1-Laboratoriya ishi Mavzu: Sifat reaksiyalarini bajarish texnikasi. Laboratoriyada ishlashning umumiy qoidalari

Reaksiyaning bajarilishi. Probirkaga 5 tomchi ammoniy molibdat (NH₄)₂MoO₄ eritmasi va 1 tomchi konsentrlangan nitrat kislota solinadi, eritma biroz isitiladi va natriy gidrofosfat eritmasidan 1 tomchi qo`shiladi. Eritmali probirka biroz qo`yib qo`yiladi va cho`kma tushishi kuzatiladi.
SO₃^2- IONINING REAKSIYALARI
Karbonat-ion karbonat kislotaning anionidir. Bu kislota erkin holatda noma'lum, chunki SO₂ va suvga deyarli to`la parchalanadi. Karbonat kislota juda kuchsiz kislota va uning ishqoriy metall tuzlari ma'lum darajada gidrolizga uchraydi.
1. Bariy xlorid BaC1₂ karbonatlarning eritmalaridan sovuqda bariy karbonatning oq cho`kmasini cho`ktiradi:
BaS1₂ + Na₂CO₃ = BaCO₃↓ + 2NaCl
Ba²⁺ + CO₃^2- = BaCO₃↓
Cho`kma suyultirilgan xlorid va nitrat kislotalarda hamda sirka kislotada oson eriydi.
Qaynatilganda yoki turganda u kristall bo`la boshlaydi va ancha zichlashadi.
Reaksiyaning bajarilishi. Natriy karbonatning 5 tomchi eritmasiga bariy xlorid eritmasi qo`shiladi va cho`kmaning suyultirilgan kislotalarda erishi kuzatiladi.
2. Kislotalar barcha karbonatlarni uglerod qo`sh oksidning shiddatli ajralib chiqishi bilan parchalaydi:
Na<sub>2</sub>CO<sub>3</sub> + 2HC1 = 2NaCl + CO<sub>2</sub>↑ + H<sub>2</sub>O
CO<sub>3</sub><sup>2-</sup> + 2H<sup>+</sup> = CO<sub>2</sub>↑ + H<sub>2</sub>O
Bu reaksiya karbonatlar uchun juda xarakterlidir, chunki kislotalar ta'sirida sulfatlarning parchalanishida SO<sub>2</sub> ning ajralishi unchalik shiddat bilan o`tmaydi.
Reaksiyaning bajarilishi. 2 tomchi Na₂CO₃ eritmasiga tomchilab suyultirilgan xlorid yoki qandaydir boshqa kislota qo`shiladi. Gazning shiddatli ajralib chiqishi kuzatiladi.
3. Kumush nitrat AgNO₃ karbonatlarning eritmalaridan oq rangli cho`kma - kumush karbonatni cho`ktiradi:
2AgNO₃ + Na₂CO₃ = Ag₂CO₃↓ + 2NaNO₃
2Ag⁺ + CO₃^2- = Ag₂CO₃↓
Kumush karbonat suyultirilgan nitrat kislota va ammiak eritmasida kompleks hosil qilish reaksiyasi natijasida oson eriydi. Kislotada erishida uglerod qo`sh oksidning intensiv ajralishi kuzatiladi. Isitilganda kumush karbonatning deyarli to`la gidrolizi sodir bo`ladi:
Ag<sub>2</sub>CO<sub>3</sub> + 2N<sub>2</sub>O = 2AgOH + N<sub>2</sub>SO<sub>3</sub>
2AgOH = Ag<sub>2</sub>O + H<sub>2</sub>O
N<sub>2</sub>SO<sub>3</sub> = CO<sub>2</sub> + H<sub>2</sub>O
Cho`kmada kumush oksid qoladi (xira qo`ng`ir rangda).