№1 Mavzu: Pedagogika fanlarini o’qitish metodikasining predmeti
Yüklə 3,05 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ikkinchi bosqich
|
Birinchi bosqich
da pedagogik g‘oyalar dastlab xalq pedagogikasi sifatida rivojlandi. Bu xalq tomonidan yaratilgan miflar (xayoliy tushunchalar)da, maqollarda qo‘shiq-kuylarda, ertaklarda, rivoyatlarda, asotirlarda, hikoyatlarda, masalalarda, dostonlarda keyichalik “Avesto”, “O‘rxun Enasoy”(Enisey) yodgorliklar mazmu-nida pedagogik g‘oyalar, qarashlar o‘z ifodasini topgan. Bu masalada yoshlarni hayotga tayyorlash, ularni mardlikka, jasoratga, kasb-hunar egallashga da’vat, kattalarga hurmat, kichiklarga izzat, sharm-hayo, mehr-oqibat, or-nomus, poklik, halollik kabi tarbiyaviy pedagogik g‘oyalar ilgari suriladi. Ikkinchi bosqich da pedagogika faniga oid qarashlar, gaplar diniy- falsafiy va falsafiy ta’limotda o‘z ifodasini topdi: “Quroni Karim”, “Hadislar”, Imom Ismoil Buxoriy, Muhammad Muso at-Termiziy asarlarida, tasavvuf ta’limoti namoyondalari Yusuf Hamadoniy, 33 Ahmad Yassaviy, Abduxoliq G‘ijduvoniy, Najmiddin Kubro, Bahouddin Naqshband va boshqalar. Dunyoviy-falsafiy ta’limot asoschilari al-Xorazmiy, al-Farobiy, Ahmad al-Farg‘oniy, Abu Rayhon Beruniy, Abu Ali ibn Sino, Mahmud Qoshg‘ariy, Yusuf Xos Hojib, Umar az-Zamaxshariylarning pedagogik g‘oyalarida amaliy-axloqiy faoliyat ustivorligi fikrlari ilgari suriladi. Sharq faylasuflari inson aql zakovati va qobiliyati taraqqiyotning bosh omili hisoblanadi deb bilib, aqlni yuksakka ko‘tardi va qobiliyatga ishondi. Barkamol avlodni ya’ni orif inson, fozil inson va komil inson tarbiyalash ularning yorqin orzusi bo‘ldi. Shu nuqtai nazardan Farobiy “Fozil odamlar shahri” asarida, jamiyatda kim bo‘lmayin, mansabi, mavqei, tutgan o‘rnidan qati nazar fozil kishi bo‘lmog‘i darkor, zero, bunday fuqaro o‘z davlatining barcha qonun-qoidalarini yaxshi biladigan, unga to‘la to‘kis amal qiladigan, fikrlaydigan, o‘z kasbining mahoratini egasi, kerak bo‘lganda xalq, Vatan uchun jon fido qilishga tayyor shaxs bo‘ladi deb bilgan. Biroq dunyo olimlari, xalqlarining barchasi ham shunday o‘ylayvermagan, bunga faqat madaniyatga, ma’rifatga, ma’naviyatga ega bo‘lgan ziyolilar, hukmdorlargina bunday donishmand fikr yurita olganlar. Fozillar shahrining axolisi o‘rtasida o‘zaro hurmat, ota-onalar va keksalar e’zozlash, sharqona mehr, shafqat, nazokat va ehtirom bo‘lgan. Yüklə 3,05 Mb. Dostları ilə paylaş:
|