1. Tilning jamiyatda tutgan orni

35. “Ona – mehribon zot” mavzusida kichik matn tuzing.

Har bir ona o'z farzandlari uchun alohida shaxs. U ajoyib o'qituvchi, sevimli do'st, qat'iy ustoz Agar bizni onamizdan ko'ra ko'proq sevadigan odam bo'lsa, bu faqat Allohdir. Nafaqat mening onam, balki o'z oilasi uchun jonini fido qilayotgan har bir ona maqtov va qarsaklarga sazovor. Onam men uchun rostgo'ylik, sevgi va samimiylik timsolidir. Onam hamisha qo'llari duoda. Onam bizga hamma narsani berishga tayyor, lekin buning evaziga hech narsa talab qilmaydi. Onamning oilamizda har birimizga g'amxo'rligi meni kelajakda ham shunday qilishga undaydi.Onam jismonan kuchli bo'lmasa-da, hayoti va oilasi uchun har qanday to'siqlarni yengib o'tishga qodir. U meni shunga o'xshash bo'lishga undaydi va qiyin paytlarda hech qachon taslim bo'lmaslikka chaqiradi. Eng muhimi, onam meni har tomonlama puxta bo'lishga va ilm olishimga undaydi. Onamning men yoqtirgan gaplari: "Muvaffaqiyat qozonmaguningcha qayta-qayta urinaver bolam, har safar sen oldingi muvaffaqqiyatsizlik tufayli olgan tajribang bilan ish boshlaysan".Mening kunim yaxshi o'tmasa yoki dadamdan gap eshitsam, doim onamning oldiga yuguraman, chunki onam meni har qanday muammolardan qutqaradi. Kichik uy vazifasi yoki katta muammo bo'ladimi, u doim yonimda.Qorong'ilikdan qo'rqsam, u mening nurimga aylanib, meni o'sha zulmatdan saqlar edi. Bundan tashqari, agar men kechasi uxlay olmasam, u uxlab qolguncha boshimni tizzasida ushlab turardi.

36. Tinish belgilarining qo‘llanishi.
Tinish belgilari - muayyan tilda yozma nutqni toʻgʻri, ifodali, mantiqli bayon qilishda, uni ixchamlashda, yozma nutq qismlari (ran boʻlaklari)ning oʻzaro mantiqiygrammatik munosabatlarini koʻrsatish uchun xizmat qiladigan muhim grafik vositalar. Tinish belgilari markaziy, asosiy belgilar tizimiga (harflar va Tinish belgilari) mansub boʻlib, u qoʻshimcha, yordamchi belgilar tizimidan (raqamlar, turli fanlarga oid ilmiy belgilar, bosmaxona belgilari) maʼlum jihatlari bilan farq qiladi. Tinish belgilari ning yozuvda qoʻllanishi oʻziga xos tizimga ega. Bu tizim — Tinish belgilari miqdori, qoʻyilish tartibi va qoʻllanish prinsiplari yigʻindisi — punktuatsiyani vujudga keltiradi.
Tinish belgilarining qo‘llanish usuliga ko‘ra tasnifi Qo‘llanish usuliga ko‘ra tinish belgilari quyidagicha guruhlanadi:
1Yakka holda qo‘llanuvchilar. Bunga faqat ikki nuqta kiradi
2Yakka va qo‘sh holda qo‘llanuvchilar. Bu tinish belgilari yakka holda (alohida-alohida, mustaqil) qo‘llanishi bilan birga, qo‘sh holatda ham qo‘llana oladi.
Tinish belgilari qo‘sh qo‘llanganda ikki va undan ortiq tinish belgisi bir o‘rinda ketma-ket (birgalikda) ishlatiladi. Bular qo‘sh qo‘llanganda: a) o‘z shaklini to‘liq saqlaydi (so‘roq+undov tipida: ?! ); b) o‘z shaklini o‘zgartiradi (qo‘shtirnoq va qavs kabi); d) bir tinish belgisi ikkinchisining hisobiga qisqaradi (vergul va ko‘p nuqta qo‘sh qo‘llanganda, vergul qisqaradi); g) bir belgining o‘zi (mas., undov belgisi) takrorlanadi.