Mavzu haqida ma’lumot. Neris dengizlarda ko’plab uchraydi. Suv tubida,
ba’zida sohillarda suv o’simliklarining orasida yashaydi. Neris 10-15 sm uzunlikda
bo’lib, 80-100 tagacha segmentlardan iborat. Tanasi bosh, gavda va dum-pigidium
qismlarga bo’linadi. Bosh qismi ikkita segmentdan iborat. Birinchi bo’g’imi yoki
prostomiumining ustki qismi 2 juft ko’zlar, hid sezuv chuqurchasi, oldingi
tomonida esa bir juftdan paypaslangichlar va palpalar joylashgan. Bular sezgi
organlaridir. Bosh qismining ikkinchi bo’g’imi peristomium boshqa bo’g’imlarga
nisbatan uzunroq va serbar bo’ladi. Unda parapodiyalar bo’lmaydi. Lekin tananing
eng oxirgi anal teshigi joylashgan segmentida juft anal paypaslagichlari bo’ladi.
Nerisning bosh qismini tashkil qiladigan ikki bo’g’imdan tashqari hamma
segmentlarining yon tomonida bir juftdan parapodiyalari bor. Bular harakatlanish
organidir. Parapodiyalar ikki bo’lakdan iborat bo’lib, uning yelka bo’lagi
natopodiya, qorin tomoni bo’lagi esa nevrapodiya deb ataladi. Bu bo’laklarning har
birida bittadan uzun mo’ylovlar va tutam - tutam bo’lib joylashgan tukchalar bor.
Har bir bo’lakchalardagi qillar orasida bittadan ancha yo’g’on va parapodiyaning
asosidan chiqadigan tukcha bo’lib, u tayanch – atsikula deb ataladi.
92
Mashg’ulot yuzasidan topshiriq. 1. Rasmdagi Nereisning bosh qismi va parapodiylarini raqamlang. 44-jadval Nereis. I tananing bosh qismi; II parapodiy Raqamlar paypaslagich;
palp;
mo’ylov;
ko’z;
parapodiy;
tikonlar
