S S S (d) 48-o’lchamli “S” 36- o’lchamli “S” harfidan 1,78 marta kattaroq yuzaga ega.
avol: chizmadagi birinchi “S” harfining o’lchami 36, ikkinchisining o’lchami esa 48 ga teng. Katta o’lchamli “S” harfiga kichigiga qaraganda qancha miqdorda bo’yoq ko’p sarflangan?
To’g’ri yechim: sarflanadigan bo’yoqning miqdori bo’yalayotgan maydonning yuzasiga bog’liq, jismning yuzasi esa jismning chiziqli o’lchamining kvadratiga proporsional ravishda bog’liq bo’ladi. Shunga ko’ra har ikkala harfga sarflangan bo’yoqning nisbati (48/36)2= 1,78 ga teng bo’ladi.
Noto’g’ri yechim:Ikkinchi harfning uzunligi birinchisiga qaraganda 48/36=1,33 marta uzun, demak, bo’yoq ham shuncha marta ko’p sarflanadi.(Yechim noto’g’ri bo’lganidan keyin u bir qancha noto’g’ri taxminlar qiladi, kengligi ham shunday hodisa- ku. Umuman olganda uzunligi ham, kengligi ham 48/36=1,33 marta ortiq bo’lsa, sarf bo’lgan bo’yoq miqdorining nisbati (48/36)2= 1,78 bo’ladi.48-o’lchamli “S” 36- o’lchamli “S” harfidan 1,78 marta kattaroq yuzaga ega.
2. O’yinchoq o’t o’chiruvchi mashina o’lchamlari haqiqiy o’t o’chiruvchi mashinaning o’lchamlaridan 30 marta kichik va ular bir xil metaldan yasalgan . Uning og’irligi haqiqiysinikidan necha marta kichik? Uning sirtini bo’yash uchun necha marta kam qizil bo’yoq ketadi?
3. Shakl o’zgarishi o’lcham o’zgarishi bilan mos tushadi. Yirik sutemizuvchilar, shulardan fil yetarlicha issiqlikdan xalos bo’lish uchun ovqatlanish, sirt yuzasini hajimga nisbati uncha katta bo’lmaydi va shundan ma’lum muammo paydo bo’ladi. Fil ortiqcha energiyani chiqarmasdan turib yetarli miqdordagi ovqatni yeyishi mumkin emas , uning harakati uchun to’qimalar ma’lum minimal tezlikka ega bo’lishi kerak. Filning katta quloqlari o’zini bir muncha sovutishga yordam beradi, aks holda uning tanasining temperaturasi ko’tarilib ketadi.2
