1-mavzu: husnixat metodikasining rivojlanish tarixi

Parta ustida daftarni to'g'ri qo'yish

Yozayotganda gavdani to'g'ri tutish va tirsaklarni to'g'ri harakat qildirish.

1. 
   O'x xatini berilgan namuna bilan taqqoslashga o'rgatish.
   
2. 
   Tovushni bosma harfga, bosma xarflarni esa yozma shaklga aylantirishga o'rgatish.
   
3. 
   Daftarning shaklini to'g'ri idrok etishga (qayerdan) boshlash, qayerda tugatish, o'ngga, chapga burilish, bog'lash va ko'rsatish.
   
4. 
   Harflarni bir-biriga bog'lab yozishga o'rgatish (qayerda qo'l xarakati uziladi, qayerda uzilmay bog'lab yoziladi).
   
5. 
   Harflarni bir xil balandlikda va kenglikda tekis yozishga o'rgatish.
   
6. 
   Daftar chizig'idagi qatorldarni tug'ri to'ldirish, sarlavxa, oy va kunlarni to'g'ri yozish.
   

10. Xarflaming qiyaligini to'g'ri saqlash.
Demak boshlang'ich sinf o'quvchilarini chiroyli yozuvga o'rgatishdan oldin quyidagi malakalarni berish lozim.

1. 
   Yozuv texnikasi, ya'ni yozuvning turli usul va priyomlaridan foydalanish.
   
2. 
   Harflarning shaklini to'g'ri ifodalash, ya'ni grafik malakalarini egallash.
   
3. 
   Yozuv vaqtida harflarning shakli bilan bir qatorda lining qanday tovush bildirishini ham bilish, ya'ni imloga oid malakalarni egallash.
   

Yozuv malakalari 6-9 yoshli bolalar uchun o'qituvchi tomonidan bevosita kuzatib borishni talab etadigan qiyin jarayondir. Xuddi shu davrda o'quvchiar tomonidan bajarilgan mashqlar kelgusi uchun muhim ahamiyatga egadir.
O'qituvchi o'zining dastlabki yozgan harf va elementlaridan ruxlanadi, o'ziga bo'lgan ishonch ortadi va keyinroq harflarni yozishga kirishadi. Shuning uchun ham o'quvchilarda dastlabki yozuv malakalarini xosil qilishda ularning irodasini mustaxkamlashga e'tibor berish lozim. Bunda o'qituvchining bolalar bemalol bajara oladigan topshiriqlar tanlashida katta rol o'ynaydi.
Bu davrdan bolalardagi psixologik xususiyatlarni ham tarbiyalash hamda ularning fiziologik o'sishlarini hisobga olish boshlang'ich sinf o'qituvchining vazifasidir.
O'quvchilar partasi sinfdagi asosiy jixoz bo'lib, u o'quvchilarning yoshlari va bo'ylariga mos, yozish va rasm chizish uchun qulay bo'lishi va o'quvchi o'tirib-turganda xalaqit bermasligi lozim.
Maktab partalari xar xil kattalikda bo'lib, hozirgi kunda ular har xil eg'och, metallar va plastmassadan hamda ayrim sintetik materiallardan ishlanmoqda. Partalar bir o'rinli va ikki o'rinli bo'lib, ko'proq ikki o'rinli partalardan foydalaniladi. Bu partalar gigiyenik tomondan qulay bo'lib, talabga to'liq javob beradi. O'quvchilar juda ko'p vazifalarni, ya'ni o'qish, yozish, rasm chizish va boshqa mashqlarni partada o'tirib bajaradilar. Bu davrda o'qituvchi o'quvchilarni to'g'ri o'tirishga o'rgatishi, ularning normal ishlashi uchun zarur shart sharoit yaratib berishi lozim. Buning uchun o'quv yili boshida maktab vrachi hamkorligida bolalarni yoshiga, bo'yiga, ko'rish va eshitish qobiliyatlariga qarab partalarga o'tkazishi lozim. O'quvchilar partasi sinfdagi asosiy jihoz bo'lib, u o'quvchilarning yoshlari va bo'ylariga mos, yozish va rasm chizish uchun qulay bo'lishi kerak. Partalar bir o'rinli bo'lib, ko'proq boshlang'ich sinflarda ikki o'rinli partalardan foydalaniladi.
Maktab partalari har xil kattalikda bo'lib, hozirgi kunda ular har xil yog'och, metal va plastmassadan hamda ayrim sintetik materiallardan ishlanmoqda. Ikki o'rinli partalar ayniqsa olti yoshli 1- sinf o'quvchilari uchun qulaydir.
O'quvchilarga mos partalar tanlash uchun avval uning asosiy nomerlarini yaxshi bilib olishlari zarur. Buni quyidagi birinchi jadvaldan bilib olamiz:

O'quvchilarning yoshi

O'quvchilarning bo'ylari (sm)