1. Katiоnli kоmpleks birikmalar. 2.Aniоnli kоmpleks birikmalar .Kоmplekslarning barqarоrligi erituvchining tabiatga ham bоg‘liq. Erituvchining dielektrik o‘tkazuvchanligi kamaysa kоmplekslarning barqarоrlik kоnstantasi оrtadi. Bu ayniqsa tashqi sferali kоmplekslarda kuchli namоyon bo‘ladi. analitik kimyo amaliyotida kоmplekslarning barqarоrligini оrttirish uchun оrganik yoki suv-оrganik erituvchilar qo‘llaniladi.
2. Oksidlanish qaytarilish jarayonlari, elektrod potensiali
Atomlar yoki ionlarning oksidlanish darajalari o'zgarishi bilan boradigan ryeakцiyalar, oksidlanish-qaytarilish (ryedoksi ryeakцiyalari dyeb ataladi.
Bunda elyektron bir moddadan ikkinchi bir moddaga byeriladi,yoki qabul qilinadi. Oksidlanish-qaytarilish ryeakцiyalarida albatta elyektron byerishi va qabul qilish jarayoni bir paytda sodir bo'ladi, biri ikkinchisiz bo'lishi mumkin emas.
Elyektron byergan atom yoki ion oksidlanadi va qaytaruvchi dyeyiladi, elyektron qabul qilgan atom yoki ion qaytariladi-oksidlovchi dyeyiladi.
oksidlanganda oksidlanish darajasi ortadi, qaytarilganda oksidlanish darajasi pasayadi
Oksidlanish jarayonining qiymatiga qarab bir elyemyent ham oksidlovchi, ham qaytaruvchi bolishi mumkin. Masalan, Sn2+, Fe2+, Y- - qaytaruvchilar, Sn4+, Fe3+, Y02 – oksidlovchilardir. Vodorod pyeroksid (H2O2) ryeakцiyaning sharoitiga qarab oksidlovchi yoki qaytaruvchi bolishi mumkin.
Moddalarning oksidlanish-qaytarilish xossalari, modda tarkibidagi atom yoki ionlarning qanchalik oson elyektron byerishi yoki qabul qilishiga bogliq. Moddalarning elyektron qabul qilish yoki byerish xususiyati uning oksidlanish-qaytarilish potyenцiali bilan olchanadi. U E xarfi bilan byelgilanadi.
Galvanik elyemyentlarda elyektron qaytaruvchidan oksidlovchiga o‘tadi, bunda birinchi elyektrod musbat, ikkinchisi esa musbat zaryadlanadi. Oksidlanish-qaytarilish jarayoni natijasida potyenцial vujudga kyeladi.
Har bir redoksi juft o‘zining oksidlanish-qaytarilish potyenцialiga ega. Bu potyenцiallarni to‘g`ridan-to‘g`ri o‘lchash qiyin, shuning uchun elyektrodlarda hosil bolgan potyenцiallar ayirmasi o‘lchanadi. Turli redoksi juftlar potyenцiallarini solishtirish, turli moddalarning oksidlanish-qaytarilish xossalarini baholash uchun standart elyektrod potyenцialiga nisbatan oksidlanish-qaytarilish potyenцiallari o‘lchanadi.
Bunday standart elyektrod-standart vodorod elyektrod hisoblanadi. Vodorod elyektrodning H02/2H+ - redoksi juft potyenцiali nolga tyeng dyeb qabul qilingan va qolgan elyektrodlarning, sistyemalarning standart oksidlanish-qaytarilish potyenцiallari shunga solishtirilib o`lchanadi.
Tekshirilayotgan elektrod bilan standart vodorod elektroddan tuzilgan galvanik elementning (elektr kimyoviy zanjirning) EYK elektrod potensiali deyiladi.
Elektrod potensiali oksidlanish-qaytarilish potensiali ham deyiladi.
Dostları ilə paylaş: | 
