Zamonaviy o‘qituvchining asosiy kompetensiyasi: 1.
O‘z “ta’limiy kamchiliklari”ni mustaqil tuzatib, talabalar bilan birga
o‘qishni bilish.
2.
Talabalarni mustaqil faoliyatini rejalashtirish va tashkil etishni bilish.
3.
O‘quv jarayonini sahnalashtirish bunda turli xil faoliyat usullaridan
foydalanish, ularga talabalarning moyilligi va qiziqishiga qarab ishlarni
taqsimlash ko‘nikmasiga ega bo‘lish.
4.
Tadqiqotchilik
tafakkuriga,
talabalarda
tadqiqotchilik
ko‘
nikmasini tashkil etishni bilishi kerak.
5.
Talabalarni yutuq va rivojlanishlarini baholash tizimi dan
foydalanish.
6.
O‘quv jarayonida kompyuter texnologiyalaridan foydalanish ni
bilish.
7.
Dars jarayonida suhbat va bahs-munozara olib borish, talabalar
o‘zlari xohlab aytmoqchi bo‘lgan fikr, qarash va munosabatlarini bayon eta
olishlariga yo‘naltirilgan muhit yaratish. Nafaqat talabalar bir-birlari bilan
balki, o‘qituvchi bilan ham shaxsiy qarash va munosabat, tanqidlarni tahlil
qilishlari kerak.
O‘qituvchining tayanch pedagogik kompetensiyasi yuzasidan Rossiyada
kasbiy standart talablari ishlab chiqarilgan bo‘lib, ular:
ijtimoiy-shaxsiy kompetensiya;
pedagogik faoliyat maqsad va vazifalarini amalga oshirish;
o‘quv faoliyati motivatsiyasi;
informatsion kompetensiya;
pedagogik dasturlarini ishlab chiqish va qaror qabul qilish;
o‘quv faoliyatini tashkil etish.
Yuqoridagilardan kelib chiqqan holda, oliy ta’lim o‘qituvchisi kasbiy
kompetensiyasi tizimi uchun tayanch hisoblangan bir necha turini tilga
olishimiz mumkin.
1. Aksiologik kompetensiya(rivojlanish va takomillashuv) – shaxs
qadriyatlari, individligi, kasbiy pedagogik faoliyat maqsadlarini chuqur
anglashi, kasbiy yetik madaniyatga ega bo‘lishi, o‘z kasbini yashashdan
maqsadi deb bilishi, talabalarni o‘qitish jarayonlarini ijtimiy-madaniy
qadriyatlarni kashf etish deya bilishi, pedagogik fanlarning insonparvarlik
funksiyalarini chuqur idrok qilishi.