A. J. Tuychiyev Iqtisoiyot fanlari doktori, professor
Yüklə 2,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Birinchi bosqich
. Tahliliy sharh jarayonining birinchi bosqichida auditor o’tgan yilning moliyaviy hisobotlari, byudjetlari, nomoliyaviy va sanoat axborotlari asosida moliyaviy hisobotda summalarning paydo bo’lishiga taxminlar ishlab chiqadi. Kutilayotgan natijalar bu- qayd etilgan schyotlar va nisbatlarni baholash. Auditor o’zining taxminlarini shunday ishlab chiqadiki, ular o’rtasidagi sezilarli farq va qayd etilgan summa xatolik darajasini ko’rsatadi. Taxminlarni tartiblashtirish tahliliy amallar jarayonining muhim bosqichlaridan hisoblanadi. Taxminlar turli xil manbalardan yuzaga keladi. Izlanish shuni ko’rsatmoqdaki, sanoat, iqtisodiy yoki ekologik axborotlarning qo’llanilishi tahliliy amallarning bashoratlash qobiliyatini yaxshilaydi. Boshqa manbalar o’z ichiga auditor tajribasi, o’xshash korxonalar to’g’risidagi ma’lumotlar, soha ma’lumotlarini oladi. 221 Tahliliy sharh jarayoni Ikkinchi bosqich. Tahliliy sharh jarayonining ikkinchi bosqichi (identifikatsiya) bu- auditorning kutilayotgan natijalar bilan qayd etilgan summalarni taqqoslashi. Auditning natijaviyligi auditorning kompetentligi va moliyaviy ma’lumotlardagi xatolar ko’rinishini aniqlanishiga bog’liqdir. Ushbu modellarning sababini aniqlash keyingi davrdagi testlashning yo’nalishi bo’lib xizmat qiladi. Auditor taxminlar va qayd etilgan summalar o’rtasidagi farq qanchalik kattaligini ko’rib chiqishi zarur. Boshqa so’z bilan aytganda, qaysi holda moddiy farq mavjud? (masalan, agar farq 20 foizni tashkil etsa) Ushbu holni muhimlikning chegarasi deb atash mumkin. Tekshiruv mobaynida auditor schyotlar kitobidagi O’tgan yilgi moliyaviy hisobotlar Moliyaviy va nomoliyaviy axborotlar o’rtasidagi farqlar Joriy qayd etilgan balans schyotlari Bosqich I Kutilayotgan natija Bosqich II Aniqlashtirish Bosqich III O’rganish Bosqich IV Baholash Sanoat: ma’lumot Umumiy iqtisodiy ma’lumot Qayd etilgan va kutilayotgan farqlar Farqlar sababi 222 ehtimolli xatolarni aniqlaydi. Agar farqlar ehtimolli xatolardan kamroq bo’lsa, auditor kitoblar tarkibini qayta ko’rib chiqmaydi. Agar farqlar ko’p bo’lsa, unda keying qadam farqni o’rganish bo’ladi. Yüklə 2,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|