1.İxtiyari diqqət Qeyri-ixtiyari diqqət İxtiyaridən sonraki diqqət İxtiyari diqqət

1.Yaddasaxlama 2.Hifzetmə və unutma 3.Yadasalma 
1.Yaddasaxlama- xarici və daxili mühitin təsirinin beyində həkk 
olunmasıdır. Yaddasaxlama həmişə seçici olur. Yəni biz hər şeyi yadda 
saxlamırıq. Yaddasaxlama 3 əsas formada cərəyan edir: 
a) əksinialma və ya nəqşləndirmə- emosional sarsıntı yaradan, həyat 
əhəmiyyətli hadisələrin beyində həkk olunmasıdır. 
b)Qeyri ixtiyari yaddasaxlama- cismin dəfələrlə qavranılması sayəsində 
baş verir. Bunlar tam dəqiq olmur və dərin bilik üçün kifayət deyildir. 
c)İxtiyari yaddasaxlama- bu halda insan qarşısına məqsədlər qoyur 
materialı yadda saxlamaq üçün iradi səy göstərir. 
2.Hifzetmə və unutma- hifzetmə əslində unutma ilə mübarizəsayəsində 
mümkün olur. Bu mənada unutma çox məqsədə uyğun təbiki və zəruri 
prosesdir. 
3.Yadasalma- keçmişdən indiki an üçün zəruri olan informasiyanı 
canlandırılmasıdır. Tanıma, xatirə, niyyətsiz və niyyətli yadasalma ayırd 
edilir. Tanıma yadasalmanın nisbətən aşağı səviyyəsi kimi cismin 
təkrarən qavranılmasına istinad edilir. Bu mənada tanıma 
yadasalmadan sadə prosesdir. Xatirə prosesinin mərkəzində şəxsin özü 
onun başına gələn və ya şahidi olduğu hadisələr durur. Niyyətsiz 
yadasalma müəyyən cismin və ya hadisənin qarşıya xüsusi məqsəd 
qoymadan sanki öz özünə yada düşməsidir. Niyyətli yadasalma hər 
hansı bir cismi,hadisəni xüsusi səygöstərməklə yadasalınmasıdır.
34.Təfəkkürün ümumi səciyyəsi 
Cisim və hadisələr arasındakı əlaqə və münasibətlərin insan beynində 
ümumiləşmiş və vasitəli şəkildə əks olunmasından ibarət olan psixi 
prosesə deyilir. Psixologiyada təfəkkür ilk növbədə idrak fəaliyyəti kimi 
nəzərdən keçirilir. Onun özünəməxsus xüsusiyyətləri var. (nitqlə 

---

vəhdətdə olması vasitəli idrak prosesi olması ümumiləşmiş idrak prosesi 
olması)