliyinə düzəliş əmsalı.

Düzəliş əmsalı iki əmsalın cəmindən ibarətdir:


C=C₁ + С₂, (VIII.2)

burada C₁ — layın quyu ilə açılması keyfiyyətinə görə düzəliş əmsalı; С₂ — layın quyu ilə açılma dərəcəsinə görə düzəliş əmsalı. Düzəliş əmsalları və С₂ V.İ.Şurov tərəfindən tərtib edilmiş qrafiklər üzrə təyin edilir.

Layların keçiriciliyinin məhsuldarlıq əmsalı üzrə müəyyən edilməsi təcrübəsi göstərib ki, bir çox yataqlarda əldə olunmuş əmsallar adətən süxur nümunələri əsasında müəyyən edilmiş keçiricilik əmsallarını əhəmiyyətli dərəcədə aşır. Əsas səbəb quyunun faktiki qeyri-mükəmməliyinin çətinliklə təyin edilməsidir. V.İ.Şurovun qrafikləri əsasında müəyyən edilən mükəmməllik dərəcəsi faktiki göstərici ilə müqayisədə çox aşağı olur. Bu görünür, perforasiya və ya kavernaların əmələ gəlmə zonasında bərkidici sütunun arxasında sementin olmaması nəticəsində baş verir.
Qazlaşmış mayenin filtrasiyası zamanı aşağıdakı düstur doğrudur:


(VIII.3)

burada η' – şərti məhsuldarlıq əmsalı, - təzyiqin dəyişməsi ilə maye üçün qazla doyma və faza keçiriciliyinin dəyişikliyini nəzərə alan Xristianoviç funksiyası; Q – neftin debiti.