12. Shaxsdа jаmiyatdаn, o’zligidаn bеgоnаlаshish muаmmоsi. 13. О (1)
Harakat shakllari. Falsafada harakat shakllarini turkumlashning bir qancha boshqa kolinishlari ham bor. Ayrim olimlar harakat shakllarini har bir fanning nomi bilan boglash kerak, deb hisoblashadi. Bunday qarashning xatoligi shundaki, fanlarning ko‘pchiligi harakat shaklini emas, balki miqdoriy munosabatlar va holatlarni aks ettiradi. Masalan, geodeziya yoki geometriya, trigonometriya yoki topografiya, chiziqli algebra qanday harakat shaklini olganadi? Kibernetika esa ham tabiatda, ham jamiyatda amal qiluvchi boshqarish jarayonlarini olganadi, ya’ni bu fan bitta emas, balki bir qancha harakat shakllarini qamrab oladi.
Harakat shakllarini turlash bo‘yicha quyidagi tabiiy-ilmiy konsepsiya ham diqqatga sazovordir. Mazkur konsepsiya bo‘yicha harakat shakllari quyidagicha turlanadi: fizik harakat (elementar zarrachalar, maydon va aiomlarning harakati), kimyoviy harakat (atomlar va molekulalarning harakati) Vc bunda harakatning rivojlanishi ikki yo‘nalishga ajraladi: 1) harakat rivojlanishining yuqori yolialishida biologik harakat shakllanadi; 2) harakat rivojlanishining quyi yo‘nalishida esa geologik harakat shakllanadi, biologik harakatning taraqqiyoti ijtimoiy harakatga olib boradi.
