16
8-jadval
Aholining keksayish shkalasi
Manba:Abdurahmonov Q., Abduramanov H. Demografiya. T.: Noshir, 2011. 96 b
Jadvaldan ko‘rinib turibdiki, BMT demograflari aholining
keksayish darajasini
baholash uchun keksalik yoshining boshlanish chegarasmi asos qilib olgan va unga
ko‘ra, aholining yosh tarkibida 65 va undan yuqori yoshdagilarning ulushi 7,0
foizdan oshsa hudud aholisi demografik qari hisoblanadi. Agar dunyo mamlakat-
larmi ushbu tasnif bo‘yicha
guruhlarga ajratsak, quyidagi holatni ko’ramiz. Unga
ko‘ra:
61 mamlakat aholisi demografik qari;
58 mamlakat aholisi demografik qarish bo‘sag‘asida;
73 mamlakat aholisi demografik yosh;
23 mamlakat haqida ma’lumot yetarli darajada emas.
Endi yuqoridagilarga asoslangan holda, O'zbekiston
aholisining keksayish
darajasini baholaydigan bo‘lsak, fransuz demograflari tasnifi bo‘yicha 60 va undan
yuqori yoshdagilar aholining 6,0 foizini tashkil etadi va respublika aholisi
demografik
nuqtai nazardan yosh, BMT demograflari tasnifi bo‘yicha esa 65 va
undan yuqori yoshdagilar aholining 4,5 foizini tashkil etadi va respublika aholisi
demografik qarish bo‘sag‘asida turibdi.
Aholining keksayishi juda uzoq vaqt davomida
aholining takror barpo
bo‘lishidagi o‘zgarishlar, aholi migratsiyasi va urashdan keyingi sanitar-
demografik holatlar kabi murakkab omillar tufayli sodir bo‘ladi.
Bugungi kunda
aholi keksayishi jarayonining quyidan yoki yuqoridan rivojlanib borishiga qarab
«quyidan keksayish» va «yuqoridan keksayish» kabi turlarga ajratiladi:
Bosqich
65 va undan yuqori
yoshdagilar ulushi, %
hisobida
Aholining qarish
darajasi
Dostları ilə paylaş: