288
bo’lgan (0120 schyot debeti va 0810 schyotning krediti) ob’ektning dastlabki
(inventar) qiymati aniqlanadi. Umumiy qoidalarga ko’ra u (QQS) asosiy vositaning
dastlabki qiymatiga kiritilmaydi.
Lekin ushbu qoidadan amaldagi qonunchilik bilan o’rnatilgan ayrim
mustasnoliklar mavjud. Xususan, qo’shilgan qiymat solig’i asosiy vositalar
qiymatiga quyidagi hollarda kiritiladi: agar asosiy vositalar imtiyoz berilgan (QQS
to’lashdan ozod qilingan) mahsulot ishlab chiqarish, ish bajarish, xizmat ko’rsatish
uchun sotib olingan bo’lsa, hisob va hisobot tizimining soddalashtirilgan rejimida
ishlaydigan kichik tadbirkorlik sub’ektlari asosiy vositalarni sotib olganida asosiy
vositalar byudjet ajratma (assignovaniya) lari hisobidan sotib olinganda;
korxonada yangi qurilish pudrat usulida amalga oshirilganda, qurilish
bo’layotgan vaqtda pudratchiga to’langan QQS qurilayotgan ob’ektning inventar
qiymatiga qo’shiladi.
Qurilish xo’jalik usuli bilan amalga oshirilganda ham korxona har oyda
0810 «Tugallanmagan qurilish» schyoti debetida oy davomida aks ettirilgan
xarajatlar summasiga nisbatan belgilangan miqdorda byudjetga QQS hisoblaydi
(Debet 0810 schyot, Kredit 6410 schyot).
Auditor pul o’tkazish yo’li bilan sotib olingan, qurib bitkazilgan,
tayyorlangan asosiy vositalar ob’ektlariga doir xarajatlar, mazkur ob’ektning
dastlabki (inventar) qiymati shakllanadigan, 0810, 0820, 0840 va 0890 schyotlarda
hisobga olinayotganligini tekshirishi lozim.
Bunda asosiy vositalarning dastlabki (inventar) qiymatiga qo’shiladigan
xarajatlarning tarkibi, ularning mazkur ob’ektni yaratishga aloqadorligi
tekshiriladi.
Dostları ilə paylaş: