10. Nuqtaviy zaryad maydoni kuchlanganligini hisoblash



Yüklə 0,85 Mb.
səhifə5/9
tarix21.12.2023
ölçüsü0,85 Mb.
#188262
1   2   3   4   5   6   7   8   9
10. Nuqtaviy zaryad maydoni kuchlanganligini hisoblash

110-rasm 111-rasm
Bu egri chiziqning xarakterli tomoni shundaki, magnitlanish qandaydir paytdan boshlab to‘yinadi, maydon oshishi bilan umuman oshmay qoladi. ning nochiziqli o‘sishi shuni bildiradiki, ferromagnitlarda magnit qabul qiluvchanlik doimiy emas. 110-rasmdan ko‘rinadiki, asosiy magnitlanish egri chizig‘i uchun magnit qabul qiluvchanlikning magnit maydon kuchlanganligiga ham bog‘liqligi murakkab ko‘rinishga ega bo‘ladi. (111-rasm).
Ferromagnitlarning magnitlanish jarayoni uchun xarakterli bo‘lgan hodisa gisterizisning mavjudligidir, ya’ni magnitlanish egri chizig‘i bilan magnitsizlanish egri chizig‘ining mos kelmasligidir. Namunani to‘yinishgacha magnitlaymiz (asosiy magnitlanish egri chizig‘i 01 qism 112-rasmda).



Har bir ferromagnetiklar uchun xarakterli Ts temperatura mavjudki, bu temperatura Kyuri temperaturasi deb atalib, bu temperaturaga yetganda ferromagnetik o‘zga xos magnit xossasini yo‘qotadi va oddiy paramagnetikka aylanib qoladi. Magnit qabul qiluvchanlik Kyuri -Veyss qonuniga bo‘ysunadi:

.

6.Magnit maydonining harakatdagi zaryadga ta’siri. Lorens kuchi Alohida tok tashuvchiga ta’sir qiluvchi kuchni hisoblaymiz. Uzunligi dl bo‘lgan tokli o‘tkazgichga ta’sir etuvchi kuch (55.1) bilan aniqlanadi. Tok elementi Idl dan va formuladan foydalanib, tok zichligiga o‘tkazamiz. U vaqtda . Bu yerda S-o‘tkazgich ko‘ndalang kesim yuzasi, q- tok tashuvchi zaryadi n0 mok tashuvchilar konsentrasiyasi, - yo‘naltirilgan harakat tezligi, musbat tok tashuvchilarning harakat tezligi yo‘nalishi va tok kuchi mos kelgani uchun keyingi tenglikni vektor ko‘rinishda yozish mumkin.


(57.1)
Bu ifodani (55.1)ga qo‘ysak, bo‘ladi. dF kuchni qaralayotgan o‘tkazgich elementidagi tok tashuvchilar soni n0 Sdl bo‘lsak, bitta tok tashuvchiga ta’sir qiluvchi f kuchni topgan bo‘lamiz:
(57.2)
Shunday kuch magnit maydonida harakat qiluvchi har qanday zaryadlangan zarrachaga ta’sir qiladi. Bunga Lorents kuchi deb aytiladi va quyidagicha yoziladi:
(57.3)
Bu formuladan kelib chiqadiki, Lorents kuchi magnit induksiyaga va tezlikka (93-rasm) perpendikulyar bo‘lib, uning absolyut qiymati quyidagi formula bilan aniqlanadi:
(57.4)
bu yerda  - tezlik vektori bilan induksiya vektori orasidagi burchak.

93-rasm
Lorents kuchining zaryad tezligiga perpendikulyarlik shartidan zaryadning doimiy magnit maydonida harakati haqida ba’zi bir xulosalar kelib chiqadi. Birinchidan, dan kelib chiqadiki, Nyuton ikkinchi qonuni bo‘yicha tezlanish , shuning uchun ham tezlikning ozgina o‘zgarishi ham perpendikulyar bo‘ladi. Bu shuni bildiraki, Lorents kuchi tezlik kattaligini o‘zgartirmaydi, balki faqat uning yo‘nalishini o‘zgartiradi. Shunga ko‘ra, zaryad doimiy magnit maydonida harakat qilganda uning kinetik energiyasi doimiy qoladi. Bu xulosaga boshqacha yo‘l bilan ham erishish mumkin, Lorents kuchining bajargan ishi nolga teng, chunki u tezlikka perpendikulyar, demak Lorents kuchi siljishga perpendikulyar bo‘lgani uchun ish bajarmaydi.


Yüklə 0,85 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin