10- mavzu: Obyektga yo’naltirilgan dasturlash tillari Obyektga yo‘naltirilgan dasturlash

Dasturlash muhitlari
 
— PHPStorm;
— VisualStudio;
— RAD Studio;
— KomodoIDE;
— PHPDesigner;
— KomodoEdit
— VS Express;
— NetBeans;
— Aptana Studio;
— Eclipse;
Dasturlash tiliga qarab, kerakli IDE tanlanadi. 
Sinflarni ta’riflash. Komponenta funksiyalar. Komponenta ma’lumotlar
Sintaksis bo‘yicha, C++ da sinf – bu mavjud bo‘lgan tiplar asosida yangi 
yaratilgan strukturlangan tip.

---

Sinf ta’rifi sodda shakli
 
Funksiya – bu obyektlar ustida bajariladigan operatsiyalarni aniqlovchi sinf 
usuli. Ma’lumotlar – bu obyekt strukturasini xosil qiluvchi maydon.
Usullar sinfdan tashqarida aniqlanganda ularning nomlarini kvalifikatsiya qilish 
(ixtisoslashtirish) kerak. Usulning ko‘rimlilik soxasini aniqlaydigan uning bunday 
kvalifikatsiya sintaksisi quyidagi ko‘rinishga ega:
::
Sinf ichida aniqlangan usullar ko‘zda tutilgan bo‘yicha joylashtiriluvchi (inline) 
funksiya hisoblanadi. Sinf tashqarisida aniqlangan usullarni oshkor ravishda 
joylashtiriluvchi deb ta’riflanishi lozim.
Sinf obyekti (sinf nusxasi) ni ta’riflash uchun quyidagi konstruksiyadan 
foydalaniladi:
;
Obyekt orqali maydonlarga va usullarga quyidagicha murojjat qilish mumkin:
< obyekt_nomi >. 
< obyekt_nomi >.  
Murojaat huquqlari
Komponentalarga murojaat huquqi murojaat spetsifikatorlari yordamida 
boshkariladi: public, private, protected. Umumiy (public) komponentalar dasturni 
ixtiyoriy qismida murojaat huquqiga ega. Ulardan, ixtiyoriy funksiya ushbu sinf 
ichida va sinf tashqarida foydalansa ham bo‘ladi. Хususiy (private) komponentalar 
sinf ichida murojaat huquqiga ega, lekin sinf tashqarisidan esa murojaat qilish 
mumkin emas. Komponentalardan ushbu ular tavsiflangan sinfdagi funksiya - 
a’zolari yoki “do‘stona”- funksiyalar orqali foydalanish mumkin.