№1 Mavzu: Pedagogika fanlarini o’qitish metodikasining predmeti

individual
va 
frontal
bo'lishi mumkin. Ikkala holatda ham 
tekshiruvning yuqoridagi barcha turlaridan foydalanish mumkin 
(so'rovnoma va amaliy topshiriq, og'zaki va yozma, ozod va 
dasturlashtirilgan). Sinovning frontal turi o'qituvchining vaqtini tejash 
nuqtai nazaridan bevosita ustunlikka ega, ammo bu talabaga individual 
yondashuvni etarli darajada amalga oshirishga imkon bermaydi. 
Ma'ruza, seminar yoki amaliy mashg'ulotlar boshida yozma frontal 
ekspress-so'rovdan foydalanish foydalidir. Bunday so'rovnoma 
o'quvchilarning (talabalarning) 5-10 daqiqada bir nechta savollarga 
qisqa javoblarini o'z ichiga oladi. Tajriba shuni ko'rsatadiki, bunday 
so‘rov 
mashg'ulotlarga 
tayyorgarlik 
jarayonida 
ularning 
motivatsiyasini sezilarli darajada oshiradi. 
Nazoratni bitta yoki bir nechta imtihonchi ishtirokida 
o'tkazganligiga qarab, 
personal
va 
ekspertli
tekshirish
turlariga 
ajratish mumkin. Personal tekshirishni bitta imtihonchi, ekspert 
tekshirishni - bir guruh imtihonchilar amalga oshiradilar. Ko'rinib 
turibdiki, ekspert tekshiruvi bahoga ko'proq xolislik beradi. Shuning 

---

280 
uchun undan davlat imtihonlari va bitiruv malakaviy ishni himoya 
qilishda qo'llaniladi. Uni tez-tez o'tkazib turish maqsadga muvofiq 
bo'lar edi, ammo o'qituvchilarning ish hajmi bo'yicha bunday tekshirish 
juda ko'p mehnat talab qiladi. 
Shuningdek, bilimlarni tekshirishni
 bir martalik va taqsimlangan
turlari mavjud. Sessiya davomida mavzu bo'yicha imtihon bir martalik 
tekshiruvning odatiy namunasidir. Cheklangan vaqt ichida ko'p 
miqdordagi o'quv materiallari bo'yicha bilimlarni sinab ko'rish juda 
qiyin. Shuning uchun tekshirish tanlov asosida olib boriladi (masalan, 
imtihon biletlari asosida), shuning uchun ko'pincha imtihon "lotereya" 
ga aylanadi.
Taqsimlangan sinov shuni anglatadiki, tekshiriladigan barcha 
bilimlar to'plami ma'lum qismlarga bo'linadi. Shunday qilib, bilimlar 
semestr davomida turli xil savollar va topshiriqlarni o'z ichiga olishi 
mumkin bo'lgan bir qator test protseduralari yordamida "tarqatiladi". 
Ushbu baholash shakli yaqinda reyting deb nomlandi.