4. Axborot jarayonlarining dasturiy ta’minoti

Amaliy darajadagi dasturiy ta’minot
. Amaliy darajadagi dasturiy ta’minot 
o’zida aniq bir vazifani bajaruvchi amaliy dasturlar majmuini mujassamlashtiradi. 
Tabiiyki amaliy darajadagi dasturiy ta’minotlar va tizimli dasturiy ta’minotlar 
orasida bevosita o’zaroaloqa mavjud bo’ladi. 
Dunyoda kompyuter texnikasini jadal rivojlanishi, dasturiy mahsulotlarni 
ham shunday jadallik bilan rivojlanishiga olib keldi. Dunyoda kompyuterlarni 
ommaviylashuvini dasturiy ta’minotlarsiz tassavur qilib bo’lmay qoldi. 
Kompyuterlarning rivojlanishini tijorat sohasini apparat ta’minoti (hardware) va 
dasturiy ta’minoti soft (software) kabi ikkita katta qismlarga ajratilishiga olib keldi. 
Dunyoda 
Microsoft, Oracle, Sun, Borland
kabi dasturiy mahsulotlar ishlab 
chiqaruvchi kompaniyalar yuzaga keldi. 
 Hisoblash 
texnika 
vositalarini 
tezkorlik 
bilan 
rivojlanishi 
va 
kompyuterlarning qo’llanish sohalarini tobora kengayib borishi dasturiy 
ta’minotlar evolyusiyasi jarayonini tezlashtirdi. 
Agar oldin dasturiy ta’minotlarning asosiy kategoriyalari (operatsion 
tizimlar, translyatorlar, amaliy dasturlar paketi) barmoq bilan sanarli bo’lsa, hozirgi 
vaqtga kelib u tugal bir rivojlanish tomoniga o’zgardi. Yangi dasturiy ta’minotlarni 
ishlab chiqishda tugal bir yangi bo’lgan yondoshuvlar yuzaga keldi. Bu jarayon 
talab qilinadigan dasturiy mahsulotlar bilan bozordagi amaldagi dasturiy 
mahsulotlarning nisbatini keskin o’zgarishiga olib keldi. 

---

4.Urdushev X. Informatika va axborot texnoljgiyalari. SamQXI.uz
6 
Kompyuterning uchta asosiy sinfga ajratish qabul qilingan, bular: 
tizimli 
dasturlar; amaliy dasturlar va instrumental (uskunaviy) dasturlar.