11-tema. HÁZirgi dáwirde dúNYa MÁmleketlerindegi tálim sistemasí HÁm pedagogika pániniń rawajlaníWÍ jobasi

Túslik Koreyada orta hám joqarı mektepler. Koreec tilinde orta mektepler «chunxakyo» dep ataladı hám «orta mektep» maǵanasın ańlatadı. Orta mektepte oqıw májbúriy hám tólemsiz, 3 jıl oqıtıladı. Oǵan 11-12 jastaǵı balalar qabıllanadı.
Bul mekteplerde klass basshısı-xangıl’lardıń roli úlken bolıp, oqıwshılar olardı júdá húrmet etedi. Orta mektepte bir kúnde 6 pán oqıtıladı, sonıń mnen birge bulardan tısqarı 7 arnawlı qosımsha pánlerde ótiledi. Sabaqlardıń dawamlılıǵı 45 minut. Baslawısh mekteptegi 9 pánge jáne 4 pán qosılıp, jámi 13 predmet oqıtıladı. Shet tillerin úyreniwge itibar kúshli bolıp, oqıwshılar anglichan tilinde sóylese aladı. Olardıń kópshiligi sabaqtan keyin qosımsha kurslarǵa «xagvon»larǵa baradı.
Joqarı mektep koreecshe «kodınxakkyo» dep ataladı. Ol jerge balalar orta mektepten keyin barıp, 17-19 jasqa shekem oqıydı. Joqarı mektepler ulıwma joqarı mektepler hám jeke menshik joqarı mekteplerge bólinedi. Bulardan basqa oqıtılatuǵın pánlerine qaray bir neshe túrge bólinedi. Bular qániygelestirilgen mektepler (awıl xojalıǵı, sanaat, teńiz xojalıǵı h.t.b.), ulıwma mektepler, arnawlı mektepler (licey tipindegi mektepler), texnika mektepleri, shet tili mektepleri, dene tárbiyası mektepleri, kórkem óner mektepleri h.t.b. Joqarı mektep májbúriy emes, sonda da barlıq balalardıń 97-98 procenti bul mekteplerge baradı.
Túslik Koreyada kásip-óner bilimlendiriwi hám joqarı tálim.
Koreyada orta mektepten yaki joqarı mektepti pitkerip, kásip iyelew ushın tolıq múmkinshilikler bar. Olar ushın hár túrli baǵdarda tálim beretuǵın kolledjler shólkemlestirilgen. Máselen, tek ǵana pedagogika tarawı boyınsha 11 kolledjde kadrlar tayarlanadı. Bunnan tısqarı mámlekette 600 kásip-óner uchilishesi hár qıylı qániygelikler boyınsha bilim beredi. Bul oqıw orınlarınıń 45 procenti bolashaq múlk iyelerin tayarlaydı, 23 procentinde texnikalıq kásip iyeleri jetilisip shıǵadı.
Túslik Koreyada tómendegidey joqarı oqıw orınları bar:
-Kolledj hám universitetler (jeke menshik hám milliy, mámleket qaramaǵında) -Industrial universitetler, -Pedagogika institutları, -Sırtqı universitetler, -Ashıq universitetler
Seuldegi sırtqı universitet hám Ashıq universitetler eń zamanagóy oqıw orınları esaplanıp, olarǵa tek jumıs isleytuǵınlar kiriw imtixanısız qabıllanadı. Túslik Koreyada kolledjlerdi jaqsı bahalar menen pitkergen jaslar universitetlerdiń 2 hám 3 kurslarına kiriw ushın háreket etiw huqıqına iye. Joqarı oqıw orınları bakalavriat hám magistratura qániygelikleri boyınsha tayarlanadı.