2022 №4 240 ishlab chiqarish korxonalarida hosil bo'ladigan chiqindi suvlarni tozalash va qayta ishlash usullarini o'rganish qodirova Dilshodaxon To‘lanovna

Oqova suvlarni mexanik usulda tozalash
Oqova suvlarni tozalashning mexanik usulida 
oqova suv tarkibidagi erimagan mineral va organik aralashmalar ajratib olinadi. Sanoat oqova 
suvlarini mexanik tozalashda fizik-kimyoviy, kimyoviy, biologik va termik usullardan birini 
qollab, suvni yuqori darajada tozalashga erishishga harakat qilinadi. M exanik usullar bilan 
tozalash oqova suvlar tarkibidagi muallaq moddalarni 90+95% gacha ajratib olishda va organik 
ifloslanish (to iiq KBBE) ko‘rsatkichi bo‘yicha 20—25% gacha kamaytirishni ta’minlaydi. 
Oqova suvni tozalashda diametri turlicha kattalikdagi panjaralar yordam ida suzib olish, 
tindirish, tiniqlashtirish, filtrlash va 22 sentrifugalash kabi jarayonlardan foydalaniladi. Suv 
tozalash inshootlarining hajmiy kattaligi, ularning turi asosan oqova suvning miqdori, tarkibi va 
xossalariga, shuningdek, suvga keyingi ishlov berish jarayonlariga bog‘liq bo‘ladi. Oqova suvni 
to‘liq tindirish uchun to‘rsimon barabanli filtrlar yoki mikrofiltrlar hamda yuqori bosimli filtrlar, 
penopoliuretanli yoki penoplastli suzib yuruvchi filtrlar ishlatiladi. Bunda oqova suvlarni 
kimyoviy moddalarni qo‘llamasdan tozalanadi. Oqova suvlarni muallaq zarrachalardan tozalash 
usulini tanlash jarayon kinetikasini hisobga olgan holda amalga oshiriladi. Sanoat oqova 
suvlaridagi muallaq zarrachalarning o ‘lchami juda katta chegaralarda (zarrachalarning diametri 

---

UIF-2022: 8.2
SCIENCE AND INNOVATION
 
ISSN: 2181-3337

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL

2022 
№4
245 
5+1 O'9 dan 5+1 O'4 m gacha) boMishi mumkin. 0 ‘lchami 10 mkm gacha bo'lgan zarrachalar 
uchun oxirgi cho‘kish tezligi 10'2 sm /s dan kichik bo‘ladi. Agar zarrachalar yirik bo‘lsa 
(diametri 30—50 mkm va undan katta), u holda Stoks qonuniga muvofiq ular tindiriladi 
(ixtiyoriy cho'kish — gravitatsion kuchlar ta ’sirida) yoki suzib olinadi. Shuni qayd etish 
lozimki, suv tarkibidagi aralashm alarning konsentratsiyasi ko‘p bo'lsa tindiriladi, 
konsentratsiyasi kichik bo‘lsa, suzib olinadi.