Blok kompyuterlar (Manframe Computer) - fan va texnikaning turli
sohalariga oid masalalarni yechishga mo`ljallangan. Ularning amal bajarish tezligi
va xotira hajmi superkompyuterlarnikiga qaraganda bir-ikki pog`ona past.
Minikompyuterlar (kichik kompyuterlar) hajmi va bajaradigan amallar
tezligi jihatidan blok kompyuterlardan kamida bir pog’ona pastdir. Shuni aytish
joizki, ularning gabariti (hajmi) tobora ixchamlashib, hatto shaxsiy kompyuterdek
kichik
joyni
egallaydiganlari
yaratilmoqda.
Shaxsiy kompyuterlar hozirda korxonalar, muassasalar, oliy o`quv
yurtlarida
keng
tarqalgan
kompyuterlardir.
Noutbuk kompyuterlar. Noutbuk kompyuterlar hajmi ancha ixcham bo`lib,
ammo bajaradigan amallar soni, xotira hajmi shaxsiy kompyuterlar darajasiga
ko`tarilib bormoqda. Ularning qulaylik tomonlaridan biri ham elektr energiyasidan,
ham
ichiga
o`rnatilgan
batareyalarda
uzluksiz
(batareyani
har
safar
almashtirmasdan)
ishlashi
mumkinligidir.
Boshqaruv qurilmasi deb ataluvchi maxsus qurilma hozir qanday operator
bajarilishi va undan keyin qaysi operator bajarilishi ustidan nazorat o`rnatadi va
uning bajarilishini ta'minlaydi. Amal (arifmetik-mantiqiy) esa
prosessor deb
ataluvchi qurilmada bajariladi. Programma ishlash natijasi to`g`ridan-to`g`ri
ekranda yoki
tashqi qurilma (chop qiluvchi mexanizm, grafik chizuvchi qurilma,
video qurilma va boshqalar) deb ataluvchi qurilmada ko`rilishi mumkin. Odatda
kompyuter
ikki
qismdan:
Hardware (kompyuterni
tashkil
etuvchilari
-
kompyuterning qattiq qismlari ) va
Software (kompyuterning programma ta'minoti
-
kompyuterning yumshoq qismlaridan ) tashkil topgan deyiladi.