13. RƏQƏmsal transformasiya strategiyasinin əsas sahəLƏRI

4. Qrafik üsullar. Təşkilatın rəqabət üstünlüklərini qiymətləndirmək üçün qrafik metodun bariz nümunəsi rəqabət qabiliyyətinin poliqonu hesab edilə bilər. Bu halda, təşkilatın qiymətləndirilməsinin spesifik parametrlərini və ekspertlərin kəmiyyət göstəricilərini xarakterizə edən bir neçə şkalanın formalaşdırılmasından istifadə edərək, təşkilatların rəqabət qabiliyyətinin səviyyəsini təsvir edən rəqəmi (poliqon) təsvir etmək mümkün olur. Bir neçə çoxbucaqlı bir-birinin üstünə qoyularsa, müxtəlif subyektlərin rəqabət qabiliyyətinin müəyyən amilləri arasındakı fərqləri aydın görmək olar.

29. YENI BIZNES MODELLƏRIN ƏSAS RƏQABƏTQABILIYYƏTLILIK PARAMETRI

Qabaqcıl istehsal texnologiyalarına əsaslanan inkişafa və istehsala müasir yanaşmalar bazara çıxma müddətini azaltmağa və yeniləmələrə və təkmilləşdirmələrə iterativ yanaşmadan istifadə etməyə imkan verir. Burada təchizatçıların dəyişdirilməsi və yeni konsepsiya və məhsulların sınaqdan keçirilməsinin asanlığı imkan verir ki, müştəri ehtiyaclarına uyğunlaşma daha tez baş versin. Məsələn Tesla şirkəti real vaxt rejimində yeni seçimlər təqdim edir və proqram təminatının uzaqdan yenilənməsi vasitəsi ilə şikayətləri həll edir. Facebook xüsusi qrup istifadəçilər üçün gündə iki dəfə yenilənməni test edir və işə salır. Müasir biznes modellərinin ən mühüm vəzifəsi omnikanal (çoxkanallı) məkanın yaradılması, istənilən vaxtda və istənilən yerdə müştərilərin ehtiyaclarını ödəmək üçün bütün rəqəmsal və fiziki qarşılıqlı əlaqə kanallarında data (verilənlər) və informasiyanın sinxronlaşdırılmasıdır.

Beləliklə, yeni biznes modellərin əsas rəqabətqabiliyyətlilik parametri – yeni məhsulun bazara çıxarılması sürətidir (time-to-market).


30. İri ənənəvi korporasiyaların rəqəmsallaşması
2019-cu ildə rəqəmsal transformasiya strategiyaları bir sıra böyük korporasiyalar üçün ayrıca sənədlər kimi ortaya çıxdı. Bu, bir tərəfdən korporativ liderlərin gündəmində “rəqəmlərin” prioritetləşdirilməsindən və texnologiyaya xərclərin artımından xəbər verir, digər tərəfdən, biznesin rəqəmsallaşması daxili IT mütəxəsislərinin inkişafından təcrid olunmuş şəkildə nəzərdən keçirilməməyi dayandırıb. Ən bəsit formada autsorsinq getdikcə daha az etibarlı olur.
Outsorsinq öz məqsədləri üçün başqalarının əmək və ya avadanlıq resurslarından istifadə edilməsidir. Outsorsinqin əsas elementləri funksiyaların bir hissəsinin ötürülməsi haqqında müqavilənin mövcudluğu, yalnız əsas olmayan əməliyyatların ötürülməsi, müqavilənin uzun müddət (bir ildən çox) olması hesab edilə bilər.
Məsələn, Rusiyada Öz IT mütəxəssislərinin heyətini 5000 nəfərə çatdırmaq planlarını elan edən VTB 2019-cu ildə ikinci insorsunq dalğasının başlanğıcının simvolu oldu. Sberbank 2011-ci ildə Sbertech-i yaradaraq ilk dalğaya başlamışdı.
Outsorsinqdən fərqli olaraq, insorsinq xaricdən icraçının cəlb edilməsi deyil, həm təşkilatlarına, həm də kənardan müştərilərə xüsusi xidmətlər göstərə bilən öz strukturlarının yaradılmasıdır.
Bazar iştirakçılarının sözlərinə görə 2019-cu ildən insorsinq geniş yayılmağa başladı. Maliyyə, pərakəndə satış, logistika və istehsalla məşğul olan böyük və orta şirkətlər daxili proqram təminatının işlənib hazırlanmasını yaratmağa və peşəkarlaşdırmağa çalışır, bunun üçün beynəlxalq proqram təminatı tərtibatçılarını məsləhətçi kimi cəlb edir və ya işçilərini ovlayırlar.