10-Тема: Pikir hǝm oy juwmaq. Reje

Ulıwma (kóplik) pikirde S ulıwma túsinik bolıp (berilgen predmetlerdiń klasınıń predmetler klasına tiyisli yamasa tiyisli emes ekenligi sáwlelendiriledi), "Barlıq S P boladı", "Hesh qanday S P bolmaydı" degen formulada beriledi. Mısalı, "Barlıq guwalar kórsetpeler berdi".
Dara pikir dep berilgen predmetler klasınıń predmetler klasına dara jaǵdayda tiyisli bolıwı yamasa tiyisli bolmawı dıqqatqa alınadı. Pikirdiń sub’ekti retinde qandayda bir predmetler klasın bólip alıp qarawǵa boladı. Simvolikalıq formulası - "Ayrım S P boladı", "Ayrım S P bolmaydı". Mısalı, "Ayrım jınayatlar xojalıq jınayatları bolıp tabıladı". "Ayrım filosoflar - oratorlar". Ulıwma (kóplik) pikir dara pikirdi de beredi ("Ayrım S P boladı", "Ayrım S P bolmaydı"). Mısalı, "Ayrım ilimler gumanitar ilimler emes". Bunda: sub’ekt - ilimler, predikat - gumanitar, baylanıs - emes, al ayrım - kvantor sózi bolıp tabıladı.
Pikirlerdiń durıs yamasa nadurıslıǵın anıqlaw ushın atributivlik pikirlerdi sanlıq hám sapalıq kórsetkishin birlestirgen halda klassifikaciyalaw qollanıladı. Bunday klassifikaciyaǵa tiykarlanǵan halda atributivlik pikirler tómendegi pikirlerge bólinedi:
Ulıwmamaqullawshı pikirler - olarǵa birdey waqıtta hám ulıwma hám maqullawshı pikirler kiredi. Olardıń dúzilisi - "Barlıq S P boladı" túrinde beriledi hám olar latın háripi A menen belgilenedi. Mısalı, «Hár bir Adam miynet etiw huquqına iye». berilgen pikir sanlıq kórsetikishi boyınsha ulıwma al sapası boyınsha maqullawshı pikirdi beredi.
Ulıwmabiykarlawshı pikirler - olarǵa birdey waqıtta ulıwma hám biykarlawshı pikirler jatadı. Olardıń dúzilisi - "Barlıq S P bolmaydı" túrinde beriledi. Olar latın háripi E menen belgilenedi. Mısalı, «birde kit balıq emes». Bul pikir sanlıq kórsetkishi boyınsha ulıwma, sapalıq kórsetkishi boyınsha biykarlawshı pikirdi ańlatadı.
Daramaqullawshı pikirler - olarǵa birdey waqıtta hám dara hám maqullawshı pikirler jatadı. Olardıń dúzilisi - "Ayrım S P boladı" túrinde beriledi hám olar latın háripi I menen belgilenedi. Mısalı, «Ayrım studentler filosofiya dógereginiń aǵzaları». Berilgen pikir sanlıq kórsetkishi boyınsha dara, al sapalıq kórsetkishi boyınsha maqullawshı pikir dep ataladı.