3
KIRISH
Istiqlol yillari yangi mustaqil O’zbekistonning milliy davlatchiligi
poydevorini barpo etish sohasida puxta va jiddiy ish olib borilgan davr
bo’ldi mustaqilikka erishganligidan so’ng
xalqaro munosabatlarning
teng huquqli subyektiga aylangan suveren O’zbekiston yangi
davlatchiligini qurish va rivojlantirishga kirishdi.
O’zbek xalqi o’z davlatchiligining shakllanish bosqichlarini
ijtimoiy- iqtisodiy va tarixiy-madaniy jarayonlarga bog’liq holda turli
tarixiy davrlarda bosib o’tgan.
Bir umumiy geografik mintaqa, O’rta
Osiyoda yashab kelgan qo’shni xalqlar, elatlar va qabilalarni bir-biriga
yaqin bo’lgan madaniyatlar, ijtimoiy-iqtisodiy va tarixiy jarayonlar,
umumiy va madaniy etnik ildizlar birlashtirib turgan. Bir so’z
bilan
aytganda O’rta Osiyo xalqlari, davlatlarning tarixiy taqdiri bir-biriga
uzviy bog’liqdir. Sh.Mirziyoyev tomonidan aytilganidek “Hamma o’z
tarixini ulug’laydi. Lekin bizning
mamlakatimizdagidek boy tarix,
bobolarimizdek buyuk allomalar hech qayerda yo’q. Bu merosni
chuqur o’rganishimiz, xalqimizga, dunyoga yetkaza bilishimiz kerak.”
O’zbek
davlatchiligi
shuningdek
boshqaruv
tarixini
o’rganilishining naqadar muhimligi O’zbekiston Respublikasi birinchi
prezidenti I.A.Karimov tomonidan shunday izohlanadi: “Davlatchilik
bugungi kunda o’ta siyosiy masala bo’lib turibdi. Nega deganda,
O’zbekistonda davlatchilik bo’lmagan,
deb orqavarotdan tashviqot
yuritayotgan, shu fikrni ongimizga singdirmoqchi bo’layotgan kuchlar
hali bor… O’zbek tarixchilarining bugungi kundagi asosiy vazifasi
mana shu da’voning puch ekanligini isbotlash, davlatchiligimizning
ilmiy nuqtai-nazarga asoslangan tarixini yaratishdir.
1
”
Yuqoridagi fikr, mulohazalarimizdan
kelib chiqqan holda
“O’zbek davlatchiligining boshqaruv tarixi” nomli o’quv-uslubiy
qo’llanmani chop qilishga ahd qildik. Ushbu o’quv-uslubiy qo’lanmada
Turk xoqonligan to Amir Temur davrigacha bo’lgan tarixiy davrlardagi
ijtimoiy-siyosiy voqealar, davlatchilik tarixiga oid ma’lumotlar aks
etadi.
Shuningdek, bu qo’llanmada V-XIV asrlarda O’rta Osiyo
mintaqasida mustaqil davlatchilikka
asos solgan sulolar tarixi,
1
Каримов.А.И. Тарихий хотирасиз келажак йўқ. -Т.: Ўзбекистон, 1998. -Б.12.
4
davlatlarning chegaralari, hukmdorlarning faoliyatiga bir nazar
tashlanadi. Davlatlarning
boshqaruv tartiblari, markaziy va mahalliy
boshqaruv an’analari mansab va unvonlar, harbiy qo’shin, yer egaligi,
soliq diniy muassasalar o’rganilib, ilmiy qiyosiy tahlil qilingan.
Dostları ilə paylaş: