1917 – 1920-yillar siyosiy-tarixiy geografiyasiga tavsif

Birmuncha keyinroq tojiklarning milliy o’z taqdirini o’zi belgi- lash shakli biroz o’zgardi. 1924-yil 4-oktabrdagi majlisda milliy-hu- dudiy chegaralanish bo’yicha O’zbekiston byurosi Tojikiston komis. Siyasining Tojikiston Avtonom Respublikasi va uning O’zbekiston ittifoqdosh respublikasiga kirishi to’g’risidagi qarorga rozilik berdi. Mana shu majlisning o’zida uzoq tortishuvdan keyin Panjikent va O’ratepa tumanlarining Tojikiston tarkibiga kirishiga qaror qilindi.

Birmuncha keyinroq tojiklarning milliy o’z taqdirini o’zi belgi- lash shakli biroz o’zgardi. 1924-yil 4-oktabrdagi majlisda milliy-hu- dudiy chegaralanish bo’yicha O’zbekiston byurosi Tojikiston komis. Siyasining Tojikiston Avtonom Respublikasi va uning O’zbekiston ittifoqdosh respublikasiga kirishi to’g’risidagi qarorga rozilik berdi. Mana shu majlisning o’zida uzoq tortishuvdan keyin Panjikent va O’ratepa tumanlarining Tojikiston tarkibiga kirishiga qaror qilindi.

1924-yil 14-oktabrda RSFSR Bolsheviklar Markaziy Ijroiya qo’mitasi II sessiyasi Turkiston Respublikasi Markaziy Ijroiya qo’ mitasining milliy-hududiy chegaralanish to’g’risidagi qarorini tojik xalqiga nisbatan ayrim o’zgarishlar bilan tasdiqladi. Tojik xalqiga Turkiston Markaziy Ijroiya qo’mitasi sessiyasi va Umumbuxoro qurultoy qarorida ko’rsatilgandek, O’zbekiston Respublikasi tarkibi-da muxtor viloyat emas, balki Tojikiston Avtonom Respublikasi tashkil etish huquqi berilishi maqsadga muvofiq ekanligini e’tirof qildi. Shu tariqa Bolsheviklar Markaziy Ijroiya qo’mitasi sessiyasi qaroriga muvofiq O’rta Osiyoda O’zbekiston va Turkmaniston republikalari, Tojikiston Avtonom Respublikasi, Qoraqalpog’iston va Qirg’iziston Avtonom viloyatlari tashkil topdi.

1924-yil 27-oktabrda SSSR Bolsheviklar Markaziy Ijroiya qo’- mitasi II sessiyasi Turkiston ASSR Markaziy Ijroiya qo’mitasi, So- vetlarning Umumbuxoro V qurultoyi va Sovetlarning Umumxorazm V qurultoyi favqulodda sessiyasining milliy-hududiy chegaralanish va yangi respublikalar hamda viloyatlar tashkil etish to’g’risidagi il- timosini qondirish va «mehnatkash xalqning erkin xohish bildirilishi eng yuqori qonundir», degan ifoda bilan tasdiqladi.