1-mavzu : Yosh va pedagogik psixologiya fanining tadqiqot sohasi va muammolari mavzu opquv maqsadi : Tahlimiy

pedagogik psixologiyaning predmeti – tahlim va tarbiya jarayonlarining psixologik qonuniyatlarini hamda pedagogik faoliyatning psixologik xususiyatlarini oprganishdir.
psixolog I.A.Zimnyaya bopyicha pedagogik psixologiyaning predmeti –inson tomonidan ijtimoiy-madaniy tajribani opzlashtirishning qonuniyatlari, mexanizmlarini, SHuningdek, bu jarayon natijasida yuzaga keluvchi tahlimning turli sharoitlarida pedagog tomonidan tashkil etiluvchi va boshqariluvchi opquv faoliyati subhekti sifatida inson shaxsi rivojlanishi va intellektual darajasidagi opzgarishlarni oprganishdan iborat.
pedagogik psixologiya - tahlim va tarbiyaning shaxsga samarali tahsir etuvchi omillari, qonuniyatlari va mexanizmlarini oprganuvchi fandir. pedagogik psixologiyaning predmeti maktabda bilim, kopnikma va malakalarni egallash qonuniyatlarini, bu jarayonlarda sodir bopladigan individual tafovutlarni, opquvchilarda mustaqil va ijodiy tafakkurni tarkib toptirish qonuniyatlarini tatqiq etishdir. pedagogik psixologiyaning muhim vazifalaridan biri – maktabdagi tahlim jarayonini yanada takomillashtirishning psixologik asoslarini ishlab chiqishdan iborat boplib,bu hol yangi tahlim dasturiga optish bilan bogpliqdir. pedagogik psixologiya uch boplimdan iborat: tahlim psixologiyasi, tarbiya psixologiyasi va opqituvchi psixologiyasi.
pedagogik psixologiyaning muammolari quyidagilar:
1.Bolaning rivojlanishida uning hayotidagi har bir senzitiv davrni topish va undan iloji boricha kopproq foydalanish muammosi. Bu masalaning muammoliligi shundaki, birinchidan, bola shaxsi va intellekti rivojlanishining barcha senzitiv davrlari mahlum emas, uning qachon boshlanishi, qancha davom etishi va qachon tugashi nomahlum. Ikkinchidan, har bir bolaning hayoti opziga xos individual boplib, turli davrda har xil kechadi.
2. Bolaga ongli tashkil etilgan pedagogik tahsir va uning psixologik taraqqiyoti orasidagi bogplanish muammosi. Bolaga tahlim va tarbiya tahsir etadimi, yoki bola faqat bilim, kopnikma va malakalarga ega boplib, intellektual va axloqiy rivojlanishga tahsir qilmaydimi? Har qanday tahlim bolaning rivojlanishiga tahsir qiladimi yoki faqat muammoli va rivojlantiruvchi tahlimmi?
3. Tahlim va tarbiyaning umumiy va yosh muammolari. Bola hayotining har bir aniq davrida tahlimga yoki tarbiyaga urgpu berish kerakmi?- bola hayotining ayni davrida nimaga kopproq ehtiyoj sezadi: kognitiv –intellektual yoki shaxs sifatida rivojlanishgami?
4.pedagogik tahsirlarning kompleksligi va bola taraqqiyotining sistemali xarakteri muammosi. Bola taraqqiyotini kognitiv va shaxsiy hislatlarning opzgarishi sifatida tasavvur qilsak, ularning har biri alohida rivojlanishi mumkin, opz navbatida ularga bogpliq.
5. Bola xulq-atvori va psixologik xarakteristikalarining rivojlanishi tahlim va etilishga, layoqat va qobiliyatlar, genotip va muhitga bogpliqligi muammosi.
6. Bolaning ongli tahlim va tarbiyaga psixologik tayyorligi muammosi. Bu muammoni hal qilishda tahlim va tarbiyaga psixologik tayyorlik deganda nima nazarda tutilishi: bolada layoqatlarning mavjudligi mahnosidami yoki tahlim va tarbiyaga qobiliyatning rivojlanganligi mahnosidami, bolada yaqin taraqqiyot zonasi va rivojlanish darajasi mavjudligi mahnosidami, intellektual va shaxsiy yetuklikning mahlum darajasiga erishilganligi mahnosidami?
7. Bolaning pedagogik qarovsizligi muammosi. Bolaning pedagogik tahsirlarni opzlashtira olmasligi unga bolaligida yomon tahlim va tarbiya berilganligi.
8. Tahlimni individuallashtirishni tahminlash muammosi.Bolalarning layoqat va qobiliyatlari asosida guruhlarga boplib opqitish, har bior bolaning individual xususiyatlarga mos tahlim va tarbiya metodlarini tanlash tushuniladi.
Yuqorida keltirilgan psixologik-pedagogik muammolarni hal qilish opqituvchilardan yuqori kasbiy mahoratni, psixologik bilim, kopnikma va malakalarni talab qiladi.