10-Mavzu: Gidroenergetika va uning atrof muhitga ta’siri Gidroenergetika yoki suv elektr energiyasi

Qurgʻoqchilik va bugʻlanish orqali suv yoʻqotilishi
Qurgʻoqchilik va yomgʻirning mavsumiy oʻzgarishi gidroenergetik loyihalarni qurishga jiddiy cheklov qoʻyilishiga olib kelishi mumkin.^[1]
Metan chiqindilari (suv omborlaridan)
Qoʻshma Shtatlardagi Guver toʻgʻoni 2,080 MW anʼanaviy toʻgʻonli gidroinshootdir.
Kamroq taʼsirlar tropik mintaqalarda uchraydi. Oʻrmonning bir qismini suv ostida qolishi, bu hodudlardagi zarur boʻlgan pasttekislikdagi tropik oʻrmonli hududlarda katta miqdorda metan ishlab chiqarishi qayd etilgan.^[30]
Biroq, Kanada va Shimoliy Yevropaning boreal suv omborlarida issiqxona gazlari chiqindilari odatda har qanday anʼanaviy fotoalbom issiqlik ishlab chiqarishning atigi 2 % dan 8 % gacha. Choʻkib ketgan oʻrmonlarga qaratilgan yangi suv osti daraxt kesish operatsiyasi oʻrmonlarning parchalanishi taʼsirini yumshata oladi.^[31]
Aholini koʻchirish[tahrir | manbasini tahrirlash]
Gidroelektrik toʻgʻonlarning yana bir kamchiligi – bu suv omborlari rejalashtirilgan joylarda yashovchi aholini koʻchirish zarurati.
Muvaffaqiyatsizlik xavfi[]
Jahon gidroelektr quvvati
Qayta tiklanadigan energiyaning jahon ulushi (2008)Gidroenergetika ishlab chiqaruvchi yetakchi besh davlatdagi tendentsiyalarGidroenergetikadan elektr energiyasi ishlab chiqarish ulushi, 2020-yil
Gidroelektrik quvvatlar reytingi haqiqiy yillik energiya ishlab chiqarish yoki oʻrnatilgan quvvat quvvati reytingi boʻyicha 2015-yilda gidroenergetika dunyodagi jami elektr energiyasining 16,6 foizini va qayta tiklanadigan elektr energiyasining 70 foizini ishlab chiqardi.^[32] Gidroenergetika 150 ta davlatda ishlab chiqariladi. 2010-yilda Osiyo-Tinch okeani 32 foizini ishlab chiqargan. Xitoy eng yirik gidroenergetika ishlab chiqaruvchisi boʻlib, 2010-yilda 721 teravatt-soat ishlab chiqarishga ega, bu mahalliy elektr energiyasining qariyb 17 foizini tashkil qiladi. Braziliya, Kanada, Yangi Zelandiya, Norvegiya, Paragvay, Avstriya, Shveysariya, Venesuela va boshqa bir qancha mamlakatlar gidroenergetikadan ichki elektr energiyasi ishlab chiqarishning katta qismiga ega. Paragvay elektr energiyasining 100 foizini gidroelektr toʻgʻonlaridan ishlab chiqaradi va ishlab chiqarishning 90 foizini Braziliya va Argentinaga eksport qiladi. Norvegiya elektr energiyasining 96 foizini gidroenergetika manbalaridan ishlab chiqaradi.^[33] Yirik zavodlar odatda hukumatlar tomonidan quriladi.
GES kamdan-kam hollarda butun yil davomida toʻliq quvvat darajasida ishlaydi; yillik oʻrtacha quvvat va oʻrnatilgan quvvat darajasi oʻrtasidagi nisbat quvvat omilidir. Oʻrnatilgan quvvat generatorning barcha quvvat koʻrsatkichlarining yigʻindisidir.