217
Turli antibiotiklar har xil mikroorganizmlarga o’ziga xos ta’sirga
egadilar. penisillinlarning ta’sir etish spektri juda keng hisoblanadi.
Ular bir qator grammusbat(stafilokokk, pnevmokokk, streptokokk) va
ayrim grammanfiy (gonokokk, meningokokk)
mikroorganizmlar va
zamburug’larga
samarali
ta’sir
etadi.
Bundan
tashqari,
penisillinlarning zaharli xususiyati issiqqonlilarga nisbatan juda past.
Ammo qo’llashda extiyotkorlik zarur, chunki ular allergik reaksiyalar
va anafilaktik shok larga sabab bo’lishlari mumkin.
CH
3
O
O
OH
HO
O
CH
3
CH
3
CH
3
CH
3
H
3
C
H
5
C
2
R
1
O
O
N(CH
3
)
2
HO
O
O
CH
3
H
3
C
HO
OR
2
D-dezozamin
L-kladinoza (R
2
=CH
3
)
L-mikaroza (R
2
=H)
eritromitsin A , R
1
=OH, R
2
=CH
3
eritromitsin B , R
1
=H, R
2
=CH
3
eritromitsin C , R
1
=OH, R
2
=H
eritromitsin D , R
1
=H, R
2
=H
Keng qo’llanadigan antibiotiqlarning
yana bir turini makrolid
tuzilishli moddalar tashkil qiladi. Ularning
asosiy vakili eritromitsin
hisoblanadi.Strukturasi asosida makrosiklik
lakton halqasi yotadi,
manbasini esa nursimon Streptomyces zamburug’lari
tashkil qiladi
.
Samarali ta’sirni faqat grammmusbat bakteriya va mikoplazmalarga
qarshi ko’rsatadi. Bu guruhga yetmishga yaqin vakillar kiritiladi.
Kimyoviy nuqtai nazardan ularning strukturasi
bir qism gidroksil
guruhlari qand qoldiqlari bilan eterifikatsiyalangan 12-, 14- yoki 16-
a’zoli lakton halqalarini tashkil qiladi. Makrolid atamasini 1957 yili
R.Vudvord
kiritgan. To’liq fazoviy tuzilishi 1960 yillarda(
P.Uayli,
K.Djerassi
) aniqlangan. Ta’sir etish mexanizmi bo’yicha 2-nchi
guruhga kiritiladilar.
Dostları ilə paylaş: