13-mavzu. So‘nggi Rim imperiyasi Milodiy IV-V asrlarda Rim jamiyati va davlati. Dominat tizimi. Inqirozni yengish. Diokletian va Maksimianning ijtimoiy-siyosiy islohatlari. Davlat boshqaruvining o‘zgarishi, tetrarxiya, dominat tizimining o‘rnatilishi. Imperator hokimiyati. Soliq islohatlari. Imperator Konstantin. Islohotlar. Konstantinning diniy siyosati. Xristian dini – Rimning hukmron diniga aylanishi va uning oqibatlari. Xo‘jalikning rivojlanishi. Patrotsiniy. Rim provintsiyalarida varvarlarning joylashuvi. Ijtimoiy ziddiyatlarning keskinlashuvi. Ommaviy xarakatlar. Majusiylarning harakati. Xalqlarning Buyuk ko‘chishining boshlanishi. Rim armiyasida varvarlar miqdorining o‘sishi.
14-mavzu. G’arbiy Rim imperiyasining qulashi Rim imperiyasining g’arbiy va Sharqiy imperiyalarga bo‘linishi, uning sabablari. g’arbiy Rim imperiyasi. Uning zaifligi. Reyndagi german qabilalari. Ularning Italiyaga bostirib kirishi. g’arbiy Rim imperiyasi yerlarida varvar qabilalarning joylashishi. Yangi ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy tartibning belgilari. Xunnlar. Katalaun jangi. Rim markaziy hokimiyatining inqirozi. g’arbiy Rim imperiyasining qulashi. Antik quldorlik jamiyati qulashining iqtisodiy-ijtimoiy, siyosiy sabablari va oqibatlari. Quldorlik jamiyatining tarixiy ahamiyati. qadimgi dunyo tsivilizatsiyalari – zamonaviy tsivilizatsiyaning poydevori.
15-mavzu. Qadimgi Rim madaniyati. Rim va G’arb tsivilizatsiyasi ildizlari. Antik madaniyatning inqirozi. Xristianlik dunyo qarashining paydo bo‘lishi. Tarixnavislik. Ammian Martsellin. Xronikalar. Arxitektura va qurilish. San`at. Maxsus bilimlar. G’arb tsivilizatsiyasi haqidagi ilk qarashlar. Fan va texnologiya.
Jahon tarixi III qism (O‘rta asrlar tarixi) 1-mavzu. Kirish. Varvar qirolliklarining ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy rivojlanishi. O‘rta asrlar tarixi manbalarini turkumlash. O‘rta asrlar tarixi manbalarini umumiy tavsifi va ularni o‘rganish uslubi. V-XI asrlar tarixi manbalari. Natural xo‘jalik yer rentasi shakllari. Krepostnoylikni kengayishi shart-sharoitlari. Patronat. Immunitet. German qabilalari. Feodalizm sintezi. O‘rta asrlar tarixi manbalarini o‘rganish muammolari.
Quldorlik tuzumining inqirozi va Rim imperiyasida feodal munosabatlarning vujudga kelishi. Emfitevsis. Patronat va kommendatsiya. III-V asrlarda iqtisodiy inqiroz. Rim imperiyasining ijtimoiy va davlat tuzumi. G’oyaviy inqiroz. Imperiyaning xristianlashishi. Xalq ommasining ijtimoiy noroziligi va uning turlari. German qabilalarida ibtidoiy jamoa tuzumining inqirozi. Ijtimoiy-iqtisodiy tuzilishi. Ijtimoiy-siyosiy tashkilot. IV-V asrlarda siyosiy tuzumning o‘zgarishi. Rim imperiyasining qulashi va varvar davlatlarining tashkil topishi. Xalqlarning buyuk ko‘chishining sabablari. Vestgotlar. Vandallar. Xunnlar.
