’374=512. 162 Ббк 81. 2 Азе-4

ДАВЕДАЧН|Ы прым. ~ая, ~ае, ~ыя; sor-
ğu, məlumat; ~ае бюро məlumat bürosu.
ДАВЕДВА|ЦЦА  незак.  ~юся,  ~ешся, 
~ецца,  ~юцца;  soruşub  öyrənmək,  xəbər 
tut maq;  ~цца  аб  здароўі  хворага  xəstənin 
əh valından xəbər tutmaq. 
ДАВЕД|КА ж. ~кi, ~ак; 1. məlumat, soraq;
 
атрымаць ~ку па тэлефоне telefonla mə-
lumat almaq;
 
2. arayış;
 
~ка з месца працы 
iş yerindən arayış.
ДАВЕДНIК м. ~а, ~аў; sorğu kitabı;
 
бiб­
лiяграфíчны ~ biblioqrafik
 
sorğu kitabı.
ДАВ|ЕЗЦI зак. ~язу, ~язеш, ~язе, ~язём, 
~езяце, ~язуць; aparmaq;
 
~езцi пасажыра 
да дома sərnişini evinə aparmaq. 
ДАВЕР м. ~у; мн. няма; etibar, etimad; inam; 
аказваць  ~  etimad  göstərmək,  страчваць  ~ 
etibarını itirmək, апраўдаць ~ etimadını do­
ğ rultmaq, заслугоўваць ~ etimadını qazan­
maq; сін. давер’е.
ДАВЕРАНАСЦ|Ь ж. ~i, ~ей; etibarnamə, 
vəkalətnamə; атрымаць грошы па ~i pulu 
vəkalətnamə ilə almaq. 
ДАВЕРАН|Ы 1. прым. ~ая, ~ае, ~ыя; vəkil 
edilmiş; ~ая асоба vəkil edilmiş şəxs; 2. наз. 
м. ~ага, ~ых; müvəkkil; ~ы ў справах işlər 
müvəkkili.
ДАВЕР’|Е н. ~я; мн. няма; etibar, etimad; 
inam; сін. давер.
ДАВАЗІЦЬ
ДАВУЧВАЦЬ

73
ДАГ|АДЗІ́ЦЬ зак. ~аджу, ~одзiш, ~одзiць, 
~одзяць; гл. Дагаджаць. 
ДАГАДЛIВ|Ы  прым.  ~ая,  ~ае,  ~ыя;  tez 
qanan,  tez  başa  düşən,  arif;  ~ае  дзiця  tez 
başa düşən uşaq.
ДАГАЛА прысл. lüt;
 
раздзець ~ lüt soyun­
durmaq. 
ДАГАНЯ|ЦЬ  незак.  ~ю,  ~еш,  ~е,  ~юць 
(зак. дагнаць); çatmaq, yetişmək; ~ць та­
варыша yoldaşlarına çatmaq, ~ць пера да­
вiкоў qabaqcıllara çatmaq.
 
ДАГАРА|ЦЬ  незак.  ~ю,  ~еш,  ~е,  ~юць; 
axıradək  yanmaq;
 
дровы  ~лi  дрэнна  odun 
axıradək pis yanırdı.
ДАГАРЫ прысл. yuxarıya, yuxarı. 
ДАГАР|ЭЦЬ  зак.  ~у,  ~ыш,  ~ыць,  ~аць; 
yanmaq;
 
запалка ~эла да канца kibrit axı­
radək yandı.
ДАГАСА|ЦЬ  незак.  ~ю,  ~еш,  ~е,  ~юць;  
гл. Дагаснуць.
ДАГАС|НУЦЬ зак. ~ну, ~неш, ~не, ~нуць 
(незак.  дагасаць);  sönmək;
 
вогнiшча  ~ла 
tonqal söndü, зара ~ла üfüq söndü.
ДАГЕСТАН|ЕЦ м. ~ца, ~цаў; dağıstanlı. 
ДАГЕСТАНСК|I прым. ~ая, ~ае, ~iя; da-
ğıstan; ~i ландшафт dağıstan landşafti.
ДАГЛЕДЖВА|ЦЬ незак. ~ю, ~еш, ~е, ~юць; 
гл. Дагледзець.
ДАГЛЕ|ДЗЕЦЬ зак. ~джу, ~дзiш, ~дзiць, 
~дзяць (незак. дагледжваць); baxmaq;
 
