6-mavzu: Qo‘zg‘almas kolonnaga nisbatan burilish Reja 1

6.2-rasm. BK.SM-5-5A krani burilish mexanizmining kinematik
sxemasi.
1 — chervyakli reduktor, 2 — vertikal val, 5 — dvigatel, 4 — tormoz, 5 — chervyakli val, 6 — prujina, 7 — siquvchi disk, 8 —kallakning burilish qismi 9 — burilmaydigan kallak.

6.3-rasm. Dvigateli gorizontal joylashgan MSK-5-20 krani burilish mexanizmining kinematik sxemasi.
1 — dvigatel, 2 — tormoz, 3 — reduktor, 4 — konusli tishli uzatma, 5 — vertikal val, 6 — buriluvchi doira.

6.4-rasm. ABKS-5 krani burilish mexanizmining kinematik
sxemasi.
1 — elektrodvigatel, 2 — tormoz, 3 — maxovik, 4, 5 — reduktorlar, 6 —platforma aylanish doirasi.

6.5 – rasm. Burish mexanizmlarining sxemalari.


6.2. Burish mexanizmlarini dinamik hisoblash.
Tayanchlar ta’sir qiladigan vertikal kuch V kranning barcha buriluvchi qismlari og‘irligi yig‘indisiga teng:

buriluvchi qismlari elementlari og‘irliklarininng yig‘indisi.
G_gr -yuk, ilgak va kanatlar og‘irligi
G_np  -posangi og‘irligi

6.6-rasm Strelali kranning sxemasi.
Solishtirma metall sig‘imi
(t/tm),
Q _kr, Q_gr, R –mos ravishda kran massasi, uning yuk ko‘taruvchanligi va qulochi
Pastki va yuqorgi tayanchlarga ta’sir qiluvchi gorizontal kuchlar N

Kolonna o‘qiga nisbatan tayanchlarga ishqalanishdan hosil bo‘lgan qarshilik momenti


,
-vertikal kuchdan hosil bo‘lgan pastki tayanchdagi ishqalanish momenti
-gorizontal kuchdan hosil bo‘lgan pastki va ustki tayanchlardagi ishqalanish momenti
Vertikal kuchdan pastki tayanchdagi ishqalanish momenti

d₁  -pastki tayanchdagi podshipnikning o‘tqazish bo‘yicha sapfa diametri
f = 0,015 - dumalash podshipnigining ishqalanish koeffitsienti


;
;
d₂  -ustki tayanchdagi podshipnikning o‘tqazish bo‘yicha sapfa diametri
Burilmaydigan kolonnada t/tm, buriladiganda t/tm
Bitta jismga eng katta yuklanish
,
r _kr – aylana yo‘lakchasi radiusi;
p – dumalash jismlari soni;
- tayanch reaksiyaning gorizontalga qiyalik burchagi
N dumalash jismlarining chidamlilik bo‘yicha o‘lchamlarini tanlash imkonini beradi.

Kranning burilishdagi qarshilik momenti

pri  ;
Inersiya kuchi qarshilik momenti

I - kran va mexanizmlarning buriluvchi qismlarining inersiya momenti ;
- kranning burchak tezlanishi, rad/s ;
,
- burilish mexanizmning aylanuvchi qismlarning inersiyasini hisobga oluvchi koeffitsient,
- aylanuvchi geometrik radiuslarning inersiya radiuslariga keltirilgan koeffitsient
t_i – aylanishga qatnashayotgan kran qismlarining har birining massasi;
x_i - kran i-qismi massasi markazidan kranning aylanish o‘qigacha bo‘lgan masofa.
Burchak tezlanish
;
j_d  - yukning chiziqli tezligi

Shamol yuklanishi qarshilik momenti

, ,  - mos ravishda, kranning burilish qismiga, yukka, posangiga shamol yuklanishi
,  – kranning burilish o‘qidan burilish qismi, posangining shamol yuklanishigacha bo‘lgan masofa
Kran qiyalikda ( = 0,005) bo‘lsa qiyalik qarshilik momenti

Kran burilishiga maksimal qarshilik momenti
.
M_s -  qarshilik statik momenti (Nm);
Mi- inersiya kuchi qarshilik momenti (Nm);
Mv- shamol yuklanishi qarshilik momenti (Nm);
Mu- qiyalik qarshilik momenti (Nm);
Burilish mexanizmi yuritmasi uchun zarur statik quvvat
(kVt),
n_kr -kranning aylanish chastotasi

Elektrodvigatelning statik quvvati

,
Elektrodvigatelning ishga tushirish quvvati
.