A. I. Karshibayev n. O. Ataullayev b. Sh. Narzullayev

Yoritish tizimini avtomatlashtirish.
Yoritish tizimida EE ni tejashning
eng oddiy va samarali usullaridan foydalaniladi. Bularga tungi smena
mobaynida, ish vaqtidagi tannafuslarda va smena almashtirish vaqtlarida
yorug‗likni kamaytirish yoki o‗chirish tuShuniladi. Yoritish tizimini
avtomatlashtirish yordamida binoda ishchilar bo‗lgan paytda, tabiiy
yoritilishning yordamida kerakli yorug‗lik bo‗lmaganda va sutkaning
vaqtiga mos ravishda yoritish tizimini o‗chirib yoqish amalga oshiriladi.
Binodagi yoritilganlik darajasini kamaytirish kuchlanish rostlagichi
yordamida amalga oshiriladi. Bundan tashqari chiroqlar tarkibidan bir
nechtasini o‗chirish orqali ham yoritilganlikni kamaytirishga erishish
mumkin. Chiroqlarni vaqtinchalik o‗chirishdan EE ni tejash quyidagicha
bo‗ladi:
отк
отк отк
W
P t


, (5.59)
Bu yerda,
отк
P
- o‗chiriladigan chiroqlarning quvvati,
отк
t
- chiroqning
o‗chlish vaqti.
Chiroqlarning qisqichlaridagi kuchlanishni kamaytirishda EE ni tejash
quyidagicha bo‗ladi:
(
)
сн
уст
U
cн
W
P
а вК t



, (5.60)
Bu yerda,
уст
P
- chiroqlarning o‗rnatilgan quvvati,
cн
t
- kuchlanishni
kamaytirish vaqti,
U
К
- nisbiy kuchlanish
/
ф
ном
U
U
, a, v – LN lampalari
uchun tenglik koeffitsienti: (a=1, v=1,58); DRL (a=v=2,43).
Eski chiroыlarni yangisiga almashtirishda EE ni tejashning ыuyidagi
formulasi mavjud:
1
1
1
1
2
2
2
(1
)
ит
P
ит
K
K
W
Pnt
K
K





, (5.61)
bu yerda,
1
P
- chiroqlarning quvvati,
n
- chiroqlar soni,
P
t
- chiroqlarning
ishlash vaqti,
1
2
,
 
- eski va yangi chiroqlarning F.I.K.,
1
2
,
K K
- eski va
yangi yorug‗lik manbasining yorug‗lik qaytargichi, LM/Vt,
1
2
,
ит
ит
K
K
- ishga

---

---

324
tushiruvchi asbobdagi isrof koeffitsienti. Lampalarning ishga tushirish

koeffitsienti quyidagilarga teng: DNaT – 1,06, DRI, DRL,KL – 1,1; LB
lampalari, PRA elektron lampalar uchun; DNaT – 1,1, DRI – 1,08, DRL,
KL – 1,27, LB – 1,22, PRA oddiy elektromagnitli lampalar uchun.