~дзець 
фiльм  да  канца  filmə  axıradək  bax maq,
 
~дзець агарод bostana baxmaq, ~дзець дзя­
цей uşaqlara
 
baxmaq. 
ДАГЛЯДА|ЦЬ незак. ~ю, ~еш, ~е, ~юць; 
1. qulluq etmək; baxmaq; ~ць хворага xəs­
təyə qulluq etmək, ~ць кветкi güllərə bax­
maq (qulluq etmək); 2. pərəstişkarlıq etmək.
ДАГ|НАЦЬ  зак.  ~аню,  ~онiш,  ~онiць, 
~оняць; гл. Даганяць. 
ДАГЭТУЛЬ прысл. indiyə qədər. 
ДАДАТКОВ|Ы прым. ~ая, ~ае, ~ыя; əlavə; 
~ыя заняткi əlavə məşğələlər, ~ы час əlavə vaxt.
ДАДУМА|ЦЦА зак. ~юся, ~ешся, ~ецца, 
~юцца; bir fikrə gəlmək, bir nəticəyə gəlmək. 
ДА|ЕСЦI  зак.  ~ем,  ~ясí,  ~есць,  ~ядуць;  
гл. Даядаць.
ДАВУЧ|ЫЦЦА  зак.  ~уся,  давýч|ышся, 
~ыцца, ~ацца; гл. Давучвацца. 
ДАВУЧ|ЫЦЬ  зак.  ~у,  давýч|ыш,  ~ыць, 
~аць (незак. давучваць); 1. axıradək öyrən-
mək;  ~ыць  верш  şeiri  axıradək  öyrənmək;  
2. oxut maq; ~ыць дзяцей да вясны yaza qə­
dər uşaq ları oxutmaq.
ДАВЯРА|ЦЬ  незак.  ~ю,  ~еш,  ~е,  ~юць;  
1
. 
inanmaq, etibar etmək; ~ць сябру dostuna 
etibar  etmək,  ~ць  урачу  həkimə  inanmaq;  
2
. 
ümid etmək, ümid olmaq; можна ~ць яму 
дзяцей uşaqları ona ümid etmək olar. 
ДАВЯРША|ЦЬ незак. ~ю, ~еш, ~е, ~юць; 
гл. Давяршыць.
ДАВ|ЯРШЫЦЬ  зак.  ~яршу,  ~ершыш, 
~ер шыць, ~ершаць (незак. давяршаць, да-
верш ваць); axıra çatdırmaq; ~яршыць пача­
тую справу başlanmış işi axıra çatdırmaq.
ДАГАВАРВА|ЦЦА  незак.  ~юся,  ~ешся, 
~ецца, ~юцца;
 
гл. Дагаворвацца. 
ДАГАВАРВА|ЦЬ i ДАГАВОРВА|ЦЬ не­
зак. ~ю, ~еш, ~е, ~юць; гл. Дагаварыць.
ДАГАВ|АРЫЦЦА зак. ~аруся, ~орышся, 
~орыцца,  ~орацца;  (незак.  да гаварвацца  
i дагаворвацца); danışmaq, razılaşmaq; кан­
чаткова ~арыцца qəti olaraq razılaşmaq.
ДАГАВ|АРЫЦЬ зак. ~ару, ~орыш, ~орыць, 
~ораць (незак. дагаварваць i да га вор ваць);
 
sözünü axıradək demək;
 
не даў ~арыць sö­
zümü axıradək deməyə imkan ver mə di.
ДАГАВОР  м.  ~у,  ~аў;  müqavilə;  мíрны 
~  sülh  müqaviləsi,  заключыць  ~  müqavilə 
bağlamaq.
ДАГАВОРВА|ЦЦА  незак.  ~юся,  ~ешся, 
~ецца, ~юцца;
 
гл. Да гаварыцца. 
ДАГАВОРН|Ы прым. ~ая, ~ае, ~ыя; mü-
qa vilə; ~ая цана müqavilə qiyməti. 
ДАГАДА|ЦЦА  зак.  ~юся,  ~ешся,  ~ецца, 
~юцца; гл. Дагадвацца. 
ДАГАДВА|ЦЦА незак. ~юся, ~ешся, ~ец-
ца, ~юцца (незак. дагадацца);
 
anlamаq, ba-
şa düşmək, duymaq;
 
ён ~ўся аб намерах во­
рага o, düşmənin niyyətini başa düşdü.
ДАГАДЖА|ЦЬ незак. ~ю, ~еш, ~ае, ~юць 
(зак. дагадзíць); z azı salmaq, təmin etmək, 
qane etmək.
ДАВУЧЫЦЦА
ДАЕСЦI

74
ДАКЛАДНАСЦ|Ь ж. ~i; мн. няма; də qiq-
lik, düzgünlük, sərrastlıq.
ДАКЛАДН|Ы прым. ~ая, ~ае, ~ыя; dəqiq, 
doğru, düzgün; ~ыя прыборы dəqiq cihazlar. 
ДАКЛАДЧЫК м. ~а, ~аў; məruzəçi.
ДАКРАНА|ЦЦА незак. ~юся, ~ешся, ~ец-
ца, ~юцца (зак. дакрануцца); dəymək, to xun-
maq, əl vurmaq. 
ДАКРАН|УЦЦА зак. ~уся, ~ешся, ~ецца, 
~уцца; гл. Дакранацца. 
ДАКУМЕНТ м. ~а, ~аў; sənəd; праверыць 
~ы sənədləri yoxlamaq, падаць ~ы ва ўнi­
версiтэт  sənədlərini  universitetə  vermək, 
пры ём ~аў sənədlərin qəbulu, ~ аб адука­
цыi təhsil haqqında sənəd.
ДАКУМЕНТАЛЬН|Ы  прым.  ~ая,  ~ае, 
~ыя; sənədli; ~ы фiльм sənədli film. 
ДАЛ|АЖЫЦЬ зак. ~ажу, ~ожыш, ~ожыць, 
~ожаць; гл. Дакладваць. 
ДАЛЕЙ прысл. 1.
 
sonra, daha sonra, ondan 
sonra; што будзе ~? sonra nə olacaq? што 
~? вəs sonra? 2. davamı; расказаць ~ da va­
mını danışmaq; ◊ i гэтак ~ (i г. д.) və ilaxir 
(və i. a.);
 
~ некуды bundan o yanı yoxdur, 
son həddir. 
ДАЛЕЙШ|Ы  прым.  ~ая,  ~ае,  ~ыя;  gələ-
cək, sonrakı; ~ыя падзеi sonrakı hadisələr; 
◊ у ~ым gələcəkdə, bundan sonra. 
ДАЛЁКА  прысл.  1.  uzaq,  uzaqda;  жыць 
~  ад  горада  şəhərdən  uzaqda  yaşamaq, 
паехаць  ~  uzağa  getmək;
 
2.  у  знач.  вык. 
çox qalıb;
 
яшчэ ~ hələ çox qalıb, да вясны ~ 
yaza çox qalıb; 3. яму ~ за пяцьдзясят onun 
yaşı əllini keçib, ~ за поўнач gecə yarıdan 
keçib. 
ДАЛЁК|I  прым.  ~ая,  ~ае,  ~iя;  uzaq;  ~iя 
краíны uzaq ölkələr, ~i шлях uzaq yol, ~ая 
будучыня uzaq gələcək. 
ДАЛІКАТН|Ы прым. ~ая, ~ае, ~ыя; zərif, 
incə, nəfis, ləziz; ~ыя стравы ləziz yeməklər, 
~ы густ incə zövq; сін. вытанчаны. 
ДАЛÍН|А  ж.  ~ы,  ~;  vadi;  горная  ~а  dağ 
vadisi, ~а рэчкi çay vadisi, знаходзiцца ў ~е 
vadidə yerləşmək.
ДАЛОН|Ь  ж.  ~i,  ~яў;  ovuc;
 
◊  як  на  ~і 
ovnun içi kimi. 
ДАЕ|ХАЦЬ зак. ~ду, ~дзеш, ~дзе, ~дуць; 
гл. Даязджаць. 
ДАЖДЖЛÍВ|Ы  прым.  ~ая,  ~ае,  ~ыя; 
yağışlı, yağmurlu; ~ае надвор’е yağışlı hava. 
ДАЖЫВА|ЦЬ незак. ~ю, ~еш, ~е, ~юць; 
гл. Дажыць.
ДАЖЫН|КІ  мн.  ~ак;  адз.  няма;  dojınki 
(biçin bayramı).
ДАЖЫ|ЦЬ  зак.  ~ву,  ~веш,  ~ве,  ~вём, 
~вяце, ~вуць (незак. дажываць); yaşamaq, 
sağ qalmaq; ~ць да ста гадоў yüz il yaşa­
maq, калí ~ву sağ qalsam... 
ДАЗВАЛЯ|ЦЦА незак. 1 і 2 ас. не ўжыв., 
~ецца, ~юцца; icazə verilmək; тут палíць 
не ~ецца burada siqaret çəkməyə icazə ve­
rilmir. 
ДАЗВАЛЯ|ЦЬ незак. ~ю, ~еш, ~е, ~юць; 
гл. Дазволіць.
ДАЗВОЛ  м.  ~у,  ~аў;  icazə;  атрымаць  ~ 
icazə almaq, сысці без ~у icazəsiz getmək.
ДАЗВОЛІ|ЦЬ  зак.  ~ю,  ~іш,  ~іць,  ~яць 
(незак.  дазваляць);  1.  icazə  vermək,  izin 
vermək;  ~ць  дзецям  гуляць  uşaqlara  gəz­
məyə icazə vermək; 2. həll etmək; ~ць пы­
танне məsələni həll etmək.
ДАÍЦЬ незак. даю, доiш, доiць, дояць (зак. 
падаíць); sağmaq; ~ карову inəyi sağmaq.
ДАЙСЦÍ  зак.  дайду,  дойдзеш,  дойдзе, 
дойдуць; гл. Даходзiць.
 
ДАК|АЗАЦЬ  зак.  ~ажу,  ~ажаш,  ~ажа, 
~ажуць; гл. Даказваць. 
ДАКАЗВА|ЦЬ незак. ~ю, ~еш, ~е, ~юць 
(зак.  даказаць);  sübut  etmək;  я  ~ў  яму, 
што меў рацыю haqlı olduğumu ona sübut 
edirdim.
ДАКЛАД  м.  ~а,  ~аў;  məruzə;  рабíць  ~ 
məruzə etmək, справа здач ны ~ hesabat mə­
ru zəsi,  выступаць  з  ~ам  məruzə  ilə  çıxış 
etmək,  тэма  ~а  mə ru zənin  mövzusu;  сін. 
вы ступленне.
ДАКЛАДВА|ЦЬ незак. ~ю, ~еш, ~е, ~юць 
(зак. далажыць); məlumat vermək; ~ць ка­
мандзíру  komandirə  məlumat  vermək,  ~ць 
аб рабоце iş haqqında məlumat vermək.
ДАКЛАДНА  прысл.  düz,  dəqiq,  düzgün; 
гадзíннік iдзе ~ saat düz işləyir.
ДАЕХАЦЬ
ДАЛОНЬ

75
ДАН|ЕСЦIСЯ  зак.  1  i  2  ас.  не  ўжыв., 
~ясецца, ~ясуцца; gəlmək, çatmaq; ~еслася 
радасная вестка xoş xəbər gəldi.
ДАНОС м. ~у, ~аў; 1. gizli məlumat, xəbər; 
2. xəbərçilik. 
ДАНОС|IЦЦА  незак.  1  i  2  ас.  не  ўжыв., 
~iцца, ~яцца; eşidilmək, gəlmək; з акна ~iц­
ца песня pəncərədən mahnı eşidilir. 
ДАН|ЫЯ мн. ~ых; адз. няма;
 
1. məlumat; 
па афiцыйных ~ых rəsmi məlumatlara görə; 
2.  bacarıq,  keyfiyyət;  у  яго  ёсць  усе  ~ыя 
оnda bütün keyfiyyətlər var.
ДАПАМО|ГА  ж.  ~гi,  ДМ  ~зе;  мн.  няма; 
yardım;
 
грашовая  ~га  pul  yardımı,  меды­
цынская ~га tibbi yardım.
ДАПАМОЖНIК м. ~а, ~аў; vəsait; вучэб­
ны ~ dərs vəsaiti. 
ДАПАМОЖН|Ы  прым.  ~ая,  ~ае,  ~ыя; 
köməkçi, yardımçı; ~ы атрад köməkçi dəstə; 
грам. ~ы дзеяслоў köməkçi fel.
ДАПАСАВАНН|Е  н.  ~я,  ~яў;  грам.  uz-
laşma; сувязь ~я uzlaşma əlaqəsi.
ДАПАЎНЕНН|Е  н.  ~я,  ~яў;  1.  əlavə,  əlavə 
etmə  (edilmə);  ~е  да  iнструкцыi  təlimata 
əlavə; 2. грам. tamamlıq; прамое ~е vasitə­
siz tamamlıq, ускоснае ~е vasitəli tamam lıq; 
◊ у ~е да… əlavə olaraq.
ДАПАЎНЯЛЬН|Ы  прым.  ~ая,  ~ае,  ~ыя; 
грам.  tamamlıq;  ~ыя  даданыя  сказы  ta­
mam lıq budaq cümlələri.
 
ДА