1-mavzu. Umumiy fizika faniga kirish Reja

5-rasm


Harakatning, tezlik va tezlanishning grafiklari.

6-rasm. Notekis harakat grafigi	7-rasm. Tekis harakat grafigi^6
8-rasm. Tekis harakat grafigi^7	9-rasm. Notekis harakat grafigidan foydalanib jismning tezligini aniqlash^8
10-rasm. Notekis harakatdagi oniy tezlikni aniqlash^9	11-rasm. Turli xil harakatlarning va tezliklarining grafigi^10
12-rasm. Tekis va notekis harakatlarni taqqoslash^11
13-rasm. Yuqoriga tik otilgan jismning tezlik va harakat grafigi^12	14-rasm. Turli xil harakatlar grafigi va ularning tezlanishlari^13
15-rasm. Tezlik grafigidan foydalanib oniy tezlikni aniqlash^14	16-rasm. Tekis tezlanuvchan(a) va notekis tezlanuvchan(b) harakatlarning a(t), v(t), x(t) grafiklari^15
17-rasm. Turli xil harakatlarning, ularning tezlik va tezlanish grafiklari^16	18-rasm. Tezlik grafigidan foydalanib jismning bosib o’tgan yo’lini aniqlash^17

3-mavzu. Egri chiziqli harakat
Reja:

1.Egri chiziqli harakat haqida tushuncha.

2Egri chiziqli harakatda tezlanish.
3.Markazga intilma tezlanish.
4. Gorizontga nisbatan burchak ostida otilgan jismning traektoriyasi, ko’tarilish balandligi, uchish vaqti va uchish uzoqligi.
5. Gorizontal otilgan jismning traektoriyasi, uchish vaqti va uzoqligi.


Rasmda doimiy chiziqli tezlik v bilan egri chiziqli harakat qilayotgan mashinani markazga intilma tezlanishga ega bo'ladi.¹⁸

Aytaylik, MN MN egri chiziqlik harakatda bo’lsin. Bunday harakatda tezlik vektorini oniy qiymati va yunalishi vaqt buyicha uzgarib turadi. M va N nuqtalardagi tezlik vektorlari V1 va V2 bulsin. Ularni ayirmasi Δv = v2 - v1 ga teng. Bu vektorni ikkita ΔVn va ΔVτ tashqil etuvchilarga ajratamiz. ΔVτ tashqil etuvchi oniy tezlikni mikdoriy uzgarishini baxolaydi va u M nuqtaga urinma ravishda yunalgan bo’ladi. ΔVn tezlik ortirmasi oniy tezlikni yunalishi buyicha uzgarishini kursatadi va u egrilik markaziga karab yunalgan bo’ladi