1. Pedaqoji ünsiyyət və onun növləri
Planlaşdırma və nəzarət idarəetmənin əsas
Yüklə 1,02 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
17.Planlaşdırma və nəzarət idarəetmənin əsas
prinsipləri kimi İdarəetmə prinsiplərindən biri də planlaşdırma və nəzarətdir. Planlaşdırma idarəetmənin mərkəzi həlqəsidir. İdarəetmə sistemində planlaşdırmanın mühüm rola malikdir. Hər bir iş planlaşdırmadan başlanır. Plan ölçüdür, meyardır, mayakdır, kompasdır. Planlaşdırma – şagirdlərin təlim-tərbiyəsini daha da yaxşılaşdırmaq üçün nəzərdə tutulan kompleks tədbirlərin müəyyənləşdirilməsi və sistemləşdirilməsidir. Nəzarət idarəetmənin əsas tərkib hissələrindəndir, yəni qəbul edilmiş qanunların, qərarların, sərəncamların, əsasnamələrin, qaydaların, təlimatların, əmrlərin və s. İcrasının tələbə uyğunluğunu yoxlamaq deməkdir. Pedaqoji rəhbərlik və idarəetmədə məktəbdaxili nəzarət mühüm yer tutduğundan, həm də çoxsahəli və mürəkkəb iş olduğundan, onun məqsədini, məzmununu, forma və metodlarını dəqiq müəyyənləşdirmək, yaxşı dərk
etmək mütləqdir. Məktəbdaxili nəzarətin məqsədi direktiv və normativ-hüquqi sənədlərdə irəli sürülən, məktəbin qarşısında qoyulan vəzifələrin icrasını maksimum təmin etməkdən, pedaqoji prosesin yaxşılaşdırılmasına nail olmaqdan, təcrübəsiz müəllimlərə köməklik göstərməkdən, işin vəziyyətini ətraflı öyrənməklə vaxtında təshih
etməkdən ibarətdir. Məktəbdaxili nəzarət geniş sahələri əhatə edir.Pedaqoji
ədəbiyyatda nəzarətin ümumi, xüsusi və spesifik formaları təqdim olunmuşdur. Məktəbdaxili nəzarətdə fəaliyyət göstərən ümumi formalara – tematik (məsələn, məktəb işinin bu və ya digər sahəsinin müəyyən mövzu çərçivəsində müşahidə edilməsi, yoxlanılması, öyrənilməsi), frontal (məsələn, məktəb işinin bütöv bir sahəsinin öyrənilməsi, yaxud eyni vaxtda sinif şagirdlərinin hamısının təlim-tərbiyə fəaliyyətinin nəzarətdə saxlanması və s.), kompleks (misal üçün məktəbin, yaxud bütöv bir pedaqoji kollektivin fəaliyyətinin hərtərəfli yoxlanması) vəqrup halında nəzarət formaları daxildir (məsələn, məktəbdə eyni fəndən dərs deyən müəllimlərin dərslərinin yoxlanılması, yaxud bir qrup şagirdin bilik və tərbiyəlilik səviyyəsinin nə
dərəcədə olmasını müəyyənləşdirmək və s.).Məktəbdaxili nəzarətin spesifik formaları da vardır. Bunlar məktəbdaxili nəzarətin strukturuna daxil olan sahələrin özləri qədər müxtəlifdir. Dərsin müşahidəsi, sinif rəhbərinin tərbiyəvi İşinin, dərs cədvəlinin tərtibinin pedaqoji tələblərə uyğunluğunun yoxlanması, məktəbin təsərrüfat fəaliyyətinə nəzarət və s. yoxlamalardır.Məktəbdaxili nəzarət məktəbin rəhbər işçiləri tərəfindən nəzakətlə, yüksək tələbkarlıqla və humanizm prinsiplərinə uyğun aparılmalıdır. Həmin prosesdə müşahidə, müsahibə, anket sorğusu, test, müvafiq sənədlərin öyrənilməsi və s. (şifahi,yazılı, qrafik və sair növləri ilə) metodlardan geniş istifadə olunur. Məktəb rəhbərləri müəllimlərin, sinif rəhbərlərinin, şagirdlərin fəaliyyəti üzərində müşahidə aparmaqla, müxtəlif növ yoxlama işləri keçirməklə, dərslərdə, tərbiyəvi tədbirlərdə vaxtaşırı iştirak etməklə, məktəb sənədlərini (şagirdlərin şəxsi işləri, sinif jurnalları və s.) öyrənməklə, sinif rəhbərlərinin, şagird özünüidarə təşkilatlarının planları, hesabatları ilə əyani surətdə tanış olmaqla, pedaqoji və şagird kollektivinin üzvləriarasında sorğu aparmaqla və digər növ nəzarət metodlarından yerli-yerində istifadə etməklə müvafiq sahələrdə olan
çatışmazlıqların qarşısını vaxtında almalıdırlar. Eyni zamanda onlar perspektivdə görüləsi işlərin məzmununu, xarakterini, Həcmini, icra vaxtını müəyyənləşdirməli, həmin məsələlər üzrə dəqiq tövsiyələrini verməlidirlər. Lazım gəldikdə, nəzarətin nəticələri ya məktəb şurasında, ya pedaqoji şurada, ya da fənn metod birləşmələrində müzakirə edilməli,
müəllimlər, şagirdlər, valideynlər bu
haqda məlumatlandırılmalıdırlar. Yüklə 1,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|