11-tema. HÁZirgi dáwirde dúNYa MÁmleketlerindegi tálim sistemasí HÁm pedagogika pániniń rawajlaníWÍ jobasi

ERASMUS PLUS: COMENIUS – ulıwma bilim beriwshi segment
ERASMUS PLUS: ERASMUS -joqarı bilimlendiriw segmenti
ERASMUS PLUS: ERASMUS MUNDUS –birgeliktegi magistrlik dárejeler segmenti
ERASMUS PLUS: LEONARDO- kásiplik bilimlendiriw hám kadrlar tayarlaw segmenti
ERASMUS PLUS: GRINDTVIG- úlken jastaǵılardıń bilim alıwı segmenti
ERASMUS PLUS: YOUTH IN ACTION-jaslarǵa formal’ bolmaǵan hám rásmiy emes bilim beriw segmenti
ERASMUS PLUS: JEAN MONNET-Evropa Awqamında integraciyalıq processlerdi izertlew segmenti
ERASMUS PLUS: SPORTS – sport segmenti
ERASMUS PLUS- bul shet ellerdiń joqarı oqıw orınlarında oqıp bilim alıwdıń, óz qániygeligin kóteriwdiń hám ilimiy izertlewler alıp barıw múmkinshiligi bolıp esaplanadı. Óz «bilim alıw marshrutıńdı» tańlap alıp, sıpatlı bilim alıwdıń jollarınıń biri esaplanadı. Pedagoglar hám ilimiy xızmetkerler sırt elli kásiplesleri menen birge islesiwdiń múmkinshilikleri ashıladı hám óz gezeginde bul álbette óz jemisin beredi. Joqarǵı oqıw orınları ERASMUS PLUS baǵdarlaması tiykarında jemisli konkurenciya nátiyjesinde xalıqaralıq arenaǵa shıǵadı.
Xalıqaralıq studentler almasıw nátiyjesinde olar keminde yarım jıl. bir jıl sırt elde tálim aladı hám ol jerde tańlanǵan tarawı boyınsha sıpatlı oqıw menen birge til úyrenedi, sol eldiń milliy qádiriyatları, dástúrleri menen tanıs boladı. Bul álbette insannıń keleshek ómirinde óz nátiyjesin beredi. Bul baǵdarlama boyınsha tálim alıwdı qálewshi studentler tómendegidey bir qansha talaplarǵada juwap beriwi tiyis:
-talaban keminde bakalavriattıń eki basqıshın tamamlaǵan bolıwı tiyis.
- akademiyalıq qarızdar studentlerdiń hújjet tapsırıwına jol qoyılmaydı.
-anglichan tilin biliw dárejesi (yaki bilim alatuǵın JOO tálim tilin biliw) V2 dárejesinen tómen bolmawı tiyis.
ERASMUS baǵdarlaması jetiskenlikleriniń biri bul Evropa universitetleri arasında oqıtıw nátiyjeleriniń óz-ara tán alınıw sisteması boldı. Bul sistema ECTS Kredit sisteması (European Credit Transfer Sistem) dep ataladı. «Kredit» ataması sınawdan ótti, yaǵnıy belgili bir kurstı oqıw ornında ótkenligi haqqında guwalıq degen maǵananı ańlatadı. Kredit shártli sınaw birligi bolıp, tıńlawshınıń belgili bir oqıw pániniń belgili bólegin ótkenligi haqqında maǵlıwmat beredi. Hár bir oqıw pánine belgili muǵdardaǵı kredit birlikleri ajıratıladı. Kredit birlikleri sol tıńlawshınıń sarıplaǵan miynetine qaray belgilenedi. Tıńlawshınıń miynet sarpı- auditoriya sabaqları, óz betinshe jumıslar hám oqıw rejesinde kórsetilgen basqada is háreketlerdi óz ishine aladı. Evropa kredit sistemasında birinshi basqıshta (bakalavriat) talaba 180 kreditten 240 kreditke shekem toplawı múmkin. Ekinshi basqıshta (magistr) 90-120 kreditke shekem toplawı múmkin. Kredit sistemasınıń tiykarın álbette reyting ball sisteması quraydı. Universitetlerde sabaqlar kóbinese modulli sistema boyınsha alıp barılǵanlıqtan bul Modulli-kredit sisteması depte ataladı.
Dúńyanıń joqarǵı bilimlendiriw sistemasında kredit sistemalarınıń bir neshe túri bar. Joqarıda aytıp ótilgen ECTS penen birge USCS –Amerikanıń kredit sisteması, CATS -Britaniyanıń kredit sisteması, UCTS-Aziya mámleketleri hám Tınısh okean regionı mámleketleriniń kredit sistemaları bar.
2001 jılı 29 Evropa mámleketleri bilimlendiriw ministrleri tárepinen Bolońya deklaraciyasına qol qoyılıwı Evropanıń birden bir bilimlendiriw ortalıǵınıń payda bolıwında úlken áhmiyetke iye boldı.
Bolońya deklaraciyasına kóre diplomlardıń óz-ara tán alınıwı, yaǵnıy oqıtıw nátiyjeleri juwmaqlawshı kórsetkishleriniń óz-ara tán alınıw múddeti 2010 jıl dep belgilengen edi.
Bolońya deklaraciyasına kiriw ushın tómendegishe dáslepki talaplar qoyıldı:
-Joqarǵı oqıw ornına shekem 12 jıllıq tálim
-Eki basqıshlı joqarǵı tálim-bakalavriat hám magistratura
-Oqıw processi hám oqıtıw nátiyjelerin bahalawdıń ECTS kredit texnologiyası tiykarında shólkemlestiriliwi.