18 – mavzu: iso 9000 seriyasidagi xalqaro standartlar bo’yicha ishlarni tashkil etish. Reja: 1

Bosh assambleyasi 
ISO 
Kengashi 
Standart-
lashtirish
tamoyil-
larini ilmiy 
o’rganish 
bo’yicha 
qo`mita 
(
STACO)
Texnik 
byuro 
(PLACO) 
Muvo-
fiqlikni 
baho-lash 
bo’-yicha 
qoi`mita 
(CASCO
) 
Rivojla-
nayotgan 
davlatlar-
ga yordam 
ko’rsa-tish 
bo’yicha 
qumita 
(DEVCO) 
Iste’molchi-
lar 
huquqlarini 
himoya 
qilish 
bo’yicha 
qumita 
(COPOLC) 
Standart 
namuna-
lar 
bo’yicha 
qumita 
(REMCO
) 
Ijro byurosi 
Markaziy kotibiat 
Texnik qo`mitalar 
Qumita osti qumitalar 
Ishchi guruhlar 
18.1-расм. ISO tashkilotining tashkiliy tuzilmasi 

---

DEVCO standartlashtirish sohasida rivojlanayotgan mamlakatlar takliflari 
o’rganadi va ushbu sohada bu mamlakatlarga ko’maklashish bo’yicha tavsiyalarni 
ishlab chiqadi. 
COPOLCO iste’molchilar qiziqishlarini va standartlashtirish orqali 
ko’maklashish imkoniyatlarni ta’minlash masalalarini o’rganadi hamda xalqaro 
standartlar to’g’risidagi zaruriy ma’lumotlarni ularga etkazish bilan shug’ullanadi. 
Bunda uni nashr etayotgan: “Iste’mol mahsulotlarini solishtirish sinovlari”, 
“Iste’molchilar uchun mahsulotlar to’g’risida axborotlar”, “Iste’mol mahsulotlarini 
ekspluatatsiya qilish tavsiflarini o’lchash usullari standartlarini ishlab chiqish” va 
boshqa qo’llanmalarini eng katta o’rin tutadi. 
REMCO standart namunalar (etalonlar)ga taalluqli masalalarbo’yicha 
qo’llanmalarni ishlab chiqish bilan shug’ullanadi. Bundan tashqari REMCO 
halqaro metrologiya tashkilotlari, xususan, MOZM – xalqaro qonunlashtiruvchi 
metrologiya tashkiloti bilan standart namunalar bo’yicha ISO ning faoliyatini 
muvofiqlashtiruvchi bo’lib hisoblanadi.
Xalqaro standartlarning loyihalarini texnikaviy qumitalar ishlab iqishadi. 
Texnikaviy qumitalar (TQ) muayyan texnika sohasida ishlovchi umumtexnik va 
qumitalarga bo’linadi. TQ doirasida qumita osti qumitalari (QQ) va ishchi ruhlar 
(IG) ishlashadi. 
ISO ning: xalqaro o’lchash birliklarini ishlab chiqishi; rezbalarning metrik 
tizimini qabul qilishi; barcha turdagi transportlarda yuklani tashish uchun 
konteynerlarning standart o’lchamlari va konstruktsiyasi tizimini qabul qilishi 
muhim ahamiyatga ega bo’lgan yutuqlarga erishgan. Hozirgi paytda juda muhim 
bo’lgan, ISO 9000 seriyali standartlarni ishlab chiqish TQ 176 “Sifatni ta’minlash 
tizimlari” qumitasining ishi ekanligi bilan dolzarb hisoblanadi.
ISO xalqaro standartlari majburiy bo’lib hisoblanmaydi, biroq, har bir davlat 
ularni to’liq qabul qilmasligi yoki umuman qabul qilmaslik huquqiga ega. Ammo, 
o’zining mahsulotlarini xalqaro bozorda raqobatbardoshligini ta’minlash uchun bu 
standartlarni qabul qilishga o’z-o’zidan majburdir. SHuning uchun bir qacha 
davlatlar standartlashtirish ob’ektlariga o’zining milliy standartlarini yaratmasdan 
mavjud bo’lgan mos standartlarni qo’llashga intilishadi.