8-sinf 1-bilet Hujayraning kimyoviy tarkibi

Oshqozon- ichak kasalliklari va ularni oldini olish

Ovqatlanish tartibining buzilishi, o‘ta achchiq, sifatsiz tayyorlangan taomlar, spirtli ichimliklarning muntazam iste’mol qilinishi oshqozon shilliq pardasining yalligManishi - gastritga yoki ingichka ichak shilliq pardasining yallig‘lanishi enteritga olib keladi. Bu kasalliklarda qorin og'rib, ich ketish yoki qabziyat paydo boladi, ba'zan odamning ko'ngli ay nib, qayt qiladi. Botulizm eskirib qolgan go‘shtli oziq-ovqat iste’mol qilinganida ovqatdan zaharlanish oqibatida paydo boladi. Kasallangan odamga bir necha piyola iliq suv ichiriladi. So‘ngra tomoqqa chpy qoshiq yoki barmoq tiqib, sun’iy qusdirish orqali ovqat oshqozondan chiqarib tashlanadi.
Ichburugvabo, ichterlama, yuqumli gepatit kabi kasalliklar mikroblari asos an pashshalar orqali yuqadi, Bu kasalliklar mikroblari ichimlik suvi va ba’zan bemor foydalangan narsalax orqali ham yuqishi mumkin. Yuqumli kasalliklarga qarshi kurashda antibiotik dori-darmonlardan keng miqyosda foydalaniladi.Eskirgan mahsulotlarning iste’mol qilinishi ovqatdan zaharlanishga sabab boladi. Bunday hollarda ovqatni oshqozondan tezroq chiqarib tashlash lozim Buning uchun yuqorida ko^crsatilganidek, sun’iy qayt qilish (qusish) paydo qilinadi.
3.Ko`rish o`tkirligini aniqlash.
Kerakli jihozlar va asboblar: Golovin jadvali, metr, ko'rsatkich.
Ishm bajarish tartibi:
Tiishmtirish Ko‘z qorachig'i yorug'likda torayib, qorong‘ilikda kengayadi.
Har ikkala ko‘zning qorachig‘i bir vaqtda kengayish va torayish xususiyatiga ega. Buning boisi shundaki, ikkala ko‘rish nervlari ning nerv tolalari bosh miya pastki qismida kesishadi, ya’ni o‘ng ko'zning ko'rish nervi tolalarining yarmi miyaning chap tomoniga, chap ko‘zning ko'rish nervi tolalarining yarmi miyaning o‘ng tomoniga o'tadi. Bu tolalar ikkala yarimsharlaming o‘rta miya sohasidagi to‘rt tepalik, deb ataluvchi po‘slloqosli nerv markaziga boradi. U yerda ko'rish nervidagi qo‘zg‘alish ko‘z soqqasini harakatlantiruvchi nerv markaziga o‘tadi va uning tolasi orqali ko‘z soqqasiga kelib, ikkala ko‘zning qorachig‘ini ham bir vaqtda o‘zgartiradi,
Golovin jadvali yorug'lik yaxshi tushadigan devorga osib qo‘yiladi;
tekshiriluvchi o'quvchi jadvaldan 5 m narida tik turadi. U awal ko‘zini daftar (kitob) bilan to‘sib, o‘ng ko‘zi bilan jadvalni yuqoridan pastki qatorga tomon o‘qiydi;
tekshiruvchi jadval yonida turib, ko'rsatkich bilan jadvaldagi harflarni yuqori qatordan pastki qatorga tomon ko‘rsatadi;
tekshiriluvchi ma’lum qatorga kelib, harflarni to‘g‘ri aniqlay olmasa, qatordan yuqoridagi qatorning ko‘rsatkichi uning ko‘z o‘tkirligini aniqlaydi. Shu qatorning boshida yozilgan raqamga ko‘ra uning ko‘z o‘tkirligi aniqlanadi. 0‘ng ko'zidan so‘ng chap ko‘zining ko‘rish o'tkirligi aniqlanadi;
Izoh. Ko'rish o'tkirligi normal odam jadvalning 10-qatorigacha harflarni ikkala ko‘zi bilan aniq ko'ra oladi. Shunda ko‘zlarning ko‘rish o‘tkirligi 1,0 deb belgilanadi. 10-qatordan yuqoridagi qatorlarni ko‘ra olganda ko'rish o‘tkirligi har qaysi qatorga 0,1 ga kamayib boradi. Masalan, 9-qator - 0,9, 8-qator - 0,8 va hokazo